Beşinci sınıf fen bilimleri öğretim programı kazanımlarının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi: Muğla ili örneği

Abstract

Bu çalışmanın amacı beşinci sınıf fen bilimleri öğretim programın kazanımlarını öğretmenlerin görüşlerine dayalı olarak değerlendirmektir. Araştırmada veriler, araştırmacı tarafından geliştirilen `anket` ve `yarı yapılandırılmış görüşme formu` kullanılarak toplanmıştır. Araştırmada nicel ve nitel yöntemin birlikte kullanıldığı karma yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın evreni; 2014-2015 eğitim ve öğretim yılında Muğla ili ve ilçelerindeki tüm ortaokullardaki Fen Bilimleri öğretmenlerinden oluşmaktadır. Veriler, 2013-2014 eğitim öğretim yılında Mayıs ayı ve 2014-2015 eğitim öğretim yılında Eylül–Aralık ayları arasında toplanmıştır. Araştırmanın örneklem gurubu Muğla ili ve ilçelerindeki MEB'e bağlı ortaokullarda görev yapan tüm beşinci sınıf Fen Bilimleri öğretmenlerine veri toplama araçları dağıtılmış ancak bu formlardan geçerli 165 öğretmen örneklem grubu olarak belirlenmiştir. Araştırmanın nitel verileri de Muğla Merkez, Ula, Yatağan ve Kavaklıdere ilçelerinden toplam 16 öğretmen tesadüfü olarak seçilerek elde edilmiştir. Araştırmanın nicel verileri sonucunda, öğretmenlerin görüşlerine göre, teorik yeterlilik ve uygulanabilirlik yeterliliği olarak kazanımların daha çok bilişsel alanda çoğunlukla yeterli oldukları görülmüştür. Öğretmenlerin kazanımların taksonomik olarak teorik ve uygulama düzeylerinin gerçekleşme durumlarına ilişkin görüşleri arasında anlamlı ve pozitif ilişkiler olduğu bulunmuştur. Teorik/bilişsel ve uygulama/bilişsel arasında yüksek düzey de ve pozitif yönde, teorik/duyuşsal ve uygulama/duyuşsal arasında ortak düzeyde ve pozitif yönde, teorik/psikomotor ve uygulama/psikomotor arasında yüksek düzeyde ve pozitif yönde bir ilişki bulunmaktadır. Bilişsel, duyuşsal ve psikomotor kazanım türlerinin teorik ve uygulama düzeyleri açısından öğretmenlerin cinsiyetleri açısından aralarında anlamlı bir fark olmadığı fakat kıdem açısından anlamlı fark olduğu ortaya konulmuştur. Araştırmanın nitel verileri sonucunda, kazanımların içerikle örüntüsüne ilişkin öğretmenlerin kazanımların içerikle direk bağlantılı olduğunu, konuların yoğun olmadığını fakat kazanımlar için içeriğin az olduğunu, içerikte bilgi eksiklikleri bulunduğunu belirtmişlerdir. Öğretmenlerin sadece yarısı kazanımların öğrenme öğretme sürecinde uygulanabilir niteliğinde olduğunu belirtmişlerdir. Öğretim yöntem ve stratejilerine ilişkin öğretmenler, çoğunlukla deney yöntemi ve soru cevap yöntemini kullandıklarını en az işbirliğine dayalı öğrenme, proje yöntemi ve istasyon yöntemini kullandıklarını belirtmişlerdir. Öğretmenlerin tümüne yakını sınıf mevcutlarının uygun fakat okullarında teknolojik ve fiziki olarak eksiklikler bulunduğunu belirtmişlerdir. Öğretmenlerin çoğu okullarında var olan deney malzemelerini kullandıklarını bazı öğretmenler öğrencilerin 4+4+4 sistemine uyum problemi yaşadıklarını, öğretim materyali geliştiremediklerini belirtmişlerdir. Öğretmenlerin yaklaşık %30'u (5) okullarında bir fen laboratuvarı olmadığını, sadece sınıfa basit malzemeler getirerek deney yaptıklarını vurgulamışlardır. Ölçme değerlendirme boyutunda genellikle sonuç odaklı ölçme değerlendirme yöntemlerinin kullanıldığı belirlenmiştir. Öğretmenlerin çok azının yeni fen bilimleri öğretim programına hazırlıklı olduğu tespit edilmiştir. Öğretmenlerin yarısı kazanımların teorik olarak yeterli olduğu görüşünü belirtirken, konuyla ilgili olarak olumsuz görüş olarak teorik bilgide yanlışlık olduğunu, kazanımların günlük hayatla bağlantılı ama yetersiz olduğunu, kazanımlar için sürenin çok fazla olduğunu belirtmişlerdir.Anahtar Sözcükler: Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı, Kazanımlar, Öğretmen Görüşleri, Program Değerlendirme

The purpose of this study to evaluate objectives of fifth grade science curriculum based on teacher views. The data collected through a `survey` and `semi structured interview form` developed by the researcher. A mixed method composed of qualitative and quantitative methods has been employed. The population of the study consists of all middle school of science teachers working in Muğla Province and it's counties. The data collected in May of 2013- 2014 academic year and between September and December of 2014-2015 academic year. In order to create the sample group data collection instruments have been distributed to all science teachers in Muğla province and then, 165 valid ones of them selected as sample groupThe qualitative data of the study gathered from 16 teachers selected randomly among teachers in Menteşe, Ula Yatağan and Kavaklıdere Counties. An examination of the quantitative data has revealed that according to teacher views, objectives as theoretical competence and applicability competence are mostly satisfying in cognitive area. Additionally, significant and positive relationships have been found between views of teachers in relation to theoretical and applicable realization levels of objectives. A high level and positive relation between theoretical/cognitive and application/affective, a middle level positive relationship between theoretical/affective and application/psychomotor, and a high level and positive relationship between theoretical/psychomotor and application/psychomotor have been detected as well. It has been found that there is no significant difference among theoretical and application levels of cognitive, affective and psychomotor objectives in terms of gender, yet such a difference exists in terms of seniority. As result of examination of qualitative that the teachers believe that objectives are directly related with the content; the content is not intensive but enough for the objectives; and the content has missing information. Only half of the teachers stated that the objectives are applicable in nature in the process of learning and teaching. With regard to teaching method and strategies the teachers remarked that they use experiment and question and answer methods mostly, and they use cooperative learning, project based learning and station methods leastly. Almost all teachers indicated that class sizes are appropriate yet there are deficiencies technologically and physically. Most of the teachers specified that they use existing experiment materials in their schools while some teachers stated that the students experience an orientation problem to the 4+4+4 system and they are unable to develop teaching materials. Almost 30 % of the teachers pointed out that there is no science laboratory in their schools thus they conduct experiments with simple materials they bring in the classrooms. In terms of assessment and evaluation dimension it has been determined that result oriented assessment and evaluation methods are used. It has been identified that very few of the teachers are prepared to the new science curriculum. While half of the teachers asserted that the objectives are satisfying theoretically, they also remarked negative views as follows: there are mistakes in theoretical information, the objectives are connected with daily life but not enough, and the time for the objectives is too long.Key Words: Science Curriculum, Objectives, Teachers Views, Program Evaluation.