Öğretmenlerin güç mesafesi algıları ile örgütsel sessizlikleri arasındaki ilişki

Abstract

Bu araştırmada, ilkokul ve ortaokulda görev yapan öğretmenlerin güç mesafesi algıları ile örgütsel sessizlikleri arasındaki ilişkiyi belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini 2017-2018 eğitim öğretim yılında Muğla ili Marmaris ilçe merkezinde görev yapmakta olan ilkokul ve ortaokul öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise 225 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada Yorulmaz, Çolak, Altınkurt ve Yılmaz (2018) tarafından geliştirilen '' Örgütsel Güç Mesafesi Ölçeği'' ve Dyne, Ang, ve Botero (2003) tarafından geliştirilen ''Örgütsel Sessizlik Ölçeği'' kullanılmıştır. Araştırmada demografik bilgilerin analizinde yüzde ve frekans değerleri kullanılmıştır. Öğretmenlerin, örgütsel güç mesafesi algıları ve örgütsel sessizliğe ilişkin görüşlerinin çözümlenmesinde aritmetik ortalama ve standart sapma kullanılmıştır. Verilerin normal dağılım göstermesi nedeniyle, öğretmenlerin güç mesafesi algılarının cinsiyet, okul türü ve öğretim kademesi değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığının belirlenmesi amacıyla t-testi; kıdem ve kurumdaki hizmet süresi değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığının belirlenmesi amacıyla tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Dağılımın normal olmaması nedeniyle, öğretmenlerin örgütsel sessizliğe ilişkin görüşlerinin cinsiyet, okul türü ve öğretim kademesi değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığının belirlenmesi amacıyla Mann Whitney U testi; kıdem ve kurumdaki hizmet süresi değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığının belirlenmesi amacıyla Kruskal Wallis H testi kullanılmıştır. Tek yönlü varyans analizi ve Kruskal Wallis H testi sonuçlarına göre ortaya çıkan anlamlı farklılıkların kaynağının belirlenmesinde ise çoklu karşılaştırma testlerinden (Post-Hoc) Sidak testi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, araştırmaya katılan öğretmenlerin gücü kabullenme düzeyleri düşüktür. Öğretmenler, yöneticilerinin kendileri ile ilgili düşüncelerini önemsemektedir ve çatışma yaşamamak için yöneticilerinin bekledikleri davranışları sergilemektedirler. Öğretmenler, yöneticilerinin sert davranışlarına tepki vermektedirler. Ancak yönetimin verdiği kararı etkilemeyeceğini düşündükleri konularda yorum yapma gereği duymamaktadırlar. Bulgulara göre, 5 yıl ve daha az süredir görev yapan öğretmenlerin 11-15. yılları arasında çalışan öğretmenlere göre gücü daha fazla meşrulaştırdıkları saptanmıştır. 2 yıl ve daha az süredir aynı okulda çalışan öğretmenlerin güç mesafesi algıları daha yüksektir. Öğretmenlerin kurum yararına sessizlik düzeyleri yüksek çıkmıştır. Okul türü değişkenine göre sessizlik düzeyleri incelendiğinde anlamlı fark bulunmuştur. Özel okullarda çalışan öğretmenlerin kurum yararına sessizlik düzeyleri daha yüksek çıkarken, devlet okullarında çalışan öğretmenlerin kabullenici sessizlik ve savunma amaçlı sessizlik düzeyleri daha yüksek çıkmıştır. Öğretmenlerin savunma amaçlı sessizlik düzeylerine bakıldığında 7 yıl ve üzeri süredir aynı okulda çalışan öğretmenlerin savunma amaçlı sessizlik düzeyleri daha yüksektir. Ayrıca öğretmenlerin güç mesafesi algılarının, öğretmenlerin örgütsel sessizlik düzeylerini tüm boyutlarda anlamlı şekilde yordadığı bulgusuna ulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: Güç mesafesi, örgütsel sessizlik, öğretmen, okul müdürü.

The aim of this study is to determine the relationship between power distance perception and organizational silence of teachers working in primary and secondary schools. The universe of the study consisted of primary and secondary school teachers working in the center of Marmaris in Muğla in the 2017-2018 academic year. The sample of the study consists of 225 teachers. Organizational Power Distance Scale developed by Yorulmaz, Çolak, Altınkurt and Yılmaz (2018) and Organizational Silence Scale developed by Dyne, Ang, and Botero (2003) were used as data collection instruments. Percentage and frequency values were used in the analysis of demographic data. Arithmetic means and standard deviation were used to analyze teachers' perceptions of organizational power distance and organizational silence. As the distribution is considered as normal, the t-test was used to determine whether the teachers' power distance perceptions differ according to gender, school type and grade level variables; One-way analysis of variance (ANOVA) was used in order to determine whether or not it changed according to the seniority and service time in institution variables. As the distribution is not considered as normal, the Mann Whitney U test was used to determine whether teachers' views on organizational silence differ according to gender, school type, and grade level, and; Kruskal Wallis H test was used to determine whether or not it changed according to the seniority and service time in institution variables. Sidak (Post-Hoc) test was used to determine the source of significant differences emerged by One-way analysis of variance and Kruskal Wallis H test. According to the results of the study, teachers participating in the study have low levels of power acceptance. Teachers take care of their managers' thoughts about themselves and exhibit the behaviors that their managers expect to avoid conflict. Teachers react to the harsh behavior of their managers and do not make any comments that will not affect the decision of the administration. According to the teachers with 5 years or less seniority, it was determined that they legitimized the power more than the teachers with 11-15 years of seniority. Teachers working in the same school for 2 years or less have higher power perception perceptions. The silence levels of the teachers were high for the benefit of the institution. When the silence dimensions were examined according to the school type variable, a significant difference was found. Teachers working in private schools have higher levels of silence for the benefit of the institution. When the defensive silence levels of the teachers are examined, teachers who work in the same school for more than 7 years have higher levels of silence. It can be asserted that teachers' power distance perception behavior dimensions predicted teachers' organizational silence levels significantly in all dimensions.Keywords: Power distance, organizational silence, teacher, administrator