Genetik analiz testleri ve bu testlerin kullanımına ilişkin algılar: Ankara örneği

Abstract

Genetik analiz testleri saglık alanında biyoteknoloji uygulamalarının önemli birbasamagını olusturmaktadır. Hamilelik ve üreme ile ilgili olarak yapılan testlerden babalıktespitine; adli tıptaki kullanımlarından kisisel nutri-genetik analiz testlerine kadar genis birkullanım alanına sahiptir.Bu çalısmada Ankara'nın iki farklı sosyoekonomik özelliklere sahip semti olanKavaklıdere ve Mamak bölgelerinde yasayan insanların, genetik analiz testlerinin kullanımıve bu testler dolayısıyla ortaya çıkması mümkün olan toplumsal sorunlar hakkındaki algı vegörüsleri degerlendirilmistir. Bu degerlendirme için genetik analiz testlerinin yeterli tedbiralımı, konsültasyon, bilgilendirme ve hatta gerektiginde bazı kısıtlamalar yapılmaksızın,herhangi bir alandaki kullanımının sonucunda olusabilecek toplumsal sorunların önemindenhareket edilmistir.Genetik analiz testlerinin neden olabilecegi ve çalısmada yer alan sorunlardan bazılarısunlardır: Anne ve babaların keyfi tercihlerine baglı olarak gerçeklesebilecek özel niteliktebebek seçimi dolayısıyla öjeni yaratılabilir. se girme, isten çıkarma veya terfilerde kullanılırve sigorta sirketlerinin insanları sigortalayıp sigortalamamak konusunda yardım almak içinbasvuracagı bir seçenek olursa etiketleme ve ayrımcılık ortaya çıkabilir. Gerekli tedavive/veya yeterli genetik konsültasyonun olmaması halinde yapılan kisisel nutri-genetiktestinden dolayı testi yaptıran kisilerde siddetli ve farklı biçimlerde anksiyete olusabilir. Busorunların çogu dünyanın çesitli bölgelerinde görülmesine karsın gereken önlemler geçolmadan alınırsa, bu sorunların Türkiye'de ortaya çıkması engellenebilir.Bu çalısmada degerlendirilen grubun genetik testlerle ilgili bilgi düzeylerinin veteknolojiye karsı gelistirdikleri olumlu-olumsuz tutumlarının, endiselerinin ve düsüncelerininyasadıkları semtlere göre farklılıklar gösterdigi ortaya çıkmıstır.Çalısmanın, insanların biyoteknolojinin yeniliklerine ne kadar hazır veya tepkiliolduklarının ve genetik analiz testleri ile yasamların saglık gibi önemli bir alanına giris yapanbu teknolojinin dogru bir politika izlemesi gereginin anlasılması için bir hazırlık çalısmasıolarak kabul edilmesi umut edilmektedir.Anahtar Kelimeler: Algı, Ayrımcılık, Genetik Analiz Testleri, Saglık, Sigorta Sirketleri, Öjeni.

Genetic testing occupies an important phase of biotechnology application in the healthsector. It has a broad field of usage from the reproduction and fetal testing to paternity testing;from the usage in forensic medicine to personal nutria-genetic testing.In this study, the perceptions and conceptions of indigenous people of Kavaklıdere andMamak, which are two different socio-economic structured districts of Ankara, about theusage of genetic tests and the social problems that might occur due to these tests have beenevaluated. In this evaluation the social problems that can appear by using these tests in anyfield without enough precaution, consultation, information and even limitations if it isnecessary are chosen for the starting point.Some of the problems that can appear by the usage of genetic testing and that takeplace in this study are: Eugenics can be caused by determining the nature of a baby accordingto its parent?s arbitrary desire. If it is used for determining to hire or dismiss or advance theworkers or if it is a choice to get assistance for the health insurers about insuring people,labeling and discrimination may occur. If the required cure and the genetic consultation couldnot be provided, there will be acute and different anxieties among the people who have madethe test because of the personal nutria-genetic testing. Although majority of these problemscan be seen in the various regions of the world it can be averted the development of theseproblems in Turkey by taking necessary precautions immediately.It is found by this evaluation that the levels of knowledge and the positive-negativeattitudes, anxieties and opinions about genetic tests of these groups differ according to thedistricts. And it is hoped by this study that it can be regarded as a pre-study to understand thelevel of the people?s readiness or reactiveness about the innovations of biotechnology, and tounderstand the necessity of following a right policy for this technology which integrates to animportant field in their lives like health by genetic testing.Key Words: Discrimination, Eugenics, Genetic Tests, Health, Health Insurers, Perception