Denetçinin bireysel özelliklerinin denetim kalitesini azaltan davranışlara etkisi ve etik liderliğin ılımlaştırıcı rolü

Abstract

Bu çalışmada genel olarak denetçinin bireysel özelliklerinden; etik konum, kontrol odağı, mesleki bağlılık ve örgütsel bağlılık değişkenlerinin denetim kalitesini azaltan davranışlara etkisi ve etik liderliğin bu etkide ılımlaştırıcı bir rolünün olup olmadığı incelenmiştir. Ayrıca bu çalışmada denetçilerin demografik özelliklerine göre denetim kalitesini azaltan davranışların bir farklılık gösterip göstermediği de incelenmiştir. Bu kapsamda araştırma modeli; Türkiye'deki yetkilendirilmiş bağımsız denetçiler üzerinde anket tekniği kullanılarak elde edilen 319 veri ile Yapısal Eşitlik Modeli kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda: denetçinin bireysel özelliklerinden yalnızca etik konum değişkeninin denetim kalitesini azaltan davranışlara direkt etki ettiği, diğer değişkenlerden kontrol odağı, mesleki bağlılık ve örgütsel bağlılık değişkenlerinin ise direkt etki etmediği tespit edilmiştir. Fakat denetçinin bireysel özelliklerine ait tüm değişkenlerin denetim kalitesini azaltan davranışlara etkisinde etik liderliğin ılımlaştırıcı rolü olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca çalışmada denetim kalitesini azaltan davranışların denetçilerin demografik özelliklerine göre farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Denetim Kalitesini Azaltan Davranışlar, Etik Liderlik, Etik Konum, Kontrol Odağı, Mesleki Bağlılık ve Örgütsel Bağlılık

In this study, the effect of individual characteristics of the auditor ethical position, locus of control, professional commitment and organizational commitment variables on reduced audit quality behaviour and whether ethical leadership has a moderating role on this effect were examined. Also in this study it was examined whether the reduced audit quality behaviour varies according to the demographics of auditors. In this context, the research model was analyzed by using Structural Equation Model with 319 data which were obtained by using the survey technique on authorized independent auditors in Turkey. As a result of the analyzes, it was found that only the ethical position of the auditor has a direct effect on reduced audit quality behaviours however other variables locus of control, professional commitment and organizational commitment didn't directly affect reduced audit quality behaviours. However, ethical leadership has been found to have a moderating role on the effect of all variables related to the individual characteristics of the auditor on reduced audit quality behaviour. It was also determined that the reduced audit quality behaviours difer according to demographics.Keywords: Reduced Audit Quality Behaviors, Ethical Leadership, Ethical Position, Locus of Control, Professional Commitment and Organizational Commitment