H.980 /M. 1572 tarihli 166 numaralı Ayntab şer`iyye sicilinin transkripsiyonu ve değerlendirmesi

Abstract

Bu çalışma orijinal nüshaları Ankara'da Milli Kütüphane'de bulunan, 101 sayfadan oluşan ve içerisinde 545 adet belge bulunan H.980/ M.1572 tarihli 166 numaralı Ayıntab Şer'iyye Sicili'nin transkripsiyon ve değerlendirmesini içermektedir. Şer'iyye sicilleri Osmanlı Devleti'nin askeri, hukuki, iktisadi, dini ve idari müesseseleri hakkında önemli bilgiler içermektedir. XV. yüzyılın ilk yarısından, XX. yüzyılın ilk çeyreğine kadar olan Türk tarihine sosyo-kültürel açıdan ışık tutması sicilleri Osmanlı tarihinin en önemli kaynaklarından biri yapmaktadır. Aynı zamanda kadıların merkezle yaptığı resmî yazışmaları ve ilgili olduğu mahallin, sosyal, kültürel, ekonomik, dinsel, hukuki ve idari gelişmelerini de içermesi bakımından önemlidirler. Yine şehir tarihi ve tarihçiliği araştırmalarında da çok büyük bir öneme sahip olan şer'iyye sicilleri, toplumun günlük hayatını, evlerini, camilerini, pazarlarını, çeşitli müesseselerini, mahalle ve köylerini, örf ve adetlerini, dönemin hukuk ve tatbikatını kısaca bir toplumun hayatına dair bütün konuları ve durumlarını gösteren çok değerli bilgelerdir. Bu noktadan hareketle 1572 yılına ait bu sicildeki bilgiler dönemin Ayntab'ı tüm yönleriyle tanıtmaktadır.Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, Kanun, Hukuk, Şer'iyye Sicili, Kadı, Ayıntab.

Records Transcription and evaluation whose original copies -101 pages and 545 documents dated H.980/ M.1572, no 166 - are present at National Library in Ankara. Islamic Law records involves important information about military, juridical, economical, religious and administrative institutions of Ottoman Empire That the records enlights Turkish History in terms of sosio-cultural aspects from the first half of the XV century till the first quarter of XX century makes them one of the most important sources of Ottoman history. Moreover; they are also important as they include the formal letters which the judges wrote to the government centre about their regions? historical, social, cultural, religious, juridical and administrative developments. Additionally, these law records which has great importance in study of city history and historiography are very valuable information sources which show society?s daily life, houses, mosques, bazaars, other institutions, districts and villages, legislation and practices in that period ? shortly related to the whole subjects and situations about a society?s life. From this point of view, the data in these law records dated back 1572 introduces Ayntab of the time in all aspects.Key words: Ottoman Empire, law, Sicils, Law records, judge, Ayıntab