XVI. yüzyıl divan dibacelerinin divan edebiyatının sanat anlayışı bakımından incelenmesi

Abstract

ÖZET Dîvân edebiyatı, Türk edebiyatının en önemli devridir. Ancak Dîvân edebiyatı hakkında yazılmış eserler incelendiğinde Dîvân edebiyatının estetiği üzerinde yelerinde durulmadığı görülmektedir. Bu nedenle Dîvân edebiyatının sanat anlayışı üzerinde çalışmayı uygun gördük. Bu çalışmamızda XVI. yüzyılda yazılmış on üç Türkçe dîvân dibacesini inceledik. Çalışmamız iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde incelediğimiz dibacelerin şâirleri hakkında kısaca bilgi verip, şâire ait dibaceyi özetledik. Çalışmamızın asıl konusunu teşkil eden ikinci bölümdeyse dibacelerde geçen başlıca edebî terimleri inceledik. Bu edebî terimlerin kullanılış biçimlerinden yola çıkarak Dîvân edebiyatının sanat anlayışını ortaya koyduk. Dîvân şâirleri, dîvânlarının dibacelerinde poetikaları hakkında önemli ipuçları vermektedir. Bu çalışmamız hem Dîvân edebiyatının estetiği konusunda dibacelerin vazgeçilmez bir kaynak olduğunu, hem de Dîvân edebiyatının sanat anlayışını gözler önüne sermektedir.

It SUMMARY Dîvân literatüre is the most important period of Turkish literature. But when we search of the works that have been written about Dîvân literature we see that they haven't been foil wed up with inicrcs so, we think to study on the art of Dîvân literature. In that work we searched of thirteen Turkish divân dîbâces that have been written in sixteen century. We have two parts in that work. In the first part we gave information about the dîbâces poets and in the second part that the second part is the main part of the work, we searched the technical terms of dîbâces literature. We produced the art of the Dîvân literature by the help of these technical terms. Dîvân poets give important clues about poetikas in Dîvân dîbâces. In that work we took in to consideration of the art of the dîvân literature.