3 ekim Avrupa Birliği`ne giriş sürecinde ulusal televizyon kanallarında yer alan haber ve yorumların izleyici üzerindeki etkisi

Abstract

Avrupa Birliği'ne tam üyelik konusu Türkiye için 31 Temmuz 1959 yılındanbaşlayıp 3 Ekim 2005 yılına ve günümüze kadar süre gelmiştir. Avrupa Birliğibaşlangıçta 6 üyeli bir birlik olarak başlayıp geçen yıllarda genişleme süreçleriyle 27üyeli bir oluşum haline gelmiştir. Türkiye, bu süreçte çeşitli zamanlarda üyelikbaşvurularında bulunmuş ve içinde bulunduğu ekonomik ve sosyal aksaklıklarnedenleriyle geri çevrilmiş ya da yarım kalmıştır. 3 Ekim 2005 tarihi Türkiye açısındantam üyelik müzakerelerine başlama tarihi olması sebebiyle oldukça önemlidir.Kitle iletişim araçları üstlendiği işlevleri açısından oldukça önemli bir yeresahiptir. Bu anlamda kitle iletişim araçlarının haber verme, bilgilendirme, eğitme,eğlendirme, denetim, eleştiri, ekonomik yaşama katkı sağlama, köprü olma, kamuoyuoluşturma, yönlendirme ve kamuoyunu yansıtma gibi önemli görevleri bulunmaktadır.Tez çalışmasında araştırma için 3 Ekim 2005 tarihinde Türkiye ile AvrupaBirliği arasında gerçekleştirilen tam üyelik müzakereleri ile ilgili haberler örnek olayolarak seçilmiştir. Kitle iletişim araçlarından televizyonda yer alan haberlerin bu süreçtekamuoyu oluşturma biçimleri, kullandıkları ifadeler ve bu ifadelerin halkın üzerindekietkisini tespit etmek amacına yönelik olarak haberlerin analizi ile birlikte anketçalışması yapılarak 3 Ekim sürecinde izlenilen haberlerin toplumun üzerindeki kanaatoluşturma ve değiştirme anlamındaki gücü ölçülmeye çalışılmıştır. Ulusal televizyonkanallarından en çok izlendiği tespit edilen Kanal D, ATV ve Show TV'nin haberiçerikleri incelenerek; 3 Ekim Avrupa Birliği müzakere sürecinde kamuoyunda busüreci destekler nitelikte ve olumlu bir kanaat oluşturma amacına yönelik ifadelere yerverildiği, ayrıca Türkiye'nin karşısına sunulan şartlar ve engeller açısından ise diğerülkelerle eşit olduğu yönünde fikir oluşturulmaya yönelik haberlere yer verildiği veburadaki amacın ise kamuoyunda hâkim olan ?eşit davranılmadığı? yönündekidüşüncelerin değişmesi olduğu söylenebilir. Bunun birlikte Türkiye açısından 3Ekim'de büyük bir zafer kazanıldığı ve bu sürecin ülke için tarihi bir dönemeç olduğu,Avrupa Birliği 'ne üyelik ile birlikte Türkiye'de gerek ekonomik ve gerekse sosyalaçıdan birçok alanda ilerleme ve genişleme kaydedileceği yönünde mesajlar verildiğigörülmektedir. Araştırmanın devamında anket çalışmasına yer verilerek haberlerde yeralan ifadelerle ve oluşturulmaya çalışılan kamuoyu ile izleyicinin düşüncelerikarşılaştırılarak; kitle iletişim araçlarının haber ve bilgi verirken bilgilendirme işleviaçısından toplumun beklentilerini karşılayamadığı, toplumu yönlendirici ifadelere yerverdiği ancak bu ifadelerle belirli bir eğitim ve bilgi birikimine sahip olan kitle üzerindedaha önceden oluşmuş fikirleri değiştirme ve yönlendirme açısından etkili olamadığıancak gündemdeki olay ve olgular ile ilgili gelişmeler hakkındaki düşüncelerinşekillenmesinde etkili olabildiği sonucuna varılmıştır.

The subject of full membership to European Union continue from July 31th 1959to October 3rd 2005 and today. At begining, European Union had been a formation totwenty seven member with expand process. Turkey had recourse for membership atvarious time to EU but, it was rejected becouse of economics and social reasons. TheOctober 3rd 2005 date is important becouse of start date for full membership discussionsto European Union.The mass media have an important place with taking functions. In this meaning,mass media has got duties like giving news, informing, educating and entertaining,checking and criticisim, building a bridge, cıntributing to economic life, constituting,canalizing, reflecting public opinion? etc.In this thesis, the news relevant to the full membership negotiations betweenTurkey and EU that realized in October 3rd 2005 have been chosen as a case study. Inthis study, was tried measuring to power of the news at the meaning of reflecting andchanging public opinion at October 3rd process and making inquiry to gether analysis ofthe news with aiming determined for forming public opinion, explanations forcanalizing public opinion and effect on people of this explanations. News of the mostwatching television canals Canal D, ATV and Show TV are examined carefully; thiscanals give place to explanations which is opinion and agree October 3rd process. Theyaimed changing common public opinion whic is not behaved equal to Turkey withothers can be said. Furthermore, messages are gived at direction of a large triumphed inthe October 3rd and this process is historic turning point for Turkey and if Turkey bemember of EU, it will be advanced social and economic areas. At the continue ofresearch, ideas of audience and public opinion are compared with result of inquiry. Atthe end, when the mass media give news and informing, it doesn?t successful aspeople?s expectation and give place to canalizing people explanation but thisexplanations, the mass media isn?t effectual on the people who have got informationand education for changing ideas from being before. However, the mass media can beeffectual giving shape to the opinion about event and phenomenon at the agenda.