NATO`nun geleceğine ilişkin stratejik bir öngörü

Abstract

ÖZET 20nci yüzyıl, insan topluluklarının egemen deyletler şeklinde örgütlendiği bir dönemdi. İnci Dünya Savaşından sonra bazı çokuluslu imparatorlukların yıkılması, 2nci Dünya Savaşından sonra ise sömürgelerin ortadan kalması, bir çok bağımsız devletin ortaya çıkmasına sebep oldu. Böylece ulus-devletler, uluslararası ilişkiler sisteminin temel aktörü olarak kabul görmeye başladı. Fakat aynı zamanda 20nci yüzyılın ikinci yarısındaki bazı gelişmeler, ulus- devletlerin temel aktör rolünün zayıflamasına sebep oldu. Bu gelişmelerden bir tanesi de iki kutuplu sistemle beraber hükümetlerarası örgütlerin kurulmasıydı. Ancak Soğuk Savaş bittikten sonra, iki kutupluluk kavramı temel bir konu olarak incelenmeye başlandı. Teorilerin yeniden gözden geçirilmesi ise NATO'ya ihtiyacın olup olmadığı hakkında önemli bir tartışma başlattı. Bununla beraber, yeni uluslararası sistemde, uluslararası örgütlerin rolleri ve sorumlulukları, dış politika aracı olarak etkinlikleri arttı. Güvenlik kavramı, çok boyutlu bir kavram olarak ele alınmaya başladı. Doğu Bloku'nun dağılması, stratejik ortamın değişmesine sebep oldu. Bu yeni stratejik ortamda risklerin çok yönlülüğü, güvenliğin bölünmezliği ve eşitliği gibi kavramlar devletlerin yeni ilgi alanları oldu. Tüm bu gelişmeler, NATO'nun işlevsel olarak varlığının güçlenerek devamım gerektirdi. Bugün uluslararası politikada NATO'nun önemi giderek artmaktadır. 21 nci yüzyıl. büyük bir olasılıkla, ulus-devletlerin yeniden daha sorgulanacağı, ancak NATO gibi savunma ve güvenlik örgütlerine olan ihtiyacın daha fazla artacağı bir yüzyıl olacaktır. Anahtar Kelimeler: Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü, İttifak, Avrupa Birliği, Güvenlik, Savunma, Soğuk Savaş

ABSTRACT Twentieth century was a period during which the human societies gathered as nation-states. The breakdown of some multi-nation empires after the Wold War I, then the dissapearance of colonies after the World War II, led to the formation of many sovereign states. Thus, nation-states had been the principal actors in the international relation system. At the same time, however, some developements taken place in the second half of the twentieth century, caused to the weakening of roles played by these principal actors. One of these was the foundation of international organizations, together with the bipolar system. But after the end of the Cold War, the concept of bipolarism began to be examined as a basic issue. Revison of the theories led to the critical arguement whether NATO was needed or not. At the same time, in the new international relation system, roles and responsibilities of the international organisations and the effectiveness as a foreign policy tool improved. In addition to this developement, security, began to be thought as a multi dimensional concept. In the new strategic envireronment, idea of multi-dimensionalism of risks, indivisibility and the equalty of security, began the new interests of the states. All of these events necessitated the strengthening of NATO's functional existence. Today, in the international politics, importance of NATO is steadly increasing. Twenty-first century, most probably, will a century in which, the nation-states are to be re examined and the need for defense and security organizations is to rise up. Key Words: North Atlantic Treaty Organization, Alliance, European Union, Security. Defense, Cold War,