Mudanya-Eşkel (Bursa) dolayının neotektonik incelemesi

Abstract

Mudanya - Eşkel ( Bursa ) Dolayının Neotektonik İncelemesi Muzaffer ÖZBURAN Anahtar Kelimeler : Mudanya, Neotektonik, Neojen. Özet : Bu çalışma, bölgenin karasal Tersiyer çökellerinin ayırtlanması ve neotektonik özelliklerinin ortaya çıkarılması amacıyla yapılmıştır. Çalışma alanında istifin temelini, Triyas yaşlı şist - mermer ve bloklu seri oluşturur. Metamorfik temeli, Üst Kretase yaşlı ofiyolitler tektonik olarak üzerlemiştir. Ofiyolitik kayalar ise, bölgede çarpışma sonrası başlayan magmatik ve volkanik aktivite sonucu, Paleosen'de granitoyidler, Üst Paleosen - Lütesiyen döneminde ise filiş nitelikli kırıntılılarla ardalanmalı olan andezitik volkanitler tarafından örtülmüştür. Bölgenin temel kayaçları, çoğunlukla Neojen çökellerine kırıntıyı sağlayan ve muhtemelen Geç Miyosen'den sonra gelişen Zeytinbağı, Mirzaoba ve Işıklı fayı tarafından yükselmiş olan horstlarda mostra vermektedir. Geç Miyosen' le birlikte Zeytinbağı fayı hattından güneye doğru bir alüviyal yelpaze gelişmiştir (Dereköy üyesi ). Yelpazenin batı tarafı, Üst Miyosen ortalarında gelişen ve muhtemelen batıya doğru devam eden bir göl ortamına dönüşmüştür. Eşkel üyesi bu ortamda çökelmiştir. Aynı dönemde bölgenin doğu tarafında menderesli akarsu gelişmiş, bu akarsu da göl ortamına kavuşarak, göl içinde bir delta meydana getirmiştir. Daha sonra bölgenin batısındaki fayların ( Eşkel fayı ) aktifleşmesiyle, göl ortamının hareketlenmesi sonucunda Köy üyesi çökelleri batıda da depolanmaya başlamıştır. Pliyosen'de bölgenin doğusunda sığ gölsel bir ortam gelişmiş ve bu ortamda Akköy üyesi depolanmıştır. Bölge, muhtemelen Pliyosen ortalarında tümüyle aşınım alanı haline gelmiştir. Pliyosen sonu - Kuvaterner başında bölgede etkin olan tektonizma sonucunda Nilüfer Çayı ağı kurulmuştur. Başlangıçta güney yönde boşalan çay, Marmara Denizi yönünden geriye aşınımla sokulan bir vadi tarafından kapılarak kuzey yöne çevrilmiş ve Marmara Denizi yönüne akaçlanmıştır. Bölge, Holosen dönemine kadar bu durumunu korumuş, Flandriyen'de Marmara Denizi su seviyesinde meydana gelen yükselme sonucunda, deniz Mudanya yakın dolayında 2 km kadar içeri girmiş ve bol miktarda Pecten ve Ostrea türü fosiller bırakmıştır. Kemik parçalan ve kiremit kırıkları, deniz ortamının Holosen'de egemen olduğunu desteklemektedir.

Neotectonics of Mudanya - Eşkel ( Bursa ) Vicinity Investigation Key Words: Mudanya, Neotectonic, Neogen. Abstract: In this study, it is aimed to identify the Tertiary aged terrigenic sediments and their neotectonic characteristics. Triassic aged schist-marble and cobbles lies in the basement of the series. Upper Cretaceous aged ophiolites overlies the basement tectonically. Ophiolitic rocks are overlain by Paleocene aged granitoids of post collisional magmatic and volcanic activity and flysch - like detritics interculated with volcanits aged Upper Paleocene and Luteciene. Base rocks outcrops in the uranity lifted by Zeytinbağı, Mirzaoba and Işıklı fault developed after Late Miocene and comprises the detritious material of Neogene aged sediments. An alluvial fan developed to the south starting from Zeytinbağı fault in Late Miocene. The west part of the fan changed into the lacustrine environment probogated possibly to the west. Eşkel member deposited in this environmental conditions. In the same period meander streams developed in the east them a delta developed in the lacustrine environment. Köy member sediments deposited because of activeted faults in the west. A shallow lacustrine environment developed in the east in Pliocene and in this enviroment Akköy member deposited. The region probably reflects the erosional environment caracteristics in Middle Pliocene. Nilüfer River net developed as a result of effective tectonic movement in the Late Pliocene and Quaternery. At the beginning the stream ran toward the south then turned to the north by the effect of a valley back erosion and drained into Sea of Marmara. The region reflects this condition until Holocene period. As a result, the Marmara Sea level rised in Flandriyen period and covered near Mudanya about 2 kilometers in wards and left the a lot of fossils of Pecten and Ostrea. Pieces of ceramics and bones support to be dominance the marine environment in the Holocene.