Karşılaştırmalı Türk gelir vergisi sistemi

Abstract

Türk vergi sisteminde, toplam vergi gelirleri içerisinde en büyük paya sahip olan vergi, gelir vergisidir. Gelir vergisi modern anlamda 1950 yılında düzenlenerek yürürlüğe girmiş ve ilk defa 1951 yılı kazançlarına uygulanmıştır. 1998 yılında 4369 sayılı kanunla değişiklik yapılana kadar, gelir vergisinin ilk düzenlenişi sırasında yapılan vergilendirilebilir gelir tanımlaması üzerinde hiç durulmamıştır. 4369 sayılı kanunla gerçekleştirilen düzenlemeden sonra vergilendirilebilir gelirin ne olması gerektiği konusu gündeme gelmiştir. Vergiler tarih boyunca kamu giderlerinin finansmanını karşılamada en önemli gelir kaynağı olmuştur. Kamu hizmetlerinin gerçekleştirilmesi için gerekli finansmanı sağlamak, vergi sisteminin temel fonksiyonu olmakla birlikte, tasarrufların ve sermaye birikiminin artırılması yoluyla ekonomik büyümenin teşviki de, vergi sisteminin üstlendiği bir fonksiyondur. Ayrıca tek bir Avrupa pazarının yaratılabilmesi için, üye ülkeler arasında işgücünün ve sermayenin serbest dolaşımının sağlanması gerekir. Bu bağlamda üye ülkelerin dolaysız vergileri arasındaki farklılıklar, işgücünün ve sermayenin serbest dolaşımını engelleyen önemli unsurlardan biridir. Bu tez çalışmasında, Türk gelir vergisi sistemi ve AB ülkelerinin gelir vergisi sistemleri karşılaştırılarak, Türkiye'nin AB'ne katılma sürecinde vergi uyumlaştıııııası konusunda neler yapılabilir sorusuna cevap aranmıştır. Anahtar Kelimeler: Avrupa Birliği, Gelir Vergisi, Uyumlaştınna, Türk Gelir Vergisi Sistemi. Bilim Dah Sayısal Kodu: EKON 590

Income tax has the largest share within total tax revenue of Turkey. The modern income tax law was levied and became valid in 1950 and applied to incomes in 1951. The taxable income definition that was made during the first amendment of income tax law was not reconsidered until the Law number 4369 levied in 1998. The definition of taxable income was questioned again only after the Law number 4369 was issued. Historically, taxes have been the only major revenue sources of goverments, which was used for financing the public expenditures. Although providing sources for financing public services is one of the basic functions of taxation, promoting economic growth through increasing savings and capital accumulation is also a function assumed by taxing system. Moreover, in order to create a single European Market, it is necessary to maintain free movement of labor force and capital in the EU member countries. Within this context the differences among direct taxes of member countries are important matters that prevent free movements of labor and capital. hi this thesis the answers were sought to the tax approximation issue during the EU accession process of Turkey trough comparison of Turkish and EU income tax systems. Key Words: European Union, Income Tax, Adaptation, Turkish income tax system. Department Numerical Code: EKON590