Sıcak iş takım çeliklerinin nitrokarbürizasyon işlemine propanın etkisi

Abstract

SICAK İŞ TAKIM ÇELİKLERİNİN NITROKARBURIZASYON İŞLEMİNE PROPANIN ETKİSİ Ömer ÇİMEN Anahtar Kelimeler : Nitrokarbürizasyon, Sıcak iş takım çelikleri, Sertleştirme Özet : Nitrokarbürizasyon, atomik azot ile birlikte ortama propan ilave edilerek, azotun önce çelik yüzeyine ve oradan da yayınmayla yüzey altına taşınmasıyla gerçekleşen bir yüzey sertleştirme işlemidir. Bu yöntemle, endüstride özellikle dövme, ekstrüzyon ve enjeksiyon döküm sektöründe yaygın olarak kullanılan sıcak iş takım çeliUerinin yüzeyleri kaplandığı taktirde, maliyetleri oldukça yüksek olan takım ve kalıpların aşınma, yorulma ömürleri ile oksidasyon ve korozyon gibi dış etkenlere karşı dayanımları artacaktır. Dolayısıyla ekonomiye büyük faydalar sağlayacak verimlilik kriterleri elde edilecektir. Bu çalışmada, sertleştirme hakkında genel bilgiler, sıcak iş takım çeliklerinin sertleştirilmesi ve değişik karbonitrürleme işlemleri uygulamalarıyla beraber sunuldu. Deneysel çalışmalarda AISI H13 çeliğinin yüzey sertleştirme özellikleri ile değişen propan gazı etkisi altında nitrokarbürizasyon işlemlerinin sonuçlan araştırıldı. İlk bölümde esas olarak nitrokarbürizasyon işlemine tabi tutulmuş yapıların mekanik ve elektrokimyasal avantajları sertleştirilmiş yapılara göre karşılaştırıldı. Kullanılan malzemenin özellikleri ve nitrokarbürizasyon işlemleriyle ilgili detay açıklamalar deneysel çalışmalar bölümünde verildi ve sonuç kısmında deneysel çalışmalardan elde edilen veriler tartışıldı. 11

THE INFLUENCE OF PROPANE ON THE NITROCARBURISING OF HOTWORK TOOL STEELS Ömer ÇİMEN Keywords : Nitrocarburising, Cold work tool steels, Hardening Abstract : Nitrocarburising is a surface hardening process realised by the transport of nitrogen to the steel surface and then below the surface by diffusion, with the help of propane. If the surface of hot work tool steels, especially widely used in forging, extrusion and injection casting industries, is coated with this method; the wear and fatigue life of high cost tools and dies will improve as well as the endurance against external conditions like oxidation and corrosion. Thus, efficiency criteria that will supply high profits to the economy will be obtained. In this study, general information about hardening, the hardening of hotwork tool steels and different carbonitriding processes along with applications are presented. In the experimental studies conducted, the surface hardening properties and the results of nitrocarburising processes under the influence of variable propane gas of AISI HI 3 steel is investigated. Basicly, the mechanic and electrochemical advantages of nitrocarburised structures against hardened ones are compared in the first section. The properties of the material used and detailed explanations about the nitrocarburising processes are given in the experimental studies section and the data obtained from the experimental studies are discussed in the conclusion section. in