Abdullah Ziya Kozanoğlu`nun tarihî romanlarındaki değerlerin Türkçe eğitimi açısından incelenmesi

Abstract

Çalışmamızda, Cumhuriyet dönemi Türk çocuk edebiyatının önemli isimlerinden olan Abdullah Ziya Kozanoğlu'nun on sekiz tarihî romanı, İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı'nda (6, 7, 8. Sınıflar) genel olarak değinilen evrensel, millî ve ahlaki/manevi değerler açısından incelenmiştir. Araştırmamızın amacı, Abdullah Ziya Kozanoğlu'nun tarihî romanlarında hangi evrensel, millî ve ahlaki/manevi değerlerin yer aldığının tespit edilmesi; bu değerlerin Türkçe eğitimi açısından değerlendirilmesi ve Türkçe eğitiminde değer kazandırmada roman türünün yerinin saptanmasıdır.Araştırmanın yöntemi betimsel alan araştırmasıdır. Araştırmada, literatür tarama yaklaşımı kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini ve örneklemini Abdullah Ziya Kozanoğlu'nun on sekiz tarihî romanı oluşturmaktadır. Eserlerin tamamına ulaşıldığı ve tümü incelendiği için evren ve örneklem uyuşmaktadır.İçerdikleri değerler bakımından ele alınan romanlarda evrensel değerlerden bağımsızlık, bağışlama, barış, bilim adamlarına önem verme, çalışkanlık, estetik, eşitlik, hoşgörülü olma, saygılı olma/saygı gösterme, sevgi değerlerine; millî değerlerden bayrağa saygı ve vatan sevgisi değerlerine; ahlaki/manevi değerlerden alçak gönüllülük, arkadaşlık/dostluk, azimli olma, cesaret, dayanışma, dürüstlük, fedakârlık, gurur, güvenilir olma, itaatkârlık, iyiliğe karşı iyilik yapma (vefalı olma), kanaatkârlık, merhametli olma, misafirperverlik, öz güven sahibi olma, öz eleştiri yapma, sabırlı olma, sadakâtli olma, sorumluluk sahibi olma, sözünde durma, takdir etme/övme, yardımseverlik değerlerine yer verildiği tespit edilmiş ve bu değerlere ilişkin örnekler sunulmuştur. Tespit edilen değerler sadece ana başlıklar hâlinde bırakılmamış, örneklerin içerdikleri anlamlar dikkate alınarak alt gruplandırmaya da gidilmiştir.Kozanoğlu'nun romanlarında yer verilen değerler Türkçe Öğretim Programı'yla karşılaştırılmış, romanlardaki değerlerle programda yer alan değerlerin uyuştukları görülmüş; Türkçe eğitiminde evrensel, millî ve ahlaki/manevi değerlerin aktarılmasında tarihî romanlardan yararlanılabileceği sonucuna varılmıştır.

In our work, eighteen historical novels of Abdullah Ziya Kozanoğlu, a well known name for Turkish children?s literature of the Republican period, have been reviewed in perspective of global, national and ethical/moral values that are mentioned in the Turkish Language Curriculum of Primary School System (6th, 7th and 8th grades.)The purpose of our study is to determine which global, national and ethical/moral values exist in Abdullah Ziya Kozanoğlu?s novels; to evaluate these values from Turkish education system?s perspective and to establish the value of prose in enhancing Turkish education system.Descriptive field work method has been used by literature scanning methods. Our study consists of Abdullah Ziya Kozanoğlu?s eighteen historical novels. The complete collection of Kozanoğlu?s novels have been studied to ensure that concept and verification of these principles correspond.Each novel has been examined in accordance with the values that it contains. Freedom, forgiveness, peace, respect for scientists, industriousness, esthetic values, equality, tolerance, respectibility/respectfulness and love out of global values; respect for the flag and love of homeland out of national values; and humbleness, friendship, determination, courage, support, honesty, self-sacrifice, pride, reliability, loyalty, kindness, contentment, compassion, hospitality, strength of character, self criticism, patience, devotion, responsibility, keeping one?s word, praise, helpfullness out of ethical/moral values have been determined in each novel and examples of these values have been outlined. These established examples of principles have not only pointed out as main titles, but according to their significance, they have been branched further.The values in Kozanoğlu?s novels have been compared to the values in Turkish education system and have been found that they correspond satisfactorily; therefore have been concluded that historical novels can be utilised in Turkish education system in order to relay global, national and ethical/moral values.