İlköğretim okulu müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışlarıyla duygusal zekaları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Gaziantep ili örneği)

Abstract

ÖZETİLKÖĞRETİM OKULU MÜDÜRLERİNİN ÖĞRETİMSEL LİDERLİKDAVRANIŞLARIYLA DUYGUSAL ZEKALARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİNİNCELENMESİ(Gaziantep İli Örneği)TIKIR, NidaYüksek Lisans Tezi Eğitim Bilimleri Ana Bilim DalıTez Danışmanı: Prof. Dr. Tokay GEDİKOĞLUAralık 2005, 106 SayfaBu araştırma 2003- 2004 eğitim öğretim yılı içerisinde, Gaziantep ili Şahinbeyilçesinde görev yapmakta olan ilköğretim okulu(İÖO) müdürlerinin öğretimselliderlik davranışlarıyla duygusal zekaları arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacı ileyapılmıştır. Araştırma betimsel yöntem ile ilişkisel tarama modeline göredesenlenmiştir. Araştırmanın evrenini, 87 ilköğretim okulunda görev yapmakta olanmüdür ve 1753 sınıf öğretmeni oluşturmuştur. Örnekleme tesadüfi yöntemle seçilen14 İÖO'da, 254 sınıf öğretmeni ve 38 İÖO müdürüne uygulanmıştır. Araştırmacıtarafından hazırlanan likert tipi ölçme aracı kullanılmıştır. Duygusal zeka anketiningüvenirlik katsayısı (Alpha=0.94), Gümüşeli (1996)'nin öğretimsel liderlikdavranışlarına ilişkin güvenirlik katsayısı (Alpha=0,99) bulunmuştur. Öğretimselliderlik ve duygusal zeka arasındaki ilişkinin tespiti için pearson koreleasyonistatistiksel işlemleri uygulanmıştır. Temel probleme ilişkin elde edilen bulgularsonucunda; sınıf öğretmenleri İÖO müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışlarıyladuygusal zeka arasındaki ilişkinin ?yüksek? düzeyde olduğunu tespit etmiştir. Altproblemlere ilişkin elde edilen bulgularda; sınıf öğretmenlerinin öğretimsel liderlikdavranışlarıyla duygusal zeka arasındaki ilişkiyi ?yüksek?, müdürlerin kendilerini?orta? düzeyde algıladıkları görülmüştür. İÖO müdürlerinin öğretimsel liderlikdavranışlarında duygusal zeka becerilerini kullanmaları sonucunda; örgüt ikliminindüzenlenmesi, ilişki yönetimi, bireysel güç ve kararlılığı gerektiren konularda etkiliolabildikleri bulgularla belirlenmiştir. Bu çalışmayla atanacak olan ve hizmet içieğitim alan müdür adaylarına, öğretimsel liderlikle duygusal zeka kullanımınınönemi ve duygusal zeka becerilerinin uygulamalara yansıtılmasına yönelikçalışmaların düzenlenmesinde ışık tutabilir.Anahtar kelimeler: Öğretimsel liderlik, Duygusal zeka, Öz bilinç, Öz yönetim,İlişki yönetimi, Sosyal bilinç.

ABSTRACTAN ANALYSIS OF THE RELATIONSHIP BETWEEN PRIMARY SCHOOLPRINCIPALS? INSTRUCTIONAL LEADERSHIP BEHAVIORS AND THEIREMOTIONAL INTELLIGENCE(A case study in Gaziantep)TIKIR, NidaM.A.Thesis, Departmen of Educational ScienceSupervisor: Prof. Dr. Tokay GEDİKOĞLUDecember 2005, 106 PagesThis research was conducted in order to analyse the relationship betweeninstructional leadership behaviours and emotional intelligence of primary schoolprincipals in 2003-2004 educational period. The populatıon of the study consisted of87 primary school principals and 1753 primary school teachers. The questionnairewas administered to 38 principals and 254 teachers in 14 primary schools chosen byrandom sampling technique. Reliabilities of the instructional leadership behavioursand emotional intelligence questionnaire were found 0.99 and 0.94 respectively.Pearson-product correlation technique was applied to fınd out the relationshipbetween instructional leadership behaviours and emotional intelligence. The resultobtained from statistical analysis of the data are as follows:- According to the perceptions of the teachers, there is a high relationship betweenleadership behaviours and emotional intelligence of their principals.- School principals using emotional intelligence in their leadership behaviours aremore effective in the organization of school climate, interpersonal relationshipmanagement, etc.- This research may provide data useful for the inservice training of schoolprincipals.Key Words: Instructional Leadership, Emotional Intelligence, Self-Consciousness,Self-Management, Interpersonal Relationship Management, Social Consciousness