Seri kompanzasyon sistemlerinin geçici hal kararlılığına etkilerinin örnek bir sistem üzerinde incelenmesi

Abstract

SERİ KOMPANZASYON SİSTEMLERİNİN GEÇİCİ HAL KARARLILIĞINA ETKİLERİNİN ÖRNEK BİR SİSTEM ÜZERİNDE İNCELENMESİ Ömer Özgür GENCER Anahtar Kelimeler: Seri kompanzasyon, Geçici Hal Kararlılığı, Açısal Kararlılık, Gerilim Kararlılığı, Senkronaltı Rezonans. Özet: Modern güç sistemlerimde enerji iletiminin önemli gün geçtikçe artmaktadır. Buna bağlı olarak çeşitli arıza durumlarında senkron generatörlerin senkronizmadan çıkmaları, kararlılık sorunu meydana getirmektedir. Güç sistemlerinde geçici hal kararlılığı, kısadevreler, üretim birimlerinin veya büyük güçlü tüketicilerin devre dışı kalması gibi bozucu etkiler sonucunda sistemin senkronizmada kalma yeteneği olarak tanımlanır. Geçici hal kararlılığı, senkron makinalann reaktanslan ve ivmelerime sabitleri, iletim hatlarının reaktanslarına gibi birçok aktöre bağlıdır. Çeşitli arıza durumlarında davranışı belirlenmek istenilen güç sistemleri için geçici hal kararlılığı analizi yapılırken lineer olmayan denklemler kullanılır. Bu denklemlerin çözümü karmaşıktır ve uzun zaman almaktadır. Fakat güç sistemleri ile ilgili güvenilir bilgilere ancak geçici hal kararlılık analizi ile ulaşılabilir. Seri kompasitörler, güç akışını kontrol etme yöntemlerinden biridir. İletim hatlarının toplam reaktanslarım düşürmeleri başlıca kullanım sebebidir. Bu çalışmada güç sistemlerinde, iletim hattı kapasitesini arttırmak için kullanılan seri kapasitörlerin geçici hal kararlılığına etkileri, 11 barak bir test sistemi üzerinde çeşitli arıza durumları oluşturularak, gerilim ile açısal kararlılığa etkileri ve türbin- generatör düzenlerinde ortaya çıkardığı problemler incelenmiştir. ıı

AN ASSESMENT ON TRANSIENT STABILITY EFFECTS OF SERIES COMPENSATION ON A TEST SYSTEM ÖMER ÖZGÜR GENCER Keywords: Series Compensation, Transient Stability, Angle Stability, Voltage Stability, Subsyncronous Resonance. Abstract: Electric power transmission has become an essential part of modern power systems. In power systems, it is necessary to consider stability more closely because disturbances may cause machine rotors to lose synchronism with the power frequency. Transient stability is the ability of the power system to maintain synchronism when subjected to a severe transient disturbance such as a fault on transmission facilities, loss of generation, or loss of a large load. Transient stability of a generator depends on the generator reactance, the transmission line reactance, the generator inertia and etc. Transient stability analysis requires the evaluation of nonlinear differential equations to determine the performance of the system, when confronted by large disturbances. The general method of transient analysis involves, simulations that are difficult to evaluate, with solutions that are time consuming. However there is much that can be learned about the power system from the study of transient stability. Series capacitors provide a method of controlling the longitudinal behavior of the network. Series capacitors reduce the total reactance of the transmission line, which is often the major reason for their application. This study first presents problem situations that are often encountered in a power system. Then, it shows the effect of series compensation on this system. An 1 1 bus test system was utilized to asses the transient stability effects of series compensatioa The simulation results revealed that beside of its benefits, the use of series capacitors could cause a significant adverse effect on turbine-generator units that are connected to a series compensated power system. in