Çocuk sağlığı izlemi yapılan 6 ay-6 yaş grubu çocuklarda ev kazası görülme sıklığı ve nedenleri annelerin ev kazaları ile ilgili uygulamalarının belirlenmesi

Abstract

Çocuk Sağlığı İzlemi Yapılan 6 Ay-6 Yaş Grubu Çocuklarda Ev Kazası Görülme Sıklığı Ve Nedenleri, Annelerin Ev Kazaları İle İlgili Uygulamalarının BelirlenmesiEv kazaları evin içerisinde, bahçesinde veya çevresinde meydana gelen kazalardır. Kasıtsız ev kazaları düşmeler, yanıklar, katılarla boğulma ve tıkanma, suda boğulma, zehirlenme gibi nedenlerle oluşmaktadır. Ev kazaları özellikle 0-6 yaş arası çocuklarda gelişimsel özelliklerinden dolayı daha sık görülmektedir. Korunulabilir olmaları, sık rastlanmaları, ölüm veya sakatlığa yol açabilmeleri ve yol açtıkları yüksek hastalık yükü nedeniyle ev kazaları önemli bir halk sağlığı sorunudur. Yapılan araştırmalara göre anneler ev kazaları sırasında genelde çocuğun yakınında bulunan bireylerdir. Annenin ev kazası sırasında yapacağı ilk yardım uygulamaları, doğru yapıldığında çocuğun hayatını kurtarabileceği gibi yapılan yanlış uygulamalar çocukta kalıcı sakatlıklar ve ölümlere sebebiyet verebilmektedir. Araştırma Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Sosyal Pediatri Polikliniği'ne başvuran, 6 ay-6 yaş grubu çocukların ev kazaları sıklığını ve nedenlerini, annelerin ev kazaları ile ilgili uygulamalarını belirlemek amacı ile tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmaya 400 çocuk dahil edilmiş; katılan çocukların özellikleri ve ev kazası geçirme sıklığını belirmek amacıyla hazırlanan 23 sorudan oluşan soru formu kullanılmıştır. Soru formu araştırmacı tarafından konu ile ilgili kaynaklar taranarak geliştirilmiştir. Veriler çocukların anneleri ile yüz yüze görüşülerek toplanmıştır. Veri toplama anketleri 1 Haziran 2015 -1 Ağustos 2015 tarihleri arasında araştırmacı tarafından uygulanmıştır. Çalışmaya Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Araştırmalar Etik Kurulundan onay alındıktan sonra başlanmıştırVerilerin, istatistiksel analizleri `Statistical Package for Social Sciences (SPSS) for Windows 18,0` paket programı kullanılarak yapılmıştır. Nominal değişkenler Pearson Ki-Kare veya Fisher exact testi ile değerlendirilmiştir.Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre; 6 ay-6 yaş arasındaki çocukların %47,2'ü en az bir kez ev kazası geçirmiştir. Erkek çocuklarının (%54,5) kız çocuklarından (%45,5) daha fazla ev kazası geçirdiği belirlenmiş ancak bu farklılık istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p>0,05). Evdeki çocuk sayısının fazlalığı, çocuğa ait sağlık sorunu veya sorunlarının varlığının ev kazası geçirme sıklığını artırdığı ve farklılığın anlamlı olduğu saptanmıştır (p<0,05). Anne ve babaların eğitim düzeyi arttıkça kaza sıklığının azaldığı tespit edilmiştir (p>0,05). Çocuğun ev kazası geçirme sıklığı ile anne babanın yaşı, ailenin gelir durumu, geniş ailede yaşaması arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmamıştır (p>0,05). Çalışmamızda çocukların geçirmiş olduğu en sık ev kazası tipi sırasıyla düşmeler (%38,6), darbeler (%20,6) ve yanıklar (%14,8) olarak belirlenmiştir. Çocukların geçirdiği tüm kaza tiplerinde çocuğun yanında olan (%60,8) ve ilk yardım uygulamasını yapan (%56,4) kişiler anneler olmuştur. Araştırmaya katılan ailelerin kaza sırasında yaptığı uygulamaların %57.2'sinin doğru uygulamalar olduğu, araştırmada annelerin ilk yardım eğitimi almaya istekli oldukları (%65,4) ve bu eğitimleri sağlık personelinden (%86,2) almak istedikleri saptanmıştır. Çocuklarda ev kazası sıklığının yüksek olması nedeniyle, çocuklarda ev kazalarını azaltacak müdahale çalışmalarının yapılması ve özellikle annelere ilk yardım konusunda planlı eğitimlerin verilmesi önerilmektedir.Anahtar kelimeler: 6 Ay -6 Yaş, Ev Kazası, İlk Yardım Uygulamaları

Frequency and Reasons of Home Accidents Seen on Children Whose Age Group is From 6 Months to 6 Years and to Whom Paediatric Health Surveillance is Applied Home accidents are accidents occurring at home, in the garden or around home. Unintentional home accidents occur due to the reasons such as falls, ambustions, asphyxia and choking with solid objects, drowning in water, intoxication. Home accidents are especially seen in 0-6 aged children due to their developmental features. Home accidents are significant public health problems as they can be avoided, frequently occur, can cause death or disability and cause high level of disease burden. According to the researches mothers are individuals who are close to the child during home accidents. First aid applications which shall be done by the mother during home accident may save the child's life when applied properly; however the false applications may cause permanent disabilities or death.Research was conducted as a descriptive research in order to determine the frequency and reason of home accidents seen on 6 months- 6 years age group children who applied to Ankara University, Faculty of Medicine, Department of Paediatrics, Policlinic of Social Pediatry and to determine the applications of mothers about home accidents. 400 children were included in the research; a questionnaire, including 23 questions and prepared to determine the features of the children participated in the research and the frequency which these children are exposed to home accidents, was used. Questionnaire was developed by the researcher by scanning the resources upon the subject. Data were obtained from a face to face interview made with the children' mothers. Data collection questionnaires were conducted by the researcher between the dates of 1 June 2015- 1 August 2015. Research was begun after the approval was taken from Ankara University, Faculty of Medicine, Clinical Researches Ethics Committee. Statistical analysis of the data was done with `Statistical Package for Social Sciences (SPSS) for Windows 18,0` packaged software. Nominal variables were evaluated with Pearson Chi-square or Fisher Exact tests. According to the results of the research; %47,2 of children whose age group is from 6 months to 6 years had a home accident at least one time. It was determined that boys (%54,5) had more home accidents than girls (%45,5); but this difference was not found as meaningful in terms of statistics (p>0,05). It was determined that if the number of children was high, if the child had a health problem or health problems, the frequency of home accidents increases and this difference was determined as meaningful (p<0,05). It was specified that the frequency of the accidents decreased when the education levels of the mothers and fathers increased (p>0,05).There was no statistical meaningful relation between the frequency of home accidents which the children were exposed to and the age of mother and father, income status of the family and living in extended family (p>0,05). It was determined in our research that the most frequent home accident types are falls (%38,6), strikes (%20,6) and ambustions (%14,8) respectively. In all accidents types the persons who were around the children and (%60,8) who applied the first aid application (%56,4) were mothers. It was specified that %57,2 of applications done by the mothers who participated in the research during the accident were appropriate, that mothers were enthusiastic about obtaining first aid training (%65,4) and that they wanted to obtain this training from health personnel (%86,2). As the frequency of home accidents which the children are exposed to are high, it is recommended to realize intervention studies which shall decrease the home accidents which the children are exposed to; and to provide planned first aid training especially to the mothers. Key Words: 6 Months -6 Years, Home Accident, First Aid Applications