Simetrik I-enkesitli çelik eğilme elemanlarının tasarım ilkelerinin irdelenmesi ve tasarım tablolarının hazırlanması

Abstract

Son yıllarda yapısal çelik sektöründe gözlenen gelişmeler ve yenilikler, hem dünyada hem de Türkiye'de yapısal çelik kullanımının artmasına neden olmuştur. Türkiye'de 1980 yılında yayınlanan `TS 648: Çelik Yapıların Hesap ve Yapım Kuralları`, literatürdeki ve teknolojideki gelişmeler dikkate alınarak belli aralıklarla güncellenmediği için, yürürlükteki pek çok modern çelik tasarım yönetmeliğinin gerisinde kalmıştır. Bu nedenle, Türkiye Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Amerika Birleşik Devletleri'nde yapısal çelik binaların tasarımı için hazırlanan ve 2016 yılında basılan `AISC 360-16: Specification for Structural Steel Buildings (Yapısal Çelik Binalar için Yönetmelik)` yönetmeliğinin taslak metni temel alınarak ulusal bir çelik yapı tasarım yönetmeliğinin hazırlanmasını sağlamıştır. Bu yönetmeliğin, `Çelik Yapıların Tasarım, Hesap ve Yapım Esaslarına Dair Yönetmeliği` ismiyle 2016 yılında Resmi Gazetede yayınlanmasıyla TS 648 yürürlükten kalkmıştır. Bu tezde, simetrik I-enkesitli çelik eğilme elemanların yeni yönetmelik çerçevesinde tasarım ilkeleri irdelenerek, TS 648'deki tasarım ilkeleriyle karşılaştırılmış; böylece TS 648'e göre tasarlanan I-enkesitli bir hadde elemanının eğilme momenti ve kesme kuvveti dayanımlarının yeni yönetmeliğe göre yeterli olup olmadığı belirlenmiştir. Ayrıca, Türkiye'de çelik yapı tasarımı yapan yapı mühendislerinin yeni yönetmeliğe göre çelik eğilme elemanlarının tasarımında kullanabilecekleri pratik tasarım tabloları oluşturulmuştur.

In recent years, advances and innovation observed in steel industry have caused the structural steel usage to grow up fastly both in Turkey and in the world. Since, not having been revised regularly based upon advances in the state of knowledge and changes in design practice, `TS 648: Building Code for Steel Structures`, which was published in 1980 in Turkey, has fallen behind most modern structural steel design specifications. For this reason, the Ministry of Environment and Urbanization of Turkey has organized the preparation of a national structural steel design specification based on the draft version of `AISC 360-16: Specification for Structural Steel Buildings`, which was prepared in the United State of America for the design of structural steel buildings and published in 2016. With the name of `Specification for Design and Construction of Steel Structures`, this specification was published on the Official Gazette of Turkey in 2016 and superseded TS 648. In this thesis, the design guidelines in current specification for hot-rolled I-shaped steel flexural members have been studied and compared with those in TS 648; thereby, the suitability of the flexural and shear strengths of an hot-rolled I-shaped steel flexural member which has been designed using TS 648 based on the current specification is evaluated. Moreover, practical design tables which can be used in the design of steel flexural members have been prepared for structural engineers who design structural steel buildings in Turkey.