Madde bağımlılığı tanısı alan bireylerin sosyal işlevsellik ve içselleştirilmiş damgalanma düzeyleri

Abstract

Bu araştırma, madde bağımlılarının sosyal işlevsellik ve içselleştirilmiş damgalanma düzeylerini belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Gaziantep Üniversitesi Şahinbey Araştırma ve Uygulama Hastanesi Psikiyatri kliniğinde araştırmanın yapıldığı tarihlerde DSM-IV tanı ölçütlerine göre madde bağımlılığı tanısı alan, yatarak tedavisi devam eden, araştırma kriterlerine uyan tüm hastalar araştırmanın evrenini oluşturmaktadır. Çalışmanın örneklemini ise araştırma kriterlerine uyan 105 madde bağımlısı hasta oluşturmaktadır. Veriler, 15 Ağustos 2010 - 1 Haziran 2011 tarihleri arasında toplanmıştır. Verilerin toplanmasında Tanıtıcı Bilgi Formu, Ruhsal Hastalıkların İçselleştirilmiş Damgalanması Ölçeği ve Sosyal İşlevsellik Ölçeği (SİÖ) kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesine yüzdelik, aritmetik ortalama ve standart sapma, Varyans Analizi, Kruskal Wallis, Mann Whitney U, Bağımsız Gruplarda T testi, Pearson Korelasyon Analizi Tukey HSD ve Bonferroni Analizi kullanılmıştır. Hastaların %92.4'ünü erkek hastalar, %37.1'ini 18-25 yaş arasındaki hastalar oluşturmaktadır. Hastaların SİÖ toplam puan ortalamasının 103.25±25.09 olduğu bulunmuştur. Hastaların sosyal işlevsellik ölçeği alt boyutlarından en fazla etkilenenler ise sırasıyla; Öncül Sosyal Etkinlikler (13.68±10.40), Boş Zamanlarını Değerlendirme (13.16 ± 8.46), Sosyal Çekilme (9.31±2.21) ve Bağımsızlık Düzeyi-Performans (21.40±7.27) ile ilgili alanlar takip etmektedir. Bu değerlere göre madde bağımlılarının işlevsellik düzeylerinin orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Hastaların içselleştirilmiş damgalanma puan ortalamaları ise 2.92±0.48 olarak bulunmuştur. Hastaların %43.8'inin ciddi, %41.0'ının orta düzeyde damgalandıkları saptanmıştır. Madde bağımlılığı olan hastaların, içselleştirilmiş damgalanma durumunun yüksek düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Hastaların içselleştirilmiş damgalanma düzeyleri ile sosyal işlevsellikleri arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p<0.05). Bu sonuçlara göre, madde bağımlılarının rehabilitasyonunda, hastaların algıladıkları içselleştirilmiş damgalanma düzeylerini azaltmaya ve işlevselliklerini artırmaya yönelik danışmanlık hizmetlerinin verilmesi önerilir.

This research is done -as a descriptive one- with the aim of specifying social functionality and internalized stigmatization levels of substance users. All the patients diagnosed with substance dependency according to DSM-IV diagnosis criteria, given in-patient treatment at Gaziantep University Şahinbey Research and Application Hospital Psychiatry Clinic at the time of research and were in conformity with the criteria are the target population of the study. Study sample, on the other hand, consists of 105 substance abusers matching research criteria. Data is gathered between 15 August 2010 and 1 June 2011. Introductory Information Form, Internalized Stigmatization Scale for Mental Diseases and Social Functionality Scale (SİÖ) are used in the process of data gathering. Percentage, arithmetic average and standard deviation, variance analysis, Kruskal Wallis, Mann Whitney U, Independent Samples T test, Pearson correlation analysis, Tukey HSD and Bonferroni analysis are used in data evaluation. %92.4 of all patients are male patients. %37.1 of them are between the ages of 18 and 25. It is confirmed that the patients? SİÖ average total score is 103.25±25.09. Areas related with Precursor social activities (13.68±10.40), spending spare time (13.16±8.46), social withdrawal (9.31±2.21) and level of independence and performance (21.40±7.27) are, in turn, mostly affected by the sub-dimension of patients? social functionality scale. According to these figures, substance abusers? functionality levels are determined as intermediate level. Patients?s average total score for internalized stigmatization is confirmed as 2.92±0.48. When the patients? distribution characteristics of stigmatization are examined, it is confirmed that %43.8 of the patients are stigmatized seriously, and %41.0 of them are stigmatized at intermediate level. It is concluded that patients, who are drug abusers, have a high level of internalized stigmatization. There is a significant relation, in a negative way, between the internalized stigmatization levels and social functionality of patients (p<0.05). According to these results, during the rehabilitation of substance users counseling services in order to decrease patients? internalized stigmatization perceived by them, and to increase their functionalities are recommended to be given.