Genel psikolojik sağlığın yordayıcıları olarak duyguları yönetme becerileri ve çocukluk çağı örselenme yaşantıları

Abstract

Bu araştırmanın amacı çocukluk örselenme yaşantıları (fiziksel istismar, fiziksel ihmal, duygusal istismar ve duygusal ihmal) ve duyguları yönetme becerileri arasındaki ilişkiyi incelemek ve hangi değişkenin genel psikolojik sağlığın (kaygı, depresyon, olumsuz benlik, somatizasyon ve düşmanlık) en iyi yordayıcısı olduğunu belirlemektir. Araştırma Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesine devam eden ve yaşları 17-27 (M= 20.76; SD= 1.81) arasında değişiklik gösteren 188 kız (% 64), 108 erkek (% 36) toplam 296 üniversite öğrencisi ile gerçekleştirilmiştir.Çalışmada katılımcıların duyguları yönetme beceri düzeylerine ilişkin algılarını ölçmek için `Duyguları Yönetme Becerileri Ölçeği` (Çeçen, 2006), çocukluk örselenme yaşantıları (duygusal istismar, duygusal ihmal fiziksel istismar, fiziksel ihmal,) değişkenlerine ilişkin bilgi almak amacıyla `Çocukluk Dönemi Örselenme Yaşantıları Ölçeği Kısa Form` (Bernstein ve ark. 2003, Kaya, 2014); genel psikolojik sağlığın değerlendirilmesi amacıyla `Kısa Semptom Envanteri` (Derogatis, 1992) kullanılmıştır. Verilerin analiz aşamasında Çok Değişkenli Regresyon Analizi, Pearson Momentler Çarpımı ve bağımsız örneklemler t testi tekniklerinden yararlanılmıştır.Araştırma sonucunda duyguları yönetme becerileri ile genel psikolojik sağlığın alt boyutları olan depresyon, anksiyete, olumsuz benlik, somatizasyon ve düşmanlık arasında ve duyguları yönetme becerileri ile çocukluk örselenme yaşantıları alt boyutları olan fiziksel ihmal, fiziksel istismar, duygusal ihmal ve duygusal istismar değişkenleri arasında anlamlı düzeyde negatif korelasyon bulunmuştur. Araştırma sonucu fiziksel ihmal, fiziksel istismar, duygusal ihmal, duygusal istismar ile depresyon, olumsuz benlik, kaygı, somatizasyon, düşmanlık (fiziksel ihmal ve depresyon hariç) değişkenleri arasında pozitif yönde anlamlı korelasyon olduğunu göstermektedir. Aşamalı regresyon analizleri, depresyonun (% 30.7), anksiyetenin (% 28.4), olumsuz benliğin (% 33.6), somatizasyonun (% 19.4), düşmanlığın (% 23.1'lik toplam varyansın) en iyi yordayıcısının duyguları yönetme becerileri ve duygusal istismar olduğunu göstermektedir. Araştırma sonuçlarına cinsiyet açısından bakıldığında duyguları yönetme becerileri ve duygusal istismar değişkenlerinde anlamlı bir fark bulunmamıştır. Ancak fiziksel istismar, fiziksel ihmal, duygusal ihmal ve örselenme yaşantıları toplam puanları erkek üniversite öğrencilerinin lehine anlamlı bulunmuştur. Bu araştırma sonuçlarına göre üniversite öğrencilerinin duyguları yönetme beceri düzeylerine ilişkin algı düzeyleri ve çocuklukta geçirilen duygusal istismar yaşantıları genel psikolojik sağlığı olumsuz yönde etkilemektedir.

The purpose of this study is to investigate the relationships between general psyhological health and childhood trauma experiences (physical abuse, physical neglect, emotional abuse and emotional neglect), emotion management skills and to examine which variables the best predictor of general psychological health (anxiety, depression, negative self, somatization, hostility). The participants of the study were 188 female (64 %), 108 male (36 %) total 296 university students who attended Muğla Sıtkı Koçman University Education Faculty. The age range was from 17 to 27 (M= 20.76; SD= 1.81). To collect data Childhood Trauma Questionnaire-Short Form (Bernstein et al., 2003), Emotion Management Skills Scale (Çeçen, 2006) and Brief Symptom Inventory (Derogatis, 1992) have been applied to the students. After collecting data Pearson Momentum Correlation, Stepwise Regression and Independent Samples t Test statistic analysis were applied. The results indicated that there are significant negative moderate and relatively strong correlations between emotion management skills and depression, anxiety, negative self, somatization, hostility and there are significant negative correlations between emotion management and psychological abuse, psychological neglect, physical abuse, physical neglect. In addition, the results have displayed that there are significant positive correlations between psychological abuse, psychological neglect, physical abuse, physical neglect and depression, anxiety, negative self, somatization, hostility (except physical neglect and depression). The stepwise regression analyses indicated that emotion management skills and emotional abuse were the best predictor of depression (30.7 %) , anxiety (28.4 %), negative self (33.6 %), somatization (19.4 %), hostility (23.1 % total variance were explained). Results of the research were examined gender, there was no significant difference in the ability to manage emotions and emotional abuse variables. However, total scores of physical abuse, physical neglect, emotional neglect and abuse were found to be significant for male university students. The results of this research indicate that university students' perceptions of their level of managing emotional skills and the experiences of childhood emotional abuse negatively affect general psychological health.