Gazaltı kaynağında kaynak kalitesine tesir eden parametrelerin mekanik özelliklere etkisi

Abstract

Anahtar Kelimeler: Yüksek mukavemetli düşük alaşımlı çelik, kaynakparametreleri, ısıdan etkilenmiş bölge (IEB), HY- 80, mekanik özellikler, özgül ısıgirdisi, t8/5 soğuma zamanı, ön tav, kaynak kabiliyeti, gazaltı kaynağı, tokluk.Özet: Kaynak tekniğinde, kaynak parametrelerinin seçimi; kaynak işlemini ve eldeedilen kaynaklı bağlantının kalitesini etkilemektedir. Bu çalışmada, günümüzendüstrisinde en çok kullanılan kaynak yöntemleri arasında yer alan MAG (MetalActive Gas) kaynak yönteminde, işlem parametrelerinin kaynaklı bağlantınınkalitesine ve mekanik özelliklere etkileri incelenmiştir.Bu çalışmada 23 mm kalınlığında HY 80 çeliği kullanılmıştır. Deney parçalarına ?X?tipi kaynak ağzı açılmış ve gazaltı kaynak yöntemi kullanılarak kaynak parametrelerideğiştirilmek suretiyle düz pozisyonda kaynatılmışlardır. Her bir test parçasınınkaynak bölgesinden çekme çubuğu, kaynak metali ve IEB' den Charpy-V testnumuneleri ile sertlik tarama test parçaları çıkartılmıştır.Birinci bölümde, ince taneli yapı çeliklerinin özellikleri ve sağladığı üstünlüklerhakkında bilgi verilmiştir.İkinci bölümde, ince taneli yapı çeliklerinin kullanım alanları ve türleri anlatılmıştır.Üçüncü bölümde, ince taneli yapı çeliklerinin kaynağında dikkat edilecek hususlar,ısıdan etkilenmiş bölge (IEB)'nin özellikleri, soğuma zamanı ve etkileri elealınmıştır.Dördüncü ve beşinci bölümde, ince taneli yapı çeliklerine uygulanan kaynakyöntemleri hakkında kısaca bilgi verilmiş, gazaltı kaynak yöntemi (gas metal arcwelding), özellikle MAG kaynak yöntemi, ekipmanları ve teknolojisi tanıtılmış vekaynak parametreleri hakkında bilgi verilmiştir.İnce taneli yapı çelikleri üzerinde yapılan çeşitli araştırmalar altıncı bölümdeverilmiştir.Yedinci bölümde, yapılan çalışmalar tanıtılmış, uygulanan kaynak parametrelerisunulmuştur.Sekizinci bölümde, yapılan deneyler ve sonuçları verilmiştirSonuçlar ve öneriler bölümünde ise, kaynak parametrelerindeki değişimlerin kaynakkalitesine ve mekanik özelliklere etkileri tartışılmış ve değerlendirmeler yapılarakuygulamaya yönelik önerilerde bulunulmuştur.

Key Words: High strength low alloy steel (HSLA), welding parameters, heataffected zone (HAZ), HY-80, mechanical properties, heat input, t8/5 cooling rate,preheat, weldability, metal active gas, toughness.Abstract: The chosen welding parameters at the welding process highly affect thequality of product and the joint created. This work explores these parameters andtheir effects to the quality of the joint and to the mechanical properties in the MAG(Metal Active Gas) welding, one of the most preferred welding techniques across theworld.HY-80 steel with a thickness of 23mm has been used in this study. ?X? type groovehas been prepared on every single test specimen and has been welded on a horizontalposition using gas metal arc welding technique in order to alter the parameters used.For each condition, tensions test specimens are prepared from the welded joint,Charpy-V test specimens and hardness test specimens are also prepared from theweld metal and base metal and also heat affected zone (HAZ) of the weldments.Section one in this thesis is the general introduction to the specifications and to theadvantages of the fine grained structural steels.In section two, the applications and the types of fine grained steels has beendiscussed.Third section explores specifications of the heat affected zone (IEB), cooling rate andits affects and some steps which need to be more careful about at the welding processof fine grained structural steels.Fourth and fifth sections give general information about the welding techniques usedon fine grained structural steels, gas metal arc welding techniques, especially theMAG welding, its hardware and its technology have been introduced and someinformation about the welding parameters has been given.Information about some researches of fine grained structural steels has been given insection six.In seventh section, the experiments carried out within the framework the thesis andthe parameters used on these experiments have been explained.The experiments and their results have been presented in section eighth.Final section is the conclusion and interpretation of the thesis in which the effects ofthe parameters to the weld quality and to the mechanical properties have beendiscussed.