Türkiye`de kentleşme ve konut politikaları -Edirne Belediyesi incelemesi-

Abstract

ÖZET Kentler ortaçağda, su kenarlarında, verimli tarım topraklarında ve önemli geçiş yollan üzerinde, askeri güçlerin egemenliğinde kurulmuştur. 19 uncu yüzyılda sanayileşmenin gelişmesiyle birlikte kent / kentleşme şekil değiştirmeye başlamıştır. Sanayi merkezlerinin kenarlarında kurulan kentler önemli kentleşme sorunlarını da beraberinde getirmiştir. Türkiye'de kentleşme olgusu 1950'lerden sonra hız kazanmış, başta Ankara, İstanbul, İzmir gibi kentlerimize önemli ölçüde göç başlamıştır. Artan bu göçler karşısında kentlerimiz yetersiz kalmış, bir süre sonra kentleşme açısından büyük sorunlarla karşılaşılmıştır. Konut sorununu çözemeyen insanlar çareyi, gecekondu yapımında bulmuşlardır. Konut kıtlığı özellikle büyük kentlerde lojman yapımı ile çözülmeye çalışılmış, fakat bir süre sonra yeterli olmayacağı anlaşılınca alternatif konut üretme yollan aranmaya başlanmıştır. Beş yıllık kalkınma planlarında konut sorununu çözmek için bir çok hedef ve politikalar ortaya konmasına karşın bu sorun çözülememiştir. Devletin konut sorununa yeterli ölçüde el atmaması neticesinde belediyeler, bankalar, kooperatif birlikleri ve yap-satçı müteahhitler bu boşluğu doldurmuşlardır. Belediyeler hemşehirlilerüıin konut sorununu çözmek için harekete geçmiş, fakat sınırlı bütçeleriyle bunu tek başlarına gerçekleştirmeleri mümkün olmamıştır. Bu nedenle belediyeler kooperatiflerle ilişki kurup onlara arsa ve altyapı konularında yardım sağlayarak konut üretme yollarını denemişlerdir. Edirne'de nüfus artışıyla birlikte kentleşme ve konut sorunu ortaya çıkmıştır. Öncelikle çevre sorunlan büyük boyut kazanmışnr. Kentin ortasından geçen Tunca ve Meriç nehirlerinde önemli ölçüde kirliliğe rastlanmıştır. Bunun yanında hava kirliliği, tarım topraklarının kirlenmesi kentin önemli sorunlan arasında bulunmaktadır. Ne yazık ki Belediyenin bu sorunlan çözmek için etkin bir çalışması görülmemiştir. Fakat Belediye kentleşmenin diğer sorunlarından olan kanank ve üstyapı (rekreasyon) sorununu büyük ölçüde çözmüştür. Konut konusunda ise, Belediye çalışmasına rastlanmamıştır. 133

SUMMARY During middle ages the cities was located by the water edge, productive agriculture land, and on the import roads under military power. In the 19 Th. century with the development of industrialisation, the cities begun to be reshaped. The cities, which was set up in the centre of industrial area, brought about the urbanisation. The concept of urbanisation in Turkey developed especially in Ankara, Istanbul, Izmir etc. after 1950, in the some period immigration to urban area also become very important issue. However, people, who did not solve their housing problem, built up shanty towns. At the beginning the housing problem was planned to sort out through company houses in both private and public sectors. However, this plan did not work. Therefore, there was a debate about other alternative solutions for housing problems although in the government's five year, period growth plan there were many policies and targets about hosing problems. There was not a clear - cut solution for the problem. Since the government did not produce any solution for the problem, other institutions including municipality, banks, co-operative etc. did try to fill the gab in the housing. Municipalities have mode crucial attempts to sort housing problem out through providing contractors with insfrastructural facilities. In Edirne due to the increase in the population rate. The urbanisation and housing also became very important problem in Edirne. There has been various pollution problems including air, water and land. The Edirne municipalities is seemed to be very reluctant to solve there various issues. But, there has been some new development to find some solution for structural problems. No municipal activity has been found on Housing. 134