Türkiye`de cari açığın belirleyicileri: 1992-2017 dönemi için ampirik çalışma

Abstract

Türkiye ekonomisinin kırılganlık göstergelerinden başlıcası olarak gösterilen cari açık sorunu uzun yıllardır tartışılan bir konudur. Gelişmekte olan ülkeler arasında yer alan Türkiye'nin istihdam yaratabilmek için güçlü büyüme rakamlarına ihtiyacı vardır. 1980'lerde Türkiye ihracata dayalı büyüme modelini benimsemiştir. Ancak ihraç edilen malların üretim safhasında ithal ürünlere ihtiyaç duyulmaktadır. Dolayısı ile ülkemiz büyüyebilmek için ihracatı artırırken ithalat artışına engel olamamakta dolayısı ile dış ticaret açığında ve cari açıkta iyileşme sağlayamamaktadır. Bu çalışmanın amacı Türkiye ekonomisinde kırılgan nokta olarak kabul edilen ve literatürdeki birçok çalışmada kriz sinyali olarak gösterilen cari açığın belirleyicilerinin tespit edilmesidir. Türkiye ekonomisinin temel öncelikli sorunlarından cari açığın belirleyicilerinin bilinmesinin önümüzdeki dönemlerde cari açık sorunu ile baş edebilmek için oluşturulacak politikalara yön vermesi açısından ekonomi yönetimine yol gösterici olacaktır. Diğer bir ifade ile sürdürülebilir yüksek büyüme oranları hedefleri için ekonomi politikaları oluşturulurken cari açığın belirleyicilerinden faydalanılarak cari açık sorununu kabul edilebilir makul seviyelerde gerçekleşmesini sağlamak mümkün olabilir.

The current account deficit that is shown as the main indicator of the fragility of the Turkish economy is an issue long debated for years. Turkey, which is among the developing countries, needs strong growth figures in order to create employment. In the 1980s, Turkey has adopted an export-led growth hypothesis. However, imported products are needed at the production stage of exported goods. Therefore, Turkey can not prevent the increase of imports while increasing exports in order to be able to grow and therefore it cannot improve the foreign trade deficit and the current account deficit. The aim of this study is to identify the determinants of current account deficit which is considered to be vulnerable point in Turkey's economy and the crisis signals as shown in several studies in the literature. Recognizing determinants of the current account deficit which is the main priority issue of Turkey's economy will help economic management to guide the formulation of policies to cope with the current account deficit in the future perroch. In other words, while the economic policies for sustainable high growth rates targets are being developed, it will be possible to make use of the determinants of current account deficit to ensure that the current account deficit problem is achieved at acceptable levels