Süreç koşullarının kord-lastik yapışma değerine etkilerinin Taguchi yöntemi ile incelenmesi

Abstract

SÜREÇ KOŞULLARININ KORD-LASTİK YAPIŞMA DEĞERİNE ETKİLERİNİN TAGUCHI YÖNTEMİ İLE İNCELENMESİ Zekiye ÇETİN Anahtar Kelimeler: Taguchi Deney Taşanını, DOE, Kord Bezi, kord-lastik yapışması, ısıl işlem ÖZET: Günümüzde ürün ve hizmetlerin kalitesini arttırmak üzere, hem üretim sürecinin hem de ürünün iyileştirilmesi için uygun kalite tekniklerinden yararlanılması oldukça yaygınlaşmıştır. Çok sayıda değişkenin etkili olduğu süreçlerde, bu değişkenlerin hangilerinin ürün kalitesi üzerinde en etkili olduğunun, az sayıda deney yaparak belirlenmesi için uygulanan deney tasarımı yöntemleri, kalite teknikleri arasında en sık kullanılanlarıdır. Bu çalışmada, kord bezi üretim sürecindeki değişkenlerin yapışma değerine etkileri deney taşanım yöntemlerinden en etkin olduğu bilinen `Taguchi yöntemi` ile incelenmiştir. Kord-lastik yapışmasının eniyilemesi amacıyla, kord bezine resorsinol formaldehit lateks(RFL) çözeltisinin yüklendiği iyileştirme sürecine ait değişkenler belirlenmiştir. Bu süreç değişkenleri kurutma ve yüksek fırın sıcaklıkları ile bu fırınlarda bekleme süreleridir. Bu değişkenlerin düşük, orta ve yüksek olmak üzere 3 farklı düzeyde kord-lastik yapışması üzerindeki etkileri incelenmiştir. Bütün birleşimlerin denendiği tam değişkenli deney tasarımı yöntemine göre ancak 81 İteney yapılarak elde edilebilecek sonuçlara, Taguchi yöntemi kullanılarak, uygun dikey dizi seçildiğinde 9 deney ile kabul edilebilir yaklaşıklıkta ulaşılabilmiştir. Banyo işleminden geçirilen kordlara H ve şerit kord yapışma testleri uygulanmıştır. Elde edilen veriler Minitab Release 14.2 programı ile analiz edilmiştir. İyileştirme süreci değişkenlerinin genel olarak düşük düzeylerinin, kord-lastik yapışmasının eniyi değerlerini verdiği görülmüştür. Ancak kontrol edilemeyen değişkenlerin yapışmanın değişkenliği üzerindeki olumsuz etkisinin azaltılması amacıyla yüksek fırın sıcaklığının orta düzeyi seçilerek hem iyileştirme süreci, hem de yapışmanın iyileştirilmesi sağlanmıştır. Taguchi yöntemi kullanılarak uygulanan deney tasarımının diğer birçok deney tasarımı yöntemine göre zaman ve maliyet tasarrufu sağladığı görülmüştür. ii

INVESTIGATION OF THE PROCESS PARAMETERS ON TYRE - CORD ADHESION BY TAGUCHI METHOD Zekiye ÇETİN Keywords: Taguchi Method, Design of Experiment, Tyre-Cord Adhesion, Heat Treatment Abstract: To improve product and service quality, suitable quality techniques are frequently used. Between these techniques, experimental design methods are preferred to determine the most influential parameters on quality for the systems which depend on many parameters. Taguchi method has been a unique and powerful quality improvement discipline that differs from traditional practices. In this study, the effects of tyre-cord production process parameters on adhesion were investigated by Taguchi method. The most effective parameters and the optimum conditions for the tyre-cord adhesion in resorcinol formaldehyde latex(RFL) dipping process were determined. These process parameters are the temperatures of drying and curing ovens, and also retention time in this ovens. The effect of process parameters was studied with 3 levels as low, medium and high. By using possible orthogonal array in Taguchi method, the acceptable approximate results with reducing the number of experiment to 9, which just can be getting by 81 experiments in traditional methods. Tyre-cord adhesion was measured by means of peel and H adhesion tests. Results were analyzed by Minitab Release 14.2. It is concluded that significant improvement of the adhesion can be achieved by low level of process parameters. Hovewer, by choosing medium curing temperature, robust design method is applied to reduce the effects of noise factors on the variation of adhesion. Significant decrease in research costs and time were obtained by using Taguchi method with respect to other experimental design techniques. m