Lısıanthus [Eustoma grandiflorum (raf.) shinn. cv. `marıachı pure whıte (f1)`] süs bitkisinin organogenez ile mikroçoğaltımı

Abstract

Lisianthus [Eustoma grandiflorum (Raf.) Shinn.] Gentianaceae familyasının bir üyesi olan, genellikle annual formda bilinen, Türkiye ve dünya çapındaki kesme çiçek endüstrisinde ticari olarak önem taşıyan, son yıllarda çiçek mezatlarında ilk on listesinde yer alan, estetik görünüme sahip kültivarları ve çok çeşitli renk yelpazesine sahip çiçekleri ile ilgi gören bir süs bitkisidir. Bu çalışmada, Türkiye'de sera ortamlarında geleneksel yöntemler ile üretimi yapılan Lisianthus'un 'Mariachi Pure White' kültivarı üzerinde, in vitro ortamda farklı konsantrasyonlardaki bitki büyüme düzenleyicileri kullanılarak organogenez ile mikroçoğaltımı çalışıldı. Direkt organogenez deneyinde maksimum yaprak sayısı 0,5 mg/l 6-Benzilaminopürin (BAP) ortamında 10,77 olarak ölçüldü. En yüksek proliferasyon oranı %100 olarak tüm Kinetin (Kin) konsantrasyonlarında gözlemlendi. Kallogenez aşamasında kallus başına maksimum taze ağırlık oranı 0,609 g olarak 2,0 mg/l 1-Naftalenasetik asit (NAA) ortamında ölçüldü. Adventif sürgün rejenerasyonunda maksimum sürgün sayısı ve sürgün uzunluğu 1,0 mg/l Kin ortamında sırasıyla 3,30 ve 0,94 cm olarak ölçüldü. Sürgüncüklerin in vitro gelişiminde maksimum sürgün sayısı ve sürgün uzunluğu 1,0 mg/l BAP ve 4,0 mg/l Giberellik asit (GA3) kombinasyonundan sırasıyla 1,13 ve 2,22 mm olarak elde edildi. Kültivarın genetik kararsızlığı ve düşük rejenerasyon yeteneğinden dolayı, organogenez metodu seçilen kültivarın mikroçoğaltımı üzerinde verimli olamayabilir. Ancak, yapraklarındaki geniş yelpazeli somaklonal varyasyonlardan dolayı kesme çiçek endüstrisinde yeni çeşitlerin geliştirilmesi açısından değerlendirilebilir.

Lisianthus [Eustoma grandiflorum (Raf.) Shinn.] is a member of Gentianaceae family, generally known as annual form, has a place in as commercial in cut flower industry in Turkey and world-wide, ranks among in the top ten in flower auctions in recent years, is an ornamental plant that attracts attention to cultivars with aesthetic appearance and has a wide variety of flower colours. In the present study, micropropagation via organogenesis was studied in vitro using plant growth regulators at different concentrations on 'Mariachi Pure White' cultivar of Lisianthus that is produced via conventional techniques in greenhouse environments in Turkey. The maximum leaf number was measured in 0,5 mg/l 6-Benzylaminopurine (BAP) medium as 10,77 in the experiment of direct organogenesis. The highest proliferation rate was observed as 100% all Kinetin (Kin) concentrations. Maximum rate of fresh weight per callus was measured as 0,609 g in 2,0 mg/l 1-Naphtaleneacetic acid (NAA) medium in callogenesis phase. Maximum shoot number and shoot length were obtained from 1,0 mg/l Kin as 3,30 and 0,94 cm, respectively in adventitious shoot regeneration. Maximum shoot number and shoot length were obtained from combination of 1,0 mg/l BAP and 4,0 mg/l Gibberellic acid (GA3) as 1,13 and 2,22 mm, respectively for in vitro development of shootlets. Organogenesis method may not be productive on micropropagation of selected cultivar owing to genetic instability of cultivar and lower regeneration ability. But, it may be utilized for improving the new varieties in cut flower industry due to large spectrum of somaclonal variations on leaves.