Marka hakkına karşı işlenen suçlar ve yaptırımları

Abstract

Marka bir mala veya bir hizmete ilişkin olup, bu mal veya hizmeti, yabancı menşeli başka mal ve hizmetlerden ayıran bir işaret ya da mal ile hizmetlerin kaynağını veya kalitesini göstermek açısından sahibine mutlak haklar sağlayan ve ayırt edici niteliğe sahip olan işaret şeklinde tanımlanabilir. Ve marka özellikle XX. yüzyılda kapitalizmin gelişmesi ile birlikte firma ve şirketlerin piyasalarda yer edinmelerini sağlayan en önemli unsurlardan birisi olmuştur. Markanın bu denli önemli bir unsur olmasından mütevellit ülkemizde de marka hukuku önem arz etmektedir. Arz ettiği önem nedeniyle marka hem 556 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile hem de 5833 Sayılı Kanun ile koruma altına alınmıştı. Bu düzenlemeler kapsamında Anayasa Mahkemesi 2002/92 Esas ve 2004/25 Karar Numaralı, 02.03.2004 Tarihli Kararı ile 556 Sayılı KHK' nın marka hakkına tecavüz niteliği taşıyan düzenlemeleri olan m. 9/I (b), 9/II (b), 61/(a) ve 61/(c) hükümlerini Anayasa'ya aykırı bularak iptal etmiş ve Anayasa'ya aykırılık gerekçesi olarak da suçta ve cezada kanunilik ilkesini belirtmişti. Bu iptal kararlarının yürürlüğü, kanunda boşluk doğabileceği gerekçesiyle altı ay (6 ay) ertelenmişti. 6 aylık geciktirici yürürlük süresinin dolması halinde söz konusu fiillerin cezai anlamda nasıl korunacağı sorunu ortaya çıkmıştı. Kanun koyucu, bu nedenle (Kanun Tarihi: 21.01.2009, R.G: 28.01.2009, Sayı: 27124) 556 sayılı KHK' nın ilgili maddelerini değiştiren 5833 Sayılı Kanun'u kabul etti.Söz konusu 5833 Sayılı Kanun, mülga KHK' da yer alan ve m. 61/A'da suç ve ceza içeren hükümleri tek madde altında toplamış bulunmaktaydı. Bu nedenle, tam bir ceza normu içermekte olup, suçta ve cezada kanunilik ilkesi de sağlanmış bulunmaktaydı.Marka hakkına karşı işlenen suçlar mülga 556 Sayılı KHK' nın 61/A maddesinde yer almaktaydı. Bu madde 21.01.2009 tarihinde 5833 Sayılı Kanun ile köklü bir değişikliğe uğramış ve yeniden kaleme alınmıştı. Bu değişikliğin temel sebebi önceki hükmün 5237 Sayılı TCK'nın beşinci ve geçici birinci maddelerine aykırı hükümler içermesiydi. 5833 Sayılı Kanun ile de hem maddi ceza hukukuna hem de yargılama hukukuna ilişkin temel değişikliklere gidilmişti. Ancak 10.01.2017 tarihinde yürürlüğe giren 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu ile bahsi geçen KHK ve 5833 Sayılı Kanun yürürlükten kalkmış, Sınai Mülkiyet Kanunu ile marka hakkı ve diğer fikri ve sınai haklar daha güçlü bir şekilde koruma altına alınmıştır. Böylelikle marka hakkı mevzuatında birlik sağlanmaya çalışılmış ve suçta ve cezada kanunilik ilkesiyle de tam anlamıyla bağdaşan bir düzenleme yapılmıştır. Anahtar Kelimeler: Fikri Mülkiyet Hakkı, Marka Hakkı, Marka Hakkına Tecavüz Halleri, Marka Suçu, 556 Sayılı KHK,

Trademark, which is associated with a property or its protection or a service and can be defined as an indicator having distinguishing characteristics and providing absolute rights to its owner in respect of showing the source or quality of services and goods or as an indicator distinguishing this property or service from other properties and services with foreign origin, is one of the most important elements which provide companies and firms to gain a place in the markets especially with the development of capitalism in 20th century. Since trademark is such an important element, the trademark law has importance also in our county. Because of its importance, it is protected with both Decree law no: 556 and Law no: 5833. Within the scope of these regulations, Constitutional Court has cancelled provisions of the articles 9/I (b), 9/II (b), 61/(a) and 61/(c), which are the regulations having the characteristics of infringement against trademark right in Decree law no: 556, by finding them against Constitution with a decree with the same date. The principle of legality in crime and punishment has been stated as the grounds for unconstitutionality. The effect of these cancellation decisions was postponed for six (6) months because there might be gap in law. There was a problem of how to protect the aforementioned acts in terms of penalty in case that dilatory 6-month validity period is expired. Thus, legislator has accepted Law no: 5833 which changes the related articles of Decree Law no: 556 (Law Date: 21.01.2009, O.G: 28.01.2009, Number: 27124).The crime and punishment provisions have been gathered under one article in art. 61/A in the aforementioned Law no: 5833. Thus, it includes a complete punishment norm and the principle of legality in crime and punishment is provided. Crimes committed against trademark right are stated in article 61/A of Decree Law no: 556. This article faced a fundamental amendment and was written again with Law No. 5833 on 21.01.2009. The main reason for this amendment is the fact that the previous provision included provisions contrary to fifth and provisional first articles of Turkish Penal Code no: 5237. Fundamental amendments have been made related to both material penal code and procedural law owing to Law No: 5833.Key Words: İntellectual Property, Brand Rights, Trademark Rights Infringement Cases of Decree, Brand Crime, No. 556,