Ankara İlinde Eğitim alan Aile hekimliği araştırma görevlilerinin tüberküloz hastalığı ve doğrudan gözetimli tedavi uygulamaları hakkında bilgi düzeyleri, davranış ve farkındalıkları

Abstract

Ankara ilinde eğitim alan aile hekimliği araştırma görevlilerinin tüberküloz hastalığı ve doğrudan gözetimli tedavi uygulamaları hakkında bilgi düzeyleri ve davranışları, Dr. Selahattin Kılıç, Uzmanlık Tezi, Ankara, 2019.Amaç: Bu çalışmada Ankara'da aile hekimliği araştırma görevlilerinin tüberküloz tanı ve tedavisi ile ilgili bilgi düzeylerinin ve tüberküloz hakkındaki davranışlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Yöntem: Ankara il merkezinde bulunan ve uzmanlık eğitimi veren 8 klinikte, 2019 yılı Mayıs-Temmuz arasında aile hekimliği eğitimi alan tüm hekimlerden ulaşılabilen ve çalışmayı kabul eden 270 kişi ile çalışma gerçekleştirilmiştir. Bu eğitimi alan hekimler araştırma görevlisi ve Sözleşmeli Aile Hekimliği Uzmanlık Eğitimi (SAHU) kadrosundadır. Araştırma görevlisi olarak çalışanlar Tıpta Uzmanlık Sınavı ile yerleşmiş olup, tam zamanlı çalışarak eğitim almaktadırlar. SAHU kadrosundaki hekimler aile hekimi olarak çalışmaktayken, 6 yıllık eğitim sürelerinde eğitimin bir parçası olarak belirlenen rotasyonları tamamlamakla yükümlüdür. Verilerin analizi SPSS 21.0 programında gerekli testlerle gerçekleştirilmiş ve anlamlılık değeri p<0,05 olarak kabul edilmiştir.Bulgular: Kişilerin %66'ı kadın, yaş ortalaması 31,7, %26'sı SAHU kadrosunda, %33'ü uzmanlık eğitiminin ilk yılında, %34'ü ise son yılındadır. Kişilerin %18'i yöneltilen 5 tbc risk faktörlerinin tamamını, %46'sı tanı yönteminin mikrobiyolojik olduğunu, %10'u latent tbc'de istenilen testlerin Quantiferon ve PPD olduğunu, %73'ü en sık semptomun öksürük olduğunu bilmektedir. Tedavi ile ilgili bilgi sorularından %55'i tbc tedavi süresini, %55'i aktif tbc'de verilen ilaçları, %88'i tbc profilaksisinde ilk tercih ilacı, %90'ı idrarı kırmızıya boyayan ilacı, %67'si ototoksik ilacı, %40'ı ürik asiti arttıran ilacı, %5'i hepatotoksik anti-tbc ilaçları, %40'ı nüks tedavisini doğru olarak bilmektedir. Diğer sorulardan %77'si bulaştırıcı dönemde kullanılan maskeyi, %16'sı tbc prevalansını, %78'i DGT tanımını bilmektedir. Katılımcıların en fazla sıklıkla (%77) yanlış cevap verdiği önerme `BCG aşısı yapılmış birinde endurasyon çapının 10 mm ve üzerinde olması PPD (+) anlamına gelir` iken en fazla doğru cevap ise (%89,5) `Tüberküloz tedavisindeki ilaçlar ücretsiz olarak verilmektedir` önermeleridir. Kişilerin %82,2'si aile hekimlerinin halk eğitimi ve bilgilendirme faaliyetleri gerçekleştirmesi gerektiğini, %85,2'si tbc'nin sağlık çalışanları için bir meslek hastalığı olduğunu belirmiştir. Katılımcıların %54'ü DGT uygulamasını aile hekimlerin yapmaması gerektiğini, %52'si hasta izleminde sıkıntı olabileceği, %48'i iş yoğunluğundan dolayı yapılmaması gerektiğini düşünmektedir. Kişiler yöneltilen 51 bilgi sorusundan ortalama 31,2'sini bilmiştir. Aile hekimi araştırma görevlileri SAHU'lara göre anlamlı düzeyde daha fazla sıklıkta soruya doğru cevap vermiş ve DGT'nin aile hekimleri tarafından yapılmaması gerektiğini düşünmektedir. Diğer değişkenlere göre bilgi düzeyi değişmemektedir. Sonuç: Bu çalışmanın sonuçları göz önünde bulundurularak aile hekimliği uzmanlık adaylarının tbc tanı ve tedavisi konusunda daha az bilgiye sahip olduğu konular belirlenerek, bu konulara yönelik düzenlenecek eğitim programlarıyla, geleceğin aile hekimlerinin tbc tanı ve tedavisi konusunda daha etkin bir rol almaları sağlanabilir.Anahtar Kelimeler: aile hekimi, tüberküloz, DGT, bilgi düzeyi, davranış

The level of knowledge and behaviors of family medicine research assistants in Ankara about tuberculosis and directly observed therapy applications. Dr. Selahattin Kılıç, Department of Family Medicine Dissertation, Ankara, 2019.Objective: The aim of this study was to evaluate the knowledge levels and behaviors of family medicine research assistants about the diagnosis and treatment of tuberculosis in Ankara.Method: The study was conducted with 270 family medicine doctor who have training between May and July 2019 and agreed to participate in the study, in 8 clinics in Ankara province. Physicians who take this training are in the research assistant and SAHU staff. Residents enter the residency program after the `specialty in medicine exam` and the education program requires full-time attendance. Those defined as SAHU are general practitioners working in family medicine and attend a 6-year program where they are required to complete related rotations described in the curriculum. Data analysis was performed with in SPSS 21.0 program and the significance value was accepted as p < 0.05.Results: Mean age of the participants was 31.7, 66% of the participants were women. Thirtythree (%33) of the participants were in their first year of residency, 34% were in their last year and 26% were SAHU staff. Knowledge questions revealed that 18.1% of the patients knew all 5 TB risk factors, 46% of them knew that the diagnosis required microbiological evaluation, 10% of them knew quantiferon and PPD are the required tests in diagnosis of latent TB and 73% of them knew that the most common symptom was coughing. Among knowledge questions for TB treatment, 55% of the participants knew the correct duration of tbc treatment, 55% of them knew the drugs given in active tbc, 88% of the participants knew the first choice drug in TB prophylaxis, 90% knew the drugs that give urine a red color, 67% knew the ototoxic drugs, 40% knew the drug that increases uric acid, 5% knew the hepatotoxic anti-TB drugs and 40% knew the treatment of relapse correctly. Among other questions, 77% knew the correct mask used during the infectious period, 16% knew the prevalence of TB and 78% knew the definition of DOT. 77% of the participants gave the wrong answer to `An induration diameter of 10 mm or more is a positive PPD on a person with BCG vaccine`, while the most correctly answered (89.5%) question was whether drugs in tuberculosis treatment are given free of charge. 82.2% of the participants stated that family physicians should carry out health education on the public and 85.2% stated that TB is an occupational disease for health workers. Fifty-four percent of the participants think that family physicians should not perform DOT, 52% think that patient follow-up may be problematic and 48% think DOT should not be done by family physicians because of workload. The mean score for the knowledge questions was 31.2 out of the 51. Family physician research assistants answered the question significantly more correctly than SAHUs and felt that DOT should not be performed by family physicians. No other variable had an effect on knowledge level. Conclusion: The subjects that residents of family medicine have less knowledge about on the diagnosis and treatment of TB should be identified and education programs on these subjects should be carried out to help the future family physicians in taking a more effective role in the diagnosis and treatment of tbc.Keywords: family physician, tuberculosis, DOT, knowledge level, behavior