Geleneksel şiirin Bekir Sıtkı Erdoğan`ın sanatına etkisi

Abstract

ÖZET Bekir Sıtkı Erdoğan, çok küçük yaşlarda dayısı, Turan Özkorkut'un mısraları yardımıyla şiirle tanışmış ve böylece ilk şiir zevkini tatmıştır. Ancak babasının erken vefatı, onu ilkokulun son sınıfından itibaren sadece yetim bırakmamış, aynı zamanda kendisinden küçük üç erkek kardeşin maddî ve manevî sorumluluklarını da omzuna yüklemiştir. Bu sorumluluk hissi, zaman zaman onu şiiri boykot etmeye sevketmiştir. Ankara'daki Kara Harp Okulu yıllan şiirinin yeni ufuklara yelken açtığı yıllardır. Kendisinin şiirin üç boyutundan biri olarak ifade ettiği çevre boyutunu da çok iyi yakalamıştır. Genç şair arkadaşlarının yaraşıra Orhan Seyfi Orhon ve Behçet Kemâl Çağlar gibi usta şairlerle de olan münasebet ve dostluktan kaleminin ustalaşmasında ve şahsiyetini bulmasında önemli faktörler olmuştur. Yazmış olduğu, Binbirinci Gece (Hancı) ve Kışlada Bahar gibi şiirler, onun tanınmasını sağlayarak şiir vadisindeki şöhretini arttırmıştır. Bekir Sıtkı Erdoğan, hem Halk Edebiyatından hem de Divan Edebiyatından faydalanarak bir çok şiir yazmıştır. Hece, aruz ve serbest vezinlerle yazmış olduğu şiirlerinin her biri buram buram lirizm, romantizm, aşk, din, vatan ve millet sevgileri kokmaktadır. Çünkü o, Baki, Fuzûlî, Nedim, Yunus, Karacaoğlan, Emrah, Yahya Kemâl, Faruk Nafiz gibi şiirimizin üstadlarının talebesi olmuş; her birini adeta ezberlercesine okumuş ve yıllarca da öğrencilerine okutmuştur. Biz bu çalışmamızın neticesinde; onun, taklide düşmeden, divan ve halk şiiri geleneğinden faydalanarak kendi şiirim ortaya koymaya çalışan bir şair olduğunu gördük. O, bu durumu kendisinin geleneksel şiirimizin bir devamı olduğu şeklinde açıklamaktadır. Bekir Sıtkı Erdoğan, geleneksel klâsik nazmın özelliklerim çok iyi bilen bir şairdir. O, bütün bu özelliklere bağlı kalarak, büyük bir titizlikle çeşitli temalarla şiirler yazmıştır. Kullandığı söz sanatları da şiirim zenginleştirmiştir. Kendisiyle yaptığımız görüşmelerle onun şiirim ve sanatım daha yalandan tanıma imkânı bulduk. Hem geleneksel şiirden ve hem de onun şiirinden verdiğimiz örneklerle, `Geleneksel Şiirin Bekir Sıtkı Erdoğan'ın Sanatına Etkisi` konulu tezimizi ispatlamaya çalıştık. Anahtar Kelimeler: Şiir, Etki, Kaynak, Gelenek, Vezin-Kafiye

11 SUMMARY Bekir Sıtkı Erdoğan is a famous Turkish poet. He was born in 1926 in Karaman. His father died when he was 12. He was left with a mother and three small brothers. He started secondary school but he had many problems. After the three difficult years he started Kuleli Military School in Konya. After the successful years he went to Territorial War College in Ankara. His Ankara years were very important for his poetry as well. He met new young and professional poets. He sent his poems to some literary magazines. Some of his poems were seen in those magazines. He became very popular. When he finished school he got married and started working for the army. When he was in Ankara he finished Ankara University Language- History and geography Faculty, Turkish Language and Literature Department. He taught Turkish Literature at a military schools. He became colonel. He retired in 1974. He also taught at some private colleges. He started poetry when he was a small boy. His uncle was a poet. People used to gather in their house to listen to his uncle. He wrote his first poem when he was in primary school. But his teacher didn't believe the fact that he had written it himself, and he punished him by pulling his ears! To appreciate a poet, the tradition in which he was brought up and the influences by which he was shaped must be known very well. When he was in Ankara, he had enough chance to show his poetry power and improve himself. Any poet to develop his own talents must read the works of his predecessors, and his work will naturally show the influence of previous poets. He knew Turkish poetry very well. Both Turkish folk poetry and Divan poetry. He read all of the well-known poets and tried to gain their knowledge of poetry. Both of these sources helped him write nice and popular poems. He has become a follower of the traditional Turkish poetry. His poetry is not an imitation of the traditional poetry. He has created his own style. Similarly in the traditional Turkish poetry, metre and rhyme have been two definite elements of his verses. Lyricism is also another important element. He used both syllabic and aruz meters. In this study we tried to find out the influence of Turkish traditional poetry on his poetry. We gave some examples from his poetry to show this influence. Key Words: Poetry, Influence, Source, Tradition, Metre-Rhyme