Erdemli`de halk hekimliği uygulamaları ve inanışları

Abstract

Bu çalışmada, Türk halk bilimi bir kültür bilimi olarak kendine özgü kuram ve yöntemlerle incelediği doğa ve dünyayla ilgili bilgiler olan hekimlik, ocaklık, baytarlık başlıkları kapsamında Mersin ili Erdemli ilçesi, halk hekimliği uygulamaları ve inanışlarıyla sınırlandırılmıştır. Çalışma alanındaki halk hekimliği ile ilgili uygulamalar ve yöntemler derlenip, sınıflandırılarak incelenmiştir. Halk bilimi çalışma alanının ana dikkati olan insan, oluşturduğu halk bilgisi ürünlerini var oluştan itibaren birçok geleneksel ritüelleri ve uygulamaları, birincil sözlü hafıza olarak ifade ettiğimiz dönemlerden kültürel kalıtım ve aktarım vasıtasıyla günümüze kadar getirmiştir. Bu açıdan halk bilimi terimi, odak noktasında insanı dolayısıyla da oluşturduğu kültürünü ele alan, birçok bilim dalı ile disiplinler arası ilişkisi olan bir bilim dalı olmuştur. Tarih, sosyoloji, felsefe, psikoloji, kimya, hukuk, sanat tarihi, veterinerlik, tıp ve teoloji bu bilim dallarına örnektir. Kültürün sürekliliği kadar değişmesi ve bu değişmeye neden olan siyasal, ekonomik, teknolojik ve psikolojik etmenleri tespit etmenin yanı sıra, çözümlemek halk bilimi alanının çalışma gerekçesidir. Bu çalışmada tespit edilen halk hekimliği tedavi bilgileri, uygulamaları ve inanışları eski Türk inanış sistemi uygulamalarıyla olan bağlantıları ve paralelliği ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Çalışmada, Türkistan sahasındaki inanış ve kültür yapısının çok belirgin izleri tespit edilmiştir. Sonuç olarak, halkın hastalıkların tespiti ve tedavisinde içinde doğup büyüdüğü ve benimsediği kültürün nitelikleriyle çözümler aradığını, ihtiyaç duyduğunda da bu kültürel kalıtımları dönüştürerek, yeni şekillerle üretip güncelleyerek kullandığı görülmüştür.

In this study, as a cultural science Turkish foklore is limited to the practices and bliefs of folk medicine in the province of Mersin, Erdemli under the titles of medicine guarrying and hunting which are the information about the nature and the World, which are examined with their unique theories and methods. The practies and methods related to folk medicine in the study area were compiled and classified and examined. The main attention of the field of folklore, the human being, has brought the folklore products that it has formed from the times when we have expressed the traditional oral rituals and practices to the present day through cultural inheritance and trasference. In this respect, the term folklore has been an interdisciplinary and transference. Branch of science that deals with the human being and thus the culture it creates. History, sociology, philosophy, psychology, chemistry, law, art history, veterinary, medicine and theology are examples of these disciplines. In addition to identifying the political, economic, technological and pyschological factors that change as much as the continuty of culture and to cause this change, analyzing is the justification of the field of folklore. In this study, it is aimed to reveal the connections and parallels of folk medicine tretment information, practies and beliefs with the pratices of pld Turkish belief system. In this study, very distinct traces of belief and culture structure in Turkestan area were identified. As a result, it was seen that the people werw born and grown up in the detection and tretment of diseases and sought solutions with the qualiities of the culture adopted by them, and transformed these cultural heritages when needed and produced and updated and usem them.