5, 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin bibliyoterapi açısından incelenmesi

Abstract

`Kitaplarla tedavi, sağaltım` ya da `kitaplar yoluyla iyileşme` olarak adlandırılan bibliyoterapi yönteminin çeşitli uygulama türleri ve aşamaları bulunmaktadır. `Uygulama şekli ve alanı bakımından bibliyoterapi, gelişimsel bibliyoterapi ve klinik bibliyoterapi olarak ikiye ayrılmaktadır. Gelişimsel bibliyoterapi sınıf ortamında, kütüphanelerde ve okullarda eğitimciler tarafından yani bibliyoterapi alanında uzman olmayan kişiler tarafından uygulanmaktadır.Bibliyoterapi yöntemini okul ortamında uygulamak için yararlanılabilecek en uygun ders, metinlere dayalı olması sebebiyle Türkçe dersidir. Türkçe ders kitabındaki metinler bilgi aktarmanın yanında öğrencilere bazı değerleri de kazandıran; onların sosyal, özgüvenli, topluma faydalı, evrensel ve milli değerlere sahip bireyler olarak yetişmelerine katkı sağlayan nitelikte olmalıdır. Bunlar göz önünde bulundurulduğunda doğru zamanlama ve doğru yöntemler kullanıldığı zaman Türkçe dersinde bibliyoterapi yönteminin etkili bir şekilde uygulanma ihtimali yüksektir.Bu çalışmanın amacı 2014-2015 eğitim-öğretim yılında kullanılan Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları 5, 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarında bulunan bibliyoterapik unsurları belirlemek ve bibliyoretapi yönteminin Türkçe dersinde metinler aracılığıyla nasıl uygulanabileceği konusunda önerilerde bulunmaktır. Araştırma bu yönüyle ders kitaplarının bibliyoterapi açısından düzenlenmesine, bibliyoterapiyle öğrencilere nasıl faydalı olunabileceğinin ve hangi problemde ne tür metinlerden yararlanılması gerektiğinin tespit edilmesine yönelik öneriler sunması bakımından önemlidir. Bu çalışmada kaynak literatür taranmış, bibliyoterapik unsurların tespiti için Erdemir (2016) tarafından geliştirilen rubrikten de yararlanılarak bir liste oluşturulmuş ve Türkçe ders kitaplarında bulunan 156 metin, bu liste doğrultusunda ayrıntılı olarak incelenmiştir. İnceleme yapılırken ders kitapları ile birlikte `öğretmen kılavuz kitapları` da göz önünde bulundurulmuştur. İnceleme sonrasında, metinlerde bulunan bibliyoterapik unsurlar tespit edilmiştir. Her sınıf düzeyi için genel tablo oluşturularak öne çıkan bibliyoterapik unsurlar belirlenmiş; sınıf düzeyine ve öğrencilerin seviyelerine uygunluğu açısından değerlendirilmiştir.Anahtar kelimeler: Bibliyoterapi, Değer, Değerler Eğitimi, Ders Kitabı, Türkçe Öğretimi

There are various types and stages of bibliotherapy called `treatment with books, cure` or `healing through books.` In terms of application and area, bibliotheraphy is divided into developmental theraphy and clinical theraphy. Developmental bibliotheraphy is practiced in classroom environment, in libraries, in schools by educators in other words non-specialists.The most appropriate course for applying bibliotheraphy method in school environment is Turkish course because it is based on texts. The texts in the Turkish textbooks provide some value to the students as well as information; must be of a quality that contributes to their growth as individuals with social, confident, collective, beneficial, universal and national values. When these are taken into consideration, when the right timing and correct methods are used, it is highly likely that bibliotheraphy method will be applied effectively in Turkish class.The purpose of this study is to determine whether the textbooks of 5th, 6th,7th and 8th grade Turkish language textbooks used in the Ministery of National Education publications used in the 2014-2015 education period, are suitable for applying the bibliotheraphy method, to determine the bibliotherapatic elements found in these books and how to use bibliotheraphy method to be implemented. This research is important in order to organize textbooks in terms of bibliotheraphy to offer suggestions on how to be useful to students with bibliotheraphy and to determine what kind of texts should be used in which problem. In this study, source literature was searched, and rubrics; developed by Erdemir(2016), were used to make a list and 156 texts were examined in details, in this list. The textbooks as well as the teacher's guidebooks have been taken into consideration during the review. After the review, bibliotherapeutic elements were found and identified in the text. Evaluaitons were made regarding the suitability of these elements to the level of the students and the method to be operated. Bibliotherapeutic elements emerged by creating a general chart for each grade level.Key words: Bibliotheraphy, value, values educaiton, textbook, Turkish Education