Adudud`din el-İci`nin hayatı, eserleri ve kelami görüşleri

Abstract

ÖZET Hicrî 680'de doğan asıl adı Abdurrahman b. Ahmed olan Adudu'd-dîn el-îcî, Şafiî mezhebinde, Eş'arî kelâm alimlerinin en meşhurlarından birisidir. îcî, İran'ın Şiraz şehrine bağlı Ic nahiyesinde doğmuş ve hayatının ilk yıllarım Sultaniye'de geçirmiştir. Ömrünün büyük kısmım geçirdiği Şiraz'da birçok öğrenci yetiştirmiş ve kadılık yapmıştır. En meşhur eseri olan Mevâkıf ı burada yazıp Şiraz hükümdarı Ebu İshak'a ithaf etmiştir. îslamî ilimlerin hemen hemen hepsinde eserler kaleme almıştır. Bu sırada İslam düşüncesinde yer edinecek birçok öğrenci yetiştirmiştir. İlmi derecesini tüm çağdaşları kabul etmişlerdir. Bu yüzden kendisine Allame, Müdekkik, Kadı'l-Kudâtı'l-Meşrik, Şeyhu'l-Ûlema, Adudu'd-dîn gibi isimler verilmiştir. Ehl-i Sünnet itikadını en iyi şekilde savunmuş olan îcî'nin eserlerinin birçok şerh ve haşiyesi yapılmıştır. îcî, kelâmî görüşlerini el-Mevâkıf, Cevahir' ul-Kelâm ve Akaid Risalesi'nde toplamıştır. Bu eserlerinde genel olarak bilgi, varlık, Allah, îman, nübüvvet ve ahiret konularına yer vermiştir. îcî, Müslümanlara karşı son derece müsamaha ve hoşgörü ile yaklaşmış, düşüncelerinde orta yolu izlemeye çalışmıştır. Kelâmı, dinî ilimlerin temeli sayan îcî, Hicrî 756 yılında tespit edilemeyen bir sebeple zindana atılmış ve orada vefat etmiştir.

n SUMMARY Adudu'd-dîtı el-îcî, whose real name was Abdurrahman b. Ahmed was born hegira 680, is one of most famous scientist of `Eş'arî Kelâm` ecole. îcî, was born in `îc` region in Şiraz city, Iran. He lived his initial years of his life in Sultaniye. He educated, many students in Şiraz that he lived his most of years in and also he was the Cadi of Şiraz at that years. He has written his most famous work of Kelâm `Mevâkıf in Şiraz and presented to Ebu îshak. He had works of every Islamic branchs and also he educated so important students in Islamic thought world. AH of his contemporaries had accepted his escientific degree. Because of this it has said to him`Allame, Müdekkik, Kadı'1-Kudâtı'I-Meşrik, Şeyhu'I- Ulema, Adudu'd-dîn`. There are many explanations and comments of the works of îcî who defends `Ehl- i Sünnet` belief best. îcî has collected his theologial point of riews in his pamphlets ` el-Mevâkıf, Cevâhiru'l-Kelâm and Akâidu'l-Adudiyye. In these works he statuted the subjects of knowledge, existence, Allah, belief, prophety and the present age. îcî, has behavied to the moslems gentel and tolerance and had take a middle way in his ideas, îcî who has stated Kelâm the main of the religion sciences has died Hegira 756 because of an unstabilized reason after taking to the prison. Key Words : -îcî -Kelâm - Works of îcî