İlişkiye ilişkin inançların evlilik uyumunu yordaması

Abstract

Bu araştırmanın amacı, bazı demografik faktörlerin (cinsiyet, yaş, evlilik süresi, eğitim düzeyi) ve ilişkiye ilişkin inançların (sevilemezlik, çaresizlik) evlilik uyumunu yordayıpyordamadığını araştırmaktır. Ayrıca evli bireylerin evlilik uyumlarının cinsiyetlerine, yaş gruplarına, evlilik sürelerine, öğrenim düzeylerine göre farklılaşıp farklılaşmadığını ve evli bireylerde evlilik uyumu ile ilişkiye ilişkin inançlar (sevilemezlik, çaresizlik) arasında bir ilişkinin olup olmadığını incelemektir. Bu amaç doğrultusunda, 478 (242 kadın, 236 erkek) evli katılımcı araştırmada almıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, İlişkilerde İnanç Envanteri (İİE), Evlilikte Uyum Ölçeği (EUÖ) ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır.Evli bireylerin cinsiyete göre evlilik uyumlarının farklılaşıp farklılaşmadığı t-testi ile, yaş grupları, evlilik süresi ve öğrenim düzeylerine göre evlilik uyumlarının farklılaşıp farklılaşmadığı ise tek yönlü varyans analizleriyle test edilmiştir. Tek yönlü varyans analizinin anlamlı olduğu olduğu durumlarda, gruplar arasında bulunan anlamlı farklılığın, hangi gruplar arasındaki farklardan kaynaklandığını belirlemek için de post-hoc testlerden Tukey testi yapılmştır. Analizler sonucunda, evli bireylerin evlilik uyumlarının cinsiyetlerine, evlilik sürelerine ve öğrenim düzeylerine göre anlamlı düzeyde farklılaştığı görülmüştür. Evli bireylerde ilişkiye ilişkin inançlar (sevilemezlik, çaresizlik) ile evlilik uyumu arasındaki ilişkilere Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı ile bakılmıştır. Analiz sonucuna göre evli bireylerde evlilik uyumu ile ilişkiye ilişkin inançlar (sevilemezlik, çaresizlik) arasında düşük düzeyde negatif ve anlamlı bir ilişki elde edilmiştir. Son olarak evli bireylerde demografik faktörler (cinsiyet, yaş, evlilik süresi, eğitim düzeyi) ve ilişkiye ilişkin inançların (sevilemezlik, çaresizlik) evlilik uyumunu yordayıp yordamadığına ilişkin yapılan Aşamalı Çoklu Regresyon Analizinde, regresyon analizinin üç aşamada tamamlandığı ve evlilik uyumuna katkıları bakımından üç değişkenin önemli yordayıcılar olduğu görülmüştür. Analize ilk aşamada öğrenim durumu, ikinci aşamada cinsiyet durumu ve üçüncü aşamada çaresizlik değişkeni alınıştır.Anahtar Sözcükler: İlişkiye İlişkin İnançlar, Evlilik Uyumu, Evli Bireyler.

ABSTRACTThe purpose of this research is to investigate marital adjustment predicts according to some demographic factors (gender, age, duration of marriage, educational level), and relationship beliefs (unlovability,helplessness). In addition, the aim is to investigate whether marital adjustment of married individuals differs according to their gender, age groups, duration of marriage,their level of education and to examine whether there is a relationship between marital adjustment with the married individuals and their relationship belief (helplessness, unlovability). For this purpose, 478 married participants (242 females and 236 males) participated in this study. As a data collection tool, Relationship Belief Inventory (RBI), Marital Adjustment Scale (MAT) and the Personal Information Form was used.With t-test married individuals? marital adjustment differences according to their genders, and with one-way analysis of variance age groups, duration of marriage and marital adjustment according to their education level differences were tested. In the case where one-way variance analysis was significant,Tukey test was performed to determine the significant differences between the groups and which groups they derived from. After the analyses, marital adjustment of married individuals were significantly differentiated according to gender, marriage duration and levels of education. Married individuals relationship beliefs (helplessness,unlovability) and the relationship between marital adjustment were examined with the Pearson Correlation Coefficient. A low level negative and significant correlation was found between the relationship with married individuals, their beliefs related to marital adjustment (helplessness,unlovability). Finally, in multiple stepwise regression analysis which was used to determine married individuals demographic factors (gender, age groups, duration of marriage, education level) and their beliefs to the relation (helplessness, unlovability) variables related to marital adjustment, regression analysis was completed in three phases, and it was seen that in terms of contribution to the marriage adjustment, three variables were significant predictors. The first stage was education level, and the second stage, gender status, while the third stage was helplessness.Key Words: Relationship Beliefs, Marital Adjustment, Married İndividuals.