İlköğretimin birinci kademesinde beyin uyumlu sınıf yönetimi (iklimi oluşturma) yaklaşımlarının uygulanma düzeyinin incelenmesi (Gaziantep ili merkez ilçeler örneği)

Abstract

oz İLKÖĞRETİMİN BİRİNCİ KADEMESİNDE BEYİN UYUMLU SINIF YÖNETİMİ (İKLİMİ OLUŞTURMA) YAKLAŞIMLARININ UYGULANMA DÜZEYİNİN İNCELENMESİ (Gaziantep İli Merkez İlçeleri Örneği) SİNCAR, Mehmet Yüksek Lisans Tezi, Eğitim Bilimleri Tez Yöneticisi: Yrd.Doç.Dr. M.Semih SUMMAK Ocak 2004, 90 sayfa. Bu araştırma, 2003-2004 eğitim-öğretim yılı içerisinde, Gaziantep ili merkez ilçelerinde yer alan ilköğretim okullarının birinci kademesinde, `beyin uyumlu sınıf yönetimi` yaklaşımlarının uygulama düzeyini sınıf öğretmenlerinin algılarına dayalı olarak ortaya çıkarmak amacıyla yapılmıştır. Elde edilen ham veriler, sınıf öğretmenlerinin algılarına dayalı olarak toplanmış ve analiz edilmiştir. Araştırma evrenini Gaziantep ili, Şehitkamil ve Şahinbey merkez ilçeleri içerisinde yer alan 138 resmi ve özel okul oluşturmuştur. Araştırma evreninden yansız örneklem yoluyla rasgele çekilen Şehitkamil ilçesinde 6 ilköğretim okulundan 156 sınıf öğretmeni, Şahinbey ilçesinden 9 ilköğretim okulundan 238 sınıf öğretmeni olmak üzere toplam 394 sınıf öğretmeni araştırmaya katılmıştır. Analiz edilen ham veriler özel bir yöntemle geliştirilen 24 maddelik Beyin Uyumlu Sınıf Yönetimi Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Ölçeğin geçerlik ve güvenirlik katsayısı (Alpha=0.80) elde edilinceye kadar denemelik anket, önce 65 denekten oluşan bir gruba daha sonra ise {anket maddeleri üzerinde gerekli iyileştirmeler yapıldıktan sonra) 77 denekten oluşan ikinci gruba sırasıyla uygulanmıştır. Araştırmanın bulguları, deneklerin beyin uyumlu sınıf yönetimi yaklaşımlarına ilişkin açık bir fikre sahip olmadıklarını göstermektedir. Araştırmaya katılan deneklerin yanıtlan onların sınıf içerisinde `bazen` şiddet kullandıklarını göstermektedir (Düzeni sağlamak için gerekirse hafifçe dayak atma ve öğrencileri notlaII tehdit etme). Araştırmada yer alan alt problemlere cevap olarak şu sonuçlar elde edilmiştir: Beyin uyumlu yaklaşımlarla çelişen uygulamaları; 1. Bayan öğretmenler erkek öğretmenlere göre daha fazla tercih etmektedirler. 2. 16 yıl ye üzerinde hizmet süresine sahip öğretmenler ortalama puanlarına göre `Hiçbir Zaman` gerçekleştirmemektedirler. 3. Alt düzeyde sosyo-ekonomik çevreye sahip okullarda görev yapan sınıf öğretmenleri `Bazen` gerçekleştirmekte, orta ve üst düzeyde sosyo-ekonomik çevreye sahip okullarda görev yapan sınıf öğretmenleri ise `Hiçbir Zaman` gerçekleştirmemektedirler. 4. `Eğitim Fakültesi`, `Fen Edebiyat Fakültesi` ve `Alan Dışı Fakültelerden` mezun olan öğretmenler `Bazen` gerçekleştirmekte, `Eğitim Enstitüsü`, `Eğitim Yüksek Okulu` ve `Açık Öğretim Ön Lisans` mezunu öğretmenler ise `Hiçbir Zaman` gerçekleştirmemektedirler. İlköğretim birinci kademe öğretmenlerinin, beyin uyumlu sınıf yönetimi yaklaşımlarını destekleyen anket maddelerine ilişkin algılarında; 1. Cinsiyete, 2. Hizmet sürelerine, 3. Sosyo-ekonomik düzeye ve 4. Mezun oldukları okul türüne bağlı olarak anlamlı bir fark bulunamamıştır.

Ill ABSTRACT AN ANALYSIS of the APPLICATION LEVEL of BRAIN-COMPATIBLE CLASSROOM MANAGEMENT PROCEDURES AT ELEMENTARY SCHOOLS (A Case Study in Greater Gaziantep Area) This study was designed to examine the frequency (intensity) of brain- compatible classroom management procedures employed by teachers (of the 1 st-5th grades) at the elementary schools within the greater Gaziantep city area, during 2003-2004 academic year. Raw data, used in the analyses, were gathered based on the perceptions of the subjects who are actually teaching at the time of the study. Sample of the study was whitdrawn from 138 schools (both public and private) by cluster sampling. 394 subjects were randomly selected from elementary schools, as the actual research population of the study. Raw data were collected by administering a specially developed, 24-item Brain Compatible Classroom Management Scale. Until assuring validity and reliability (Alpha=.80) of the scale, two pilot studies were conducted with 65 and 77 subjects, respectively. In general terms, findings of the study revealed that subjects did not seem to have a clear idea of brain-compatible classroom management procedures. And their responses also indicated that they sometimes imposed violent measures (such as beating students slightly; using grades as a means of threat) in the classroom. Answers found to the sub-problems were as follows: It has been discovered that violent classroom procedures were imposed; 1. More frequently by female teachers when compared with male teachers, 2. More frequently by `junior` teachers (with service time lower than 16 years), 3. Mostly by teachers who are serving in socio-economically disadvantaged school regions, whereas teachers who are teaching in socio-economicallyIV develepod regions stated they `never` imposed anti-brain classroom management procedures at all. 4. More frequently by teachers who are graduates of Faculty of Education, Faculty of Arts and Sciences and `non educational-oriented` faculties. While teachers who are graduates of Vocational School of Education (Eğitim Enstitüsü) and two-year Open University programs. Also, there was no statistically significant difference in the subjects' mean scores (of their perceptions of the frequency of brain-compatible classroom procedures) with respect to ; 1. Gender difference, 2. Service time (juniority or seniority), 3. School region (socio-economically disadvantaged or advantaged), 4. Educational background.