Çeçenistan`da sosyo kültürel ve siyasi gelişmeler

Abstract

ÖZET Sovyetler' de başlayan, Glasnost (açıklık) ve Perestroika (yeniden yapılanma) süreci, milletler bütünlüğünü sağlayan öğelerin 1980 yılı ortalarında hızla çöküşünü ortaya koydu. Emperyalist sistemin çöküşü, yıllarca saklanmak istenen tarihin, gün ışığına çıkışını hızlandırdı. Bilgi edinme, haber alma, tartışma sürecinin başlangıç noktası oldu. S.S.C.B.'ni meydana getiren milletlerin; uzun yıllar tehcir ve asimilasyona karşı direnişi Rus Emperyalizminin, imparatorluk alanında başarıya ulaşamadığını gösteriyordu. Çeçenistan'da, 260 yıl süren, Şeyh Şamil'le devam eden direniş ve mücadele, 1994 yılı ortalarında petrol kokan stratejik kavgaya dönüştü. 1 1 Aralık 1994'te Rus birliklerinin başkent Grozni'ye saldırmasıyla savaş başladı. Rus'ların daha da ileriye giderek 'topyekun' imha hareketine yönelmesi Cohar Dudayev liderliğinde mücadelenin yeniden başlamasına sebep oldu. Çeçen milletinin sabır, inanç ve iman ile, süper harp teknolojisine karşı koyusu, dünya milletlerini şaşkına çevirdi. Bağımsızlıklarına son derece düşkün olan savaşçı Çeçenler, 'Ne Osmanlı'ların ne de diğer herhangi bir devletin hakimiyetini asla kabul edemeyiz! Binaenaleyh, Rus Generalleri kadar Osmanlı Paşalarım da istemeyiz.' fikri ile düşüncelerini netleştirerek, milli stratejilerini tesbit etmişlerdi. 1991 yılında Alexander Rutskoi'nin fikri ile kareket eden Yeltsin' in Savunma Bakam Pavel Graçov'un 'Birkaç saat içinde hallederiz.' diye başlattığı acımasız savaş tam altı yıl sürmüştür. Alexandr Lebed, Moskova'da düzenlediiği basın toplantısında Rus askerlerinin 'Aç, bitli ve pejmürde kıyafetli olduklarını, savaşa her bakımdan hazırlıksız bu birlikleri Çeçenistan'da tutmanın insani, ahlaki ve resmi açıdan bir suç olduğunu' sert bir dille ifade etmiş, Çeçenleri'in 'iyi bir savaşçı olduklarını' da ilk kez resmi ağızdan dünya kamuoyuna duyurmuştur. Çeçenistan savaşı Rus toplumunu olumsuz etkilediği gibi Kremlin'i de karıştırmış, politik dengeleri zaafa uğratmıştır. Çeçenler; tek yürek tek ses 3 1 Aralık 2001 yılma kadar, ' Vi Voyd Vosk - Vi Voyd Vosk' 'Rus askeri dışarı' haykırışları ile bağımsızlık mücadelesine devam ediyorlar.

SUMMARY The process of Glastnost and Perestroika which started in the Soviet Union showed the great collapse of the elements which maintained the unity of nations in mid-1980. The collapse of the imperialist system accelarated the realization of the history which was carefully hidden for years. It was the beginning of the period of gaining information, receiving and giving news and discussing public matters. The resistance of the nations in the Soviet Union against forced emigration and assimilation showed that the Russian Imperializm had not been successful in being an empire. The resistance that went on for 260 years and continued with Sheih Şamil in Chechenia turned into a strategical fight which seemed to be for petrol in mid- 1994. The war started with the attach of Russian army to Grozni, the capital city on Dec. 11. 1994. When the attach turned into a 'complete' destruction, the struggle against the Russians started again in the leadership of Cohar Dudayev. The patient and faithful resistance of Chechenian nation against high technology amazed the other nations. The warrior Chechenians who have been very fond of their independence determined their national strategy clearly : 'We would accept neither the Ottoman's nor any other nation's dominance in any case! As a result, we would not desire Russian generals nor do we desire Ottoman Paschas.' Consequently, in 1991 Yeltsin's Defence Minister, Pavel Graçov, acting with the ideas of Alexander Rutskoi, maintained that they would finish the war in a couple of hours. However, the war which was planned for a few hours went on for six years. At a press conference, Alexandr Lebed said that 'It is inhuman, immoral and officially a crime to keep the Russian troops in chechenia who are hungry, infested with lice and unprepared for a war' with a bitter criticizm. He was also the first government official who accepted and informed the rest of the world that Chechenians are good warriors. The Chechenian war not only affected the Russion community in a bad way but it also gave harm to the political balance in Kremlin. The Chechenian; until Dec 31, 2001 with a single voice and heart, ' Vi Voyd Vosk - Vi Voyd Vosk' continue their independence war.