Çevresel etkenlerin psikopatoloji üzerine etkilerinin transdiagnostik faktörler bağlamında ele alınması

Abstract

Amaç: Çevresel faktörler ve bunların etkileşimleri psikopatolojiyi etkilediği bilinmektedir.Değişkenlerin çokluğu ve psikopatolojik sonuçların geçerli, genelleştirilebilir değerlendirilmesineduyulan ihtiyaç, spesifik etiyolojileri keşfetmek için yapılan çabalarda büyükzorluklar ortaya koymaktadır. Çalışmamızın amacı çevresel etkenlerin psikopatoloji üzerineetkilerinin transdiagnostik faktörler bağlamında incelenmesidir. Çalışmamızdaki değerlendirmeleriki bölümde yapılmıştır. İlk bölümde çevresel etkenler ve psikopatoloji TransdiagnostikFaktörlerde ne kadar farklılaştığına bakılacak, ikinci bölümde Transdiagnostik Faktörlerbağlamında psikopatoloji ile çevresel etkenlerin ilişkisine bakılacak.Yöntem: Çalışmaya kliniğimize Mayıs-Haziran 2017 tarihleri arasında baş vuran 383 hastaalındı. Çevresel etkenleri ve psikopatolojiyi değerlendirmek için Yaşam Olayları Listesi, ŞiddetDeğerlendirme Anketi, Çocukluk Çağı Ruhsal Travma Ölçeği, Olayların Temel Etkisi,İlişkiler Anketi, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği, Rosenberg Benlik SaygısıÖlçeği, Kendiliğin Temel Şema Ölçeği, Klinik Global İzlem Ölçeği kullanılmıştır. Hastalarıntanıları ve hastalık şiddetleri muayene eden doktorlardan öğrenilmiştir.Bulgular: Çalışmanın ilk bölümünde, bulgular Transdiagnostik Faktörlerin bu faktörleredahil olmayan bozukluklardan farklı kılan yanlarını göstermektedir. İkinci bölümündepsikopatoloji Transdiagnostik Faktörler bağlamında ele alınmış, çevresel etkenlerle ilişkileriirdelenmiştir. İçselleştirme ve Dışsallaştırma Faktörlerinin özellikle akut olaylardan etkilenmeve bağlanma şekillerinde çevresel etkenlerle ilişkilerinde farklılıklar belirgin olmakla beraber,benlik saygısı ve kendilik/diğerleri hakkında inançlar bağlamında bir birilerine benzersonuçlar gösterdiler. Yine çevresel faktörlerden yaşam olayları listesi İçselleştirme Faktörüyle daha fazla ilişkili görülmekle beraber şiddet uygulama davranışı Dışsallaştırma Faktörüyledaha ilişkili gibi görülmektedir.Sonuç: Transdiagnostik yaklaşım olaylardan etkilenme, bağlanma şekilleri, benlik saygısı,kendilik/diğerleri hakkındaki inançlar bağlamında ele alındığında anlaşılması zor olan çevreseletken x psikopatoloji etkileşiminde psikopatolojinin yönünü göstermesi açısından kolaylıklarsağlayabilir.Anahtar Sözcükler: çevresel etkenler, psikopatoloji, Transdiagnostik yaklaşım, İçselleştirmeFaktör, Dışsallaştırma Faktör

The Effects of Environmental Factors on Psychopathology in the Context ofTransdiagnostic FactorsObjective: Environmental factors and their interactions are known to influence psychopathology.The multitude of variables and the need for a valid, generalizable assessmentof psychopathological outcomes presents great challenges in the effort to discoverspecific etiologies. The aim of our study is to examine the effects of environmental factorson psychopathology in the context of Transdiagnostic Factors. The evaluations of ourwork were done in two parts. In the first part, environmental factors and psychopathologywill be examined to see how they differ in Transdiagnostic Factors. In the second part, wewill look at the relationship between psychopathology and environmental factors in thecontext of Transdiagnostic Factors.Method: We recruited 383 patients who visited our clinic between May-June 2017. Selfreportscales were used to assess environmental factors and psychopathology. Welearned from the doctors who examined the diagnoses of patients and severity of illnesses.Results: In the first part of the study, findings indicate different aspects of transdiagnosticfactors that differ from those not involved in these factors. In the second part, psychopathologyis discussed in the context of Transdiagnostic Factors, and related to environmentalfactors are examined. When the Internalization and Externalization Factorswere handled in particular in terms of the attachment patterns and influence of acuteevents, differences were observed in relation to environmental factors. Showed similarresults when evaluated in the context of self-esteem and beliefs about self / others.Again, environmental factors seem to be more related to the Internalization Factor list of life events, but violence implementation behavior appears to be more related to ExternalizationFactor.Conclusion: The transdiagnostic approach may provide facilities in terms of psychopathologyin the psychopathology interaction, which is difficult to understand whenit is addressed in the context of events, forms of attachment, self-esteem, beliefs aboutself / others.Key Words: environmental factors, psychopathology, transdiagnostic approach,internalization factor, externalization factor