1685 yılında Mora`nın Venedikliler tarafından işgali ve sonuçları

Abstract

Osmanlı Devleti, Doğu Akdeniz ticaret yolu üzerinde önemli bir mevkiide bulunan Mora' yi Venediklilerin işgaline kadar yaklaşık iki yüzyıl idaresi altında tutmuştur. 1683'te II. Viyana kuşatmasının başarısızlıkla sonuçlanması Osmanlı Devleti' ni 16 yıl sürecek olan savaşların içine sürüklemiştir. XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti' nin en güçlü rakibi Avusturya olduğundan, ordunun büyük bir bölümü ve tecrübeli komutanlar Avusturya cephesine sevkedilmişti. Bundan istifade eden Venedikliler, Mora' yi işgal etmeye başladılar. Venedik cephesinde cereyan eden savaş sınırlı sayıda asker ve kısıtlı levazımat ile yapılmak zorunda kalınmıştır. 1685 yılında Venedikliler' in işgaline maruz kalan Mora, 1688 yılında tamamen Venedikliler' in eline geçmiştir. Venedikliler, Mora' yi ele geçirdikten sonra yarımadanın kuzeyinde bulunan Atina'yı da işgal etmişlerdir, işgalden sonra şehri eşine az rastlanır bir şekilde yağmalamışlar ve bir çok tarihi eseri zafer hediyesi olarak Venedik' e götürmüşlerdir. Yüzyıllarca Osmanlı idaresinde kalan bu topraklarda bulunan eserler hiç bir zaman bir tahribe uğramamışlardır. Bu durum dünya kültür tarihi açısından önemli bir hadise olarak tarih sayfalarında yerini almıştır. Mora'nın ardından Eğriboz, Girit ve Sakız'a da saldıran Venedikliler, buralarda her hangi bir başarı elde edemediler. Nihayet 1699' da imzalanan Karlofça Anlaşması ile Osmanlı Devleti jeopolitik ve jeostratejik açıdan oldukça önemli olan Mora' yi Venedikliler' e terketmek zorunda kalmıştır. Mora'nın Venediklilerce işgali ve sonrasındaki gelişmeler Osmanlı Devleti' ni siyasi, ekonomik ve sosyal yönlerden etkilemiştir.

Nearly for two centuries, untill the invasion of Venetians, Ottoman Empire ruled Morea which had on important location on the trade route of East mediternanean. The failure of Second Vienna beseige in 1683 marks the beginning of the wars which contived for sixteen years. Since Austria was the most powerful enemy of Ottoman Empire in the seventeenth century, a big part of the army under the rule of most experienced soldiers and captains were sent to Austria frontage. Hence, Venetians made use of this sitvation and started to invade Morea. As a result, war on Morea had to be fought with limited number of soldiers and little equipmen. The beseige which was stratedin 1685 was finished with invasion in 1688. After the invasion, Venetians also invaded city of Athens on the north of peninsula. On the following days of invasion, the city was plundered and most of the historical works were carried to Venice as spoil. The same had never happened under the long rule of Ottoman Empire. This sitvation had taken its place as an important cultural event in the history of world. Afterwards, Venetians attacked Negroponth, Crete, Khios.Yet, they could not succeed. At the last, Ottoman Empire had to leave Morea which had a geopolitic and geostrategic importance to Venetians asa result ofKarlowitz Truce singed in 1699. The invasion and the following devlopments influence the Empire politically, economically and socialogically.