Türkiye-Azerbaycan ilişkilerinin siyasi, ekonomik, kültürel boyutları (1990-2000 yılları arasında)

Abstract

ÖZET Bu çalışmanın konusu, Sovyetler Birliği'nin dağılması sonucu bağımsızlığına kavuşan Azerbaycan ile Türkiye arasındaki ilişkilerin siyasi, ekonomik ve kültürel yönlerinin irdelenmesidir. Sovyetler Birliği'nin dağılma süreci ile birlikte bölgede etnik sorunlar baş göstermiş ve dış güçler tarafından Ermeniler'in kışkırtılması sonucu, Azerbaycan topraklarının beşte biri işgale uğramıştır. Azerbaycan'ın haklı olduğu bu davada Türkiye, ister ulusal isterse de uluslararası arenada bu sorunun adaletli bir şekilde çözülmesi için her türlü siyasi girişimde bulunmuştur. Bağımsızlığını yeni kazanmış Azerbaycan'ın karşılaştığı sorunlar bir taraftan Türkiye'nin kardeşçe girişimleri, diğer taraftan ülke lider kadrolarının takip ettikleri akıllı politikalar neticesinde kısa zamanda halledilmiştir. İki ülke arasında Uluslararası Konsorsiyum çerçevesinde petrol anlaşmaları imzalanmış ve Bakü-Ceyhan Petrol Boru Hattı Projesi geliştirilmiştir. Türkiye ve Azerbaycan arasında sosyal ve kültürel sahalarda da işbirliği yapılarak çeşitli projeler geliştirilmiştir. Türkiye, okullar açarak Azerbaycan'ın eğitim alanında verdiği modernleşme mücadelesine katkıda bulunmaktadır. Bizi bu çalışmaya iten de, iki ülke arasındaki mevcut ilişkilerin değerlendirilmesi ve karşılaşılan sorunların çözüme kavuşturulmasına katkıda bulunmaktadır. Anahtar Kelimeler: Antlaşma Ekonomi Kültür İlişki Petrol Siyasi Sosyal Yatırım

Ill ABSTRACT The subject of this work is an examination of political, economical and cultural aspects of relactions between Turkey and Azerbaijan wihch became independent after the separation of Soviet Union. After the division of Soviet Union ethnic problems came out in the region and as a result of Azerbaijan's being provoked by foreign fators, one fifth of its land was invaded. About this case Turkey has done every kind of political attempts in both national and international areas for this problem to be solved in a fair way. The problems that Azerbaijan which gained its independence recently faced was overcome in a short period by both Turkey's brotherly attempts and the policies that were realized by governing staff of the two countries. Between the two countries within the framework of International Consortiums, fuel pacts were signed and Baku-Ceyhan Pipeline Project was improved. Between Turkey and Azerbaijan agreements in social and cultural fields has been made as well and various projects has been improved. Turkey has contributed to Azerbaijan's becoming a modernized country in the field of education by establishing schoohls there. The reason that motivated as to make this study is to evaluate the relations between the two countries and to contribute to the solution of the problems that are faced. Key words: Treaty Economy Culture Relation Petroleum Poltical Social Investment