Döviz kuru sistemleri ve istikrar politikaları çerçevesinde 1980 sonrası Türkiye`de uygulanan döviz kuru politikaları

Abstract

11 DÖVİZ KURU SİSTEMLERİ VE İSTİKRAR POLİTİKALARI ÇERÇEVESİNDE 1980 SONRASI TÜRKİYE'DE UYGULANAN DÖVİZ KURU POLİTİKALARI ÖZET Döviz kuru bir birim yabancı paranın ulusal para cinsinden fiyatı olarak tanımlanır. Döviz kuru bir ülkenin fiyat-maliyet yapısını diğer ülkelerin fiyat-maliyet yapılan ile ilişkilendiren bir ölçüdür. Bunun yanında, döviz kuru ülke içinde de çeşitli piyasalar arasında etkileşimi sağlayan bir araçtır. Döviz kuru politikası tercihi, çoğu kez ülkelerin bireysel kararlan yarımda uluslararası para sistemlerinin yönlendirmesine göre de oluşmaktadır. IMF ve Dünya Bankası gibi uluslararası ekonomik kuruluşlar, özellikle gelişmekte olan ülkeler için, istikrar programlan çerçevesinde farklı zamanlarda farklı döviz kuru politikaları önermektedirler. Türkiye Ekonomisinde 24 OCAK 1980 bir dönüm noktasıdır. Bu tarihten itibaren, bazı dönemler dışında, esnek döviz kuru temel kur politikası tercihi olmuştur. Bununla birlikte, zaman içersinde bir çok istikrar politikaları hazırlanmış ve uygulanmıştır. Özellikle, döviz çapasının temel politika araçlarından biri olarak ön plana çıktığı programlar zaman içerisinde yaygın olarak uygulanmıştırlar. Türkiye'de 1999 yılında hazırlanan istikrar programında da para politikası hedef değişkeni olarak olarak döviz kuru seçilmiştir. Ancak bu istikrar programı istenilen sonuca ulaşamamışta. Bunun üzerine 2001 yılında Güçlü Ekonomiye Geçiş programı hazırlanarak döviz kuru politikası değiştirilmiştir. Bu yeni istikrar programının kur politikası tercihi ise esnek döviz kuru olmuştur. Anahtar Kelimeler 1. Döviz Kuru 4. istikrar Politikaları 2. Döviz Kuru Sistemleri 5. Serbest Döviz Kuru Sistemi 3. Döviz Kuru Politikaları 6. Sabit Döviz Kum Sistemi

Ill EXCHANGE RATE SYSTEMS AND EXCHANGE RATE POLICIES APPLIED TO THE RANGE OF STABILITY POLICIES AFTER 1980'S IN TURKEY SUMMARY Exchange rate is defined as the price of a unit of foreign currency in terms of domestic currency. Exchange rate is a means of linking the price-cost structure of an economy to that of its trade partners. Furthermore, it is a tool of establishing the connection between different markets in a country. The choice of exchange rate policy depends not only on the policy preferences a country have in accordance with its policy targets but also on the prevailing international monetary system. International economic organizations such as the IMF and the World Bank offer different exchange rate policies at different times to the developing countries as the essential parts of their stabilization programs. January 24, 1980 was a turning point for the Turkish Economy. Since that date, except for some sub-periods, flexible exchange rate has been the preferred exchange rate policy. However, in time, many stabilization programs have been implemented. Specifically, the programs in which the exchange rate was used as an anchor have widely been implemented. In Turkey, in the stabilization program prepared in 1999, the target variable for the monetary policy was also exchange rate. However, that stabilization program was not successful in reaching its goals. Therefore, in 2001 a new stabilization program was prepared and put into implementation. The exchange rate policy preferred in this recent stabilization program, on the other hand, is flexible exchange rates. Keywords 1. Exchange rate 4. Stability Programs 2. Exchange rate systems 5.Freely Fluctuating Exchange Rate System 3. Exchange rate policies 6. Fixed Exchange Rate System