İlköğretim 6., 7. ve 8. sınıflarda okutulan Türkçe kitaplarındaki düz yazı metinlerinin çocuğa görelik ilkesine ve metinlerin içerdiği eğitsel iletilere göre incelenmesi

Abstract

IIIÖZETYüksek Lisans Tezilköğretim 6., 7. ve 8. Sınıflarda Okutulan Türkçe Kitaplarındaki Düz YazıMetinlerinin Çocuğa Görelik lkesine ve Metinlerin çerdiği Eğitsel letilere GörencelenmesiElif Emine KüçükFırat ÜniversitesiSosyal Bilimler EnstitüsüTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı2005; Page: XVI+187Bireyin duygu ve düşüncelerine yön verebilmesi, yaratıcı ve eleştirel düşünmegücünü kazanabilmesi, olayara objektif bakabilmesi, sosyalleşebilmesi, ulusal veevrensel değerleri kavrayıp benimsemesi, çağdaş yaşama ayak uydurması ait olduğutoplumun ilerleyip gelişmesi için gereklidir.Bütün bunlar ancak eğitim ile sağlanır. Eğitim bir uyum ve değişme sürecidir.nsanın sahip olduğu özellikler çocukluktan itibaren başlayarak eğitim süreciyleşekillenir, olumlu nitelik kazanır. Eğitimin, en verimli sonuç alındığı yıllar çocuklukdevresidir.Türkçe dersleri ise öğrencilere ana dilini tam ve doğru kullanabilme becerilerinikazandırmayı amaçlamaktadır. Türkçe derslerinin temel aracı metinlerdir. Bu sebeplemetinlerin çocuğa görelik ilkesine uygun olması gerekmektedir.Araştırmada Türkçe Eğitim Programı'nda ortaya konan hedeflere bağlı kalarak,araştırmanın örneklemini oluşturan ilköğretim 6. 7. ve 8. sınıf Türkçe derskitaplarındaki düz yazı metinleri üzerinde, çocuğa görelik ilkesi ve eğitsel iletileraçısından inceleme yapılmıştır. Çocuğa görelik ilkesi dil, anlatım ve konu temelalınarak incelenmiştir. Eğitsel iletiler saptanmış, iletiyi sezdiren ya da doğrudan aktaranIVcümleler alınmış ve iletilerin içerik ve amaçlarına göre dağılımları gösterilmiştir. Dil veanlatım bulguları sınıflar açısından sırasıyla; eğitsel iletiler ise türler doğrultusundayorumlanmıştır.nceleme sonucunda ders kitaplarındaki düz yazı metinlerin, çocuklarınedebiyata ve edebi eserleri okumaya ilgi duyma, farklı yaşantıları tanıma, eleştireldüşünebilme, hayal gücünü devindirebilme işlevlerini tam anlamıylagerçekleştiremediği ortaya çıkmaktadır. Dil ve anlatım yönüyle çocuğa göreliğe uygunolan bu metinlerin sınıf seviyesine göre büyük farklıklar göstermemesi ve metinlerleverilen iletilerin benzer amaçlara yönelik olması elde edilen en önemli sonuçlararasındadır.Anahtar Sözcükler: Türkçe ders kitapları, düz yazı metinleri, çocuğa görelik, eğitselileti, dil, anlatım.

VABSTRACTMaster ThesisThe Investigation of The Prose Texts in The Turkish Course Books for PrimarySchool Class 6, 7, 8 According to Convenience to Principle of Relativity to Childand According to The Educational Messages Included in The Texts.Elif Emine KÜÇÜKFırat UniversityInstitute of Social ScienceTurkish Education Branch of Science2005; Page:XVI +187For an individual: to be able to give direction to his/her emotions and opinions,to acquire creative and critical thinking power, to approach occurrences objectively, tosocialize, to imbibe the national and universal values, to keep in step with the modernlife are crucial for social development.All these are possible only with education, which is a process of adaptation andchange. The peculiarities individual posses, shape via the education process startingfrom the childhood and get positive characteristic. The most fertile and feeding backperiod of education is the childhood term.Turkish courses aims to give the students the ability to use parent language in acorrect and perfect form. The texts are the main instrument for Turkish Courses.Therefore the texts should be harmonious with the Principle of Relativity to Child.In the study, the investigations have been applied on the prose texts in theTurkish Course Books for Primary School Class 6, 7 and 8, which constitute the sampleof the study, from the aspect of being convenient to Principle of Relativity to Child andVIeducational messages have been investigated dependently on the targets determined inthe Turkish Education Program.The Principle of Relativity to Child has been scrutinized on the basis oflanguage, expression and subject. The educational messages have been determined, thesentences quoting the message directly or indirectly have been selected, and thedistributions of the messages as to content and objective have been depicted. Languageand expression findings have been interpreted from the aspect of classes respectivelyand the educational messages have been explained in the direction of kinds.In the results of the research, it has been revealed that the prose texts in thecourse books can not perfectly carry out the functions of making children interested inthe literature and reading the literary works of art, to know the different lives, to thinkcritical, and to activate imaginative power. The texts being appropriate to relativity tochild in the senses of language and expression but not being differentiating among theclasses, and the messages given in the texts being for the same aim are among the mostconsiderable results.Keywords: Turkish Course Books, Prose Texts, Relativity to Child, EducationalMessage, Language, Expression