Bazı ağır metallerin bentonit ile adsorpsiyonu

Abstract

İli ÖZET Yüksek Lisans Tezi BAZİ A?IR METALLERİN BENTONİT İLE ADSORPSİYONU Deniz HARD AL AÇ Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Anabilim Dalı 1 995, Sayfa : 70 Sanayi ve diğer atıklardan kaynaklanan ağır metallerin çevre kirlenmesinde oynadıkları rol çok büyüktür. Canlılar için toksik olan bu metallerin ekonomik bir yöntemle tasfiye edilmeleri oldukça önem kazanmış bulunmaktadır. Ağır metallerin tasfiye işleminde çok değişik yöntem ve materyaller kullamlmaktadır.Şüpehisiz yöntem ve materyal seçilirken ekonomiklik, kolay uygulanabilirlik ve yöre kaynaklan gözönünde tutulmaktadır. Bu çalışmada yukarıda işaret edilen önem nedeniyle Co, Cu, 2n, ve Cd metallerinin bentonit tarafından tutulması incelendi. Çalışmada kullanılan kil, 1ü5°C'de 2 saat kurutulduktan sonra 200 rnesh'lik elekten geçirildi.İV Asit/Kil oram 0.33 olacak şekilde hidrojen klorür asili ile karıştırıldı ve geri soğutucu altında 6 saat süreyle aktifi eştin İme işlemine tabi tutuldu. Daha sonra süzme işlemi yapıldı ve süzüntüde klor iyonları kalrnayıncaya kadar damıtık su ile yıkama işlemine devam edildi. Süzülen kil 105 °C*de 14 saat kurutulduktan sonra tekrar 200 rnesh'lik elekten geçirildikten sonra adsorpsiyon deneylerinde kullanılmak üzere şişelenerek saklandı. Aktifleştirilen kil, hazırlanan değşik konsantrasy onlardaki model cözeltileriyle adsorpsiyon işlemine tabi tutuldu. Ağır metallerin önce tek tek sonra da ikili, üçlü ve dörtlü gruplar halinde adsorpsiyonları incelendi. Konsantrasyon, sıcaklık, temas süresi ve kil dozu gibi parametrelerin adsorpsiyona etkileri araştırıldı. Sonuç olarak; sülfürik asidin optimum aktifi eştirme koşullarında HC1 ile aktifleştirilmiş Peritonitle Co, Cu, Zn ve Cd metallerinin % 9l.70-94.09'u uzaklaştırabilmektedir. Bu da ağır metallerin tasfiyesinde aktifleş- tirilmiş bentonitın rahatlıkla kullanılabileceğini göstermektedir. ANAHTAR KELİMELER: Bentonit, adsorpsiyon, ağır metallerin uzaklaştırılması

SUMMARY Masteres Thesis ADSORPTION OF SOME HEAVY METAL BY BENTONİTE Deniz HARDALAÇ Fırat University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Chemistry 1 995, Page : 70 A bentonite supplied from Turkish Mining Technical Research Enstltute in Ankara has beeen activated by the wet process with hydrochloric acid, the acid/clay, ratio of 0.35. in this study, the adsorption of Co (II), Cu (II), Zn (II) and Cd (II) from aqueous solutions by acid activated bentonite, at different concentrations, temperatures, adsorbate-adsorbant ratios and contact times has been investigated. According to the obtained results, activated bentonite can be used in the removal of heavy metals in aqueous solutions which the removing ratio is much dependent on some pararnetres such as concentration of ion, temperature, contact time, adsorbate-adsorbant ratio and activation condition of bentonite KEY WORDS : Bentonite, adsorption, removal of heavq metal.