9.- 11. yüzyıllarda Endülüs Emevileri ve Fatimi Devleti ilişkileri

Abstract

Endülüs Emevileri zaman içerisinde Dünya siyasetine yön veren önemli bir noktada yer almıştır. Endülüs Devleti yalnızca İslam tarihinde değil Dünya tarihinde de önemli bir medeniyet seviyesine ulaşmıştır. Tarihçiler ve araştırmacılar Endülüs Medeniyetinin gelişimine ayrı bir önem vermektedirler. Zira Emevi kıyımından kaçıp İspanyol topraklarına ayak basan Halife III. Abdurrahman Nasır yeni bir topluluk ve refah ortamı sağlanmış bir ülke meydana getirmiştir. Onun bu girişimi ülkede yaşayan diğer etnik grupların da etnik milliyetçilikten kopmasını sağlamıştır. Endülüs'te ki iç çatışma ve kargaşa ortamı sonlandırılıp, huzur sağlandığında özellikle II. Hakem Mustansır ve Amiriler soyundan gelen Halife Mansur devrinde dış politikada devletin gücü tesis edilmiştir. Endülüs Emevileri Kuzeydeki Krallıklar ile pek çok kez savaşmış ancak esas mücadelesini Doğuda yeni bir güç olarak beliren Şii Fatımiler üzerinde gerçekleştirmiştir. Endülüs Emevileri'nin buradaki amacı verimli topraklara sahip Mağrib (Tunus, Fas, Cezayir) üzerinde hâkim güç olmak ve Fatımiler'in kabileler üzerindeki propagandalarına engel olmaktır. Özellikle 9. Yüzyıl sonlarına doğru Mağrib ve Endülüs üzerinde ki hâkim olma mücadelesi kabileler üzerinden sağlanan siyaset ve kabilecilik anlayışıyla tesis edilmekteydi. Fatımiler Şii İsmaili akideyi benimsemiş ve yayılmacı siyasetleriyle ele geçirdikleri bölgelerde halkın mezhepsel değişimini beklemekte ve istemekteydiler. Bu durum Endülüs Emevileri'nin ve Fatımilerin sadece toprak bütünlüğü koruma, yayılma siyasetlerinin yanı sıra kendi mezhep ve dini anlayışlarının da yayılması konusunda yeni bir çatışmanın kaynağını oluşturmaktadır.

In course of time, Caliphate of Cordoba took place at an important point to lead world politics and had reached to an important level in not only in islamic history but also in world history. Historians and researchers give importance to development of Andalus Civilisation. Khalifa 3. Abdurrahman Nasır who escaped from Andalus massacre and arrived to Spanish land, generated a new community and a country that is in easy circumstances. His attempt had lead the other ethnic groups to diverge from ethnonationalism. When the internal conflict and disturbance in society has been ended and tranguilty provided in Andalus, especially in era of 2. Arbiter Mustansır and Khalifa Mansur, tha states power in foreign policy has been established. Caliphate of Cordoba has fighted a lot of times against kingdoms in North but its major fight was against shiah Fatimid Empire in east. The purpose of Andalus was to dominate over Maghreb who has rich soil and also to prevent Fatimid'spropagandas over clans. Especially towards end of 9. Century, dominating over Maghreb and Andalus was occuring with policy over clans. Fatimids adopted religious faith of `İsmaili` shiah and with their expansionist politics, they wanted the societies in the regions they captured, to change peoples their communions. This situation has lead to a conflict between Fatimids and Andalus about their politics over not only their expansionist politics, but also communions and religious beliefs.