Kur`an`da Fazl kavramı

Abstract

ÖZETYüksek Lisans TeziKur'an'da Fazl KavramıHalime KarabulutFırat ÜniversitesiSosyal Bilimler EnstitüsüTemel İslam Bilimleri Anabilim Dalı2006; Sayfa: XII+162Bu çalışmamızda ?fazl? kavramının semantik analizi yapılacaktır. ?Fazl?kavramının lügavû anlamları araştırılacak, Kur'an'da ?fazl? kökünden türeyenkelimelerin geçtiği ayetler tespit edilecek ve ayet içerisinde kazandığı anlamlarbelirtilecektir. ?Fazl? kavramının eş ve zıt anlamları ayetler ışığında açıklanacaktır.Ayrıca ?fazl? kavramının hadislerdeki kullanımı araştırılacak ve Türkçe Kur'anmeallerinde ?fazl? sözcüğüne verilen anlamlar tespit edilecektir.Allah'ın yarattığı mahluklar aynı olmayıp çeşitli yönlerden birbirlerindenayrılmaktadırlar. Bu farklılığın bir sonucu olarak varlıklar arasında üstünlük sıralamasıyapılmıştır. Kur'an'da varlıkların hiyerarşik sıralaması incelendiğinde bu hiyerarşininzirvesinde Tanrının bulunduğu görülecektir. O'ndan sonra melekler, peygamberler,Allah'a inanan insanlar ve cinler, hayvanlar, bitkiler, cansızlar ve en son olarak daAllah'ı inkar eden insanlar ve cinler yer almaktadır. Bu çalışmamızda varlıklarınüstünlük sıralaması ve bunun sebepleri ele alınacaktır.Allah'ın birçok varlıktan üstün kıldığı insanoğlu da çeşitli yönlerden birbirindenayrılmaktadır. Kur'an'da insanların birbirlerinden üstün olan yönleri belirtilirken çoğuzaman ?fazl? kavramı kullanılmıştır. Bu çalışmamızda ?fazl? kavramının geçtiği ayetlerele alınarak, üstünlük konusu sosyolojik açıdan ve Kur'an bütünlüğü içindedeğerlendirilecektir. Böylece gerek tarihte ve gerekse günümüzde ırk, cins, din,ekonomik ve sosyal statü bakımından birbirinden farklı olan insanların, bu farklılıklarınedeniyle birbirlerinden üstün olduklarını iddia etmeleri ve bunun toplumayansımalarını Kur'an'da işlendiği kadarıyla ortaya koymaya çalışacağız.Anahtar Kelimeler: Kur'an, Semantik Analiz, Allah, Melek, Peygamber, İnsan,Din, Ekonomi, Irk, Üstünlük

ABSTRACTMasters ThesisFazl Concept in The Qur?anHalime KarabulutFırat UniversitySocial Sciences İnstituteDepartment of Main Sciences of Basic Islamic Sciences2006; page: XII+162In this study, a semantics analyze of fazl concept is going to be done. Glossarymeanings of fazl concept are scrutinized, moreover, verses in the Qur?an which includewords derving root of fazl are determined and meanings of these words in verses aremade clear. Snonym and antonym of fazl concept will be explained in the light ofverses. Besides, Usage of fazl concept in hadiths is researched. Futhermore meaningsattributed fazl concept in Turkish Qur?an Translations will be determined.Creatures which God created are not the same. They are different from eachother in many ways. As a result of this difference, among created things, an arranging ofsuperiority have been done. If hierarchy arranging of created thing in the Qur?an isbeing studied, It will be seen that God is in the top of this hierarchy. After He (God)angels, prophets, humans and jınns who believe God, animals, plants, lifelesses andlastly humans and jınns who don?t believe God are involved in this hierarchy. In thisstudy superiority arranging of created things and reasons of this is will be discussed.Human being who God regarded as superior from many created things aredifferent from each other in various ways too. In the Qur?an, while man?s superioityviews are clarified, usually fazl concept are used. In this study, by taking up verseswhich include fazl concepts, superioity will be evaluated in terms of sociologial and inthe completeness of the Qur?an. Thus we bring to light people?s claims that they aredifferent from each other in terms of race, type, religion, economics and social statuseither in the past or now and they are superior each other owing to these differencesand we are going to try to explain reflections of these claims to the society according tothe Qur?an.Key Words:Qur?an, Semantics Analyze, God, Angel, Prophet, Human,Religion, Economi, Race, Superiorty