Tarihsel süreçte Türk devletlerinde yönetim anlayışı

Abstract

Türk siyasi tarihi alanında birçok kaynak bulunsa da, Türk devletlerinin bir gelenek kapsamında birbiriyle ilişkilendirildiği ve yönetimsel anlamda ele alındığı bütüncül bir kaynak eksikliği gözlemlenmiştir. Bu eksikliğin bir nebze giderilebileceği düşüncesiyle siyaset bilimi çerçevesinde çalışılmıştır. Çalışmanın ilk bölümünde devlet ve Türk kavramları ele alınmıştır. Bir gelenekten söz edilebilmesi için gerekli olan, tüm bu devletlerde bulunması gereken ortak özellikler tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu ortak özelliklerden geleneğin oluşumunda etkin olanları son bölümde faktörler adı altında işlenmiştir. Tüm bu tespitler ışığında günümüzde resmi olarak Türk devleti olarak kabul edilen tarihte kurulmuş on altı Türk devleti ve Türkiye Cumhuriyeti incelenmiştir. İnceleme sırasında bu devletlerin sınıflandırılmasında, yönetimlerin meşruiyet kaynaklarında değişimler yaşamasında temel etken olarak tespit edilen inanç faktörü esas alınmış, bu kapsamda üç başlık altında çalışılmıştır. Devletlerin incelendiği bu bölümlerde ayrıca coğrafi yakınlık dolayısıyla bu devletleri etkilemiş olabilecekleri öngörülerek bazı yabancı devletlerin yönetimleri dönemsel olarak incelenerek çalışmaya dâhil edilmiştir. Bu çalışmanın yöntemi işlevselcilik sosyoloji kuramı ve tarihi olaylarda gensel devinim hipotezi esas alınarak desteklenmiştir. Son olarak değerlendirme bölümünde semavi inanç sistemlerinin devlet yönetimleri üzerindeki etkilerine ve devlet yönetimlerini etkileyen savaş tekniklerinin evrimine değinilmiştir.

Although there are many resources about Turkish political history, there is a lack of a holistic resource in which the Turkish states are related to each other within a tradition and which is handled administratively. For a solution for the lacking study, the thesis has focused on a political science perspective. The concepts of state and Turkish have been delineated in first part of the study for the mentioned purpose. The common features have been identified in that they are necessary about defining the tradition in all these states. The active headings of these common features in the tradition have been treated as the relevant factors in the last chapter. Turkish Republic and sixteen states that were founded by the Turkish in the history have been studied by all these findings. All these states have been classified under three title based on faith which is the supreme factor of legitimacy. Besides, some of other states in close proximacy to Turkish states were studied in their historical process. Because they might have affected Turkish states. The method of the thesis has been based on the sociology theory of functionalism and the hypothesis of gene transfer in historical events. Lastly; in the evaluation section of the thesis, the devine inspration and revealation of political systems, have been determined as the Dynamics of the systems. The revolution of war technics which has had a influential determinant on the Turkish governmental tradition.