Lineer asenkron motorlarının hız ayarı

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi LİNEER ASENKRON MOTORLARIN HIZ AYARI Hüseyin ALTUN Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Elektrik-Elektronik Mühendisliği Anabilim Dalı 1994, Sayfa:70 Günümüzde hızlı yer taşımacılığı her geçen gün biraz daha önem kazanmaktadır. Bu nedenle gelişmiş ülkelerde bu konuda yapılan araştırmalarda bir ivme gözlenmektedir. Halen 540 km/saat hız yapabilen bu hızlı trenler henüz araştırma aşamasında olup gelecekte uçakla yarışabilir hızlara ulaşması planlanmaktadır. Bu hızlı trenlerde hareket üreten ünite olarak elektrikli Lineer Motor kullanılmaktadır. Magnetik hava yastığı ve super iletken kullanılarak bu trenlerin hızlarını uçak hızına ulaştırmak mümkün görülmektedir. Lineer Asenkron Motorların yüksek hızlı trenlerde kullanılabilmesi için bu motorların yüksek frekanslı bir gerilimle beslenmeleri gerekmektedir. Günümüzde gelişen yarı iletken teknolojisinde bunu statik olarak elde etmek mümkündür. Bu çalışmada bir lineer Asenkron Motorun bir frekans dönüştürücü (inverter) ile beslenmesi durumunda değişik çalışma durumlarında performansı; geliştirilen bir matematiksel model yardımı, ile incelenmiştir. Bu matematiksel model geliştirilirken; Lineer Asenkron Motorun sonlu yapısı nedeniyle ortaya çıkan uç etkileri hesaba dahiledilmiştir. Lineer Asenkron Motoru dönme hareketi yapan asenkron motordan ayıran en önemli özellik olan uç etkisi, motorun performansı üzerine oldukça etkilidir. Bu etki hava aralığında zayıflayarak sönen bir ikinci hava aralığı alanı olarak alınmıştır. Bu alanı modelleyen indüktanslar uygun yöntemlerle hesaplanıp Lineer Asenkron Motor geçici durum çözümlerini veren modele değişken değerli bir indüktans olarak katılmıştır. ANAHTAR KELİMELER: Lineer Asenkron Motorlar, Lineer Elektromagnetik Hareket

IV SUMMARY Masters Thesis LINEAR ASYNCHRONOUS MOTORS SPEED CONTROL Hüseyin ALTUN Fırat University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Electrical and Electronics Engineering 19S4, Page:70 Recently high speed ground transportation is getting more importance. Therefore, some advances in this field are acquired in the developed countries. In ground transportation high speed trains have speed about 540 km/h are still under investigation and it is planned to reach to the speed of an aircraft in the future. In these' high speed trains, Linear Electrical Motors are used as a unit producing linear motion. It seems to be possible, the speed of these trains is able to get to the speed of an aircraft by using magnetic air cushion and superconductors. High frequency voltages should be used to supply Linear Asynchronous Motors in high speed trains. Nowadays, this high frequency voltage is produced by using solid-state devices. In this study, the performances in the various operating conditions of a Linear Asynchronous Motor supplied by frequency converter have been investigated by using a developed mathematical model. The end effects caused by the finite struction of Linear Asynchronous Motor have been considered in the developed mathematical model. The end effect which is the most importantV criteria that differs the Linear Asynchronous Motors from the Conventional Asynchronous Motors is fairly effective on the performance of Linear Asynchronous motors. This effect has been taken into account as a second magnetic field in the air gap which weaks along the primary iron stack. The inductances which have variable values and modelling the magnetic field have been calculated and put into the model containing transient state solutions of the Linear Asynchronous Motor. KET WORDS: Linear Asynchronous Motors, Linear Electromagnetic Motion