18.yy. Şairi Hafid`in Divanı`nın transkripsiyonlu karşılaştırmalı metni

Abstract

13. yy.dan itibaren gelişmeye başlayan Divan Edebiyatı, belli konuları, belli kurallara göre işleyen bir edebiyattır. Bu edebiyatta Arapça ve Farsça unsurlar da dilimize girmişti. Zamanla kökleşerek millîleşen Divan Edebiyatı'nın dili 18. yy. a doğru Arap ve Fars etkisinden kurtularak sadeleşmeye başlamıştır. 18. yy. Divan şairi olan İbrahim Hafîd Paşa'nın şiirleri de bu bağlamda sade bir dille yazılmış olup divanda Arapça ve Farsça şiir bulunmamaktadır. İbrahim Hafîd Paşa, 1747'de Diyarbakır'da doğmuştur. Seyyid İsmail Ağa'nın oğlu, Şeyh Yusuf Celî'nin torunudur. Dedesinden dolayı `Hafîd` mahlasını alarak kullanmıştır. İyi bir tahsil görmüş ve maharetli bir hattat olarak yetişmiştir. Mısır Seferi'nde bulunmuş, birkaç defa olmak üzere Diyarbakır valiliği yapmıştır. 1228'de Diyarbakır'da vefat etmiştir. Tek eseri divanıdır. Biz bu çalışmamızda Hafîd Divânı'nın edisyon kritik çalışmasını yaptık. Divân'da münâcât şeklinde 2 na't, 299 gazel, 3 müseddes, 1 terci' bend ve 2 muhammes bulunmaktadır. Divânın iki nüshası bulunmaktadır. Bunlar : 1. Millet Kütüphanesi, Ali Emîrî Efendi- Manzum Eserler Bölümü : 108 2. Millet kütüphanesi, Ali Emîrî Efendi- Manzum Eserler Bölümü : 109 Hafîd'in dili oldukça sadedir. Şair dili ustalıkla kullanmakta, zaman zaman halk deyimleri ve söyleyişlerine de yer vermektedir. Üslûbu samimi olan Hafîd'in şiirlerinde dinî unsura rastlanmaz. Şiirleri lindane ve şûhânedir. Bazı gazellerde Nedîmâne tarza yaklaştığı da olmuştur. Anahtar Sözcükler 1. Matla' 2. Karşılaştırma 3. Nüsha 4. Beyit 5. Gazel iyyât

Classical Ottoman Poetry (Divan Edebiyatı), which started to develop 13* century onwards, was a kind of literatüre that treats some subjects according to some rules. Arabic and Persian components entered our language. Language of Classical Ottoman Poetry which took root in time started to become s impler b y freeing i tself o f t he i nfluence o f A rabic a nd Persian. The poems of ibrahim Hafıd Paşa, who is an 1801 century Divan Poet, were püre in this sense and didn't contain Arabic and Persian Poems. ibrahim Hafıd Paşa was born in Diyarbakır in 1747. He is son of Seyyid ismail Ağa and grandson of Şeyh Yusuf Celi. Because of his grandfather, he wrote under the pseudonym of `Hafıd`. He underwent a good education period and grew up as a skillful calligrapher. He joined the military expedition to Egypt. He worked as a governor of Diyarbakır in several periods. He died in Diyarbakır in 1228. His only work was `Divan`, in this study, we did the study of critical review of `Hafıd Divanı`. His Divan consists of two `na'fsl in the form of `münacaat`2, two hundred and ninety nine `gazel`s3, three `müseddes`es4, öne `terci` bend`5 and two `muhammes`6. There are two copies of `Hafıd Divanı` l-Millet Kütüphanesi, Ali Emiri Efendi - verse works section - 108 2- Millet Kütüphanesi, Ali Emiri Efendi - verse works section - 109 Hafid's language was quite simple and used it skillfully. He also used folk idioms and sayings. Religious elements don't exit in Hafid's poems whose style was intimate. His poems are in an epicurean style and consist joy. He wrote some of his `gazel`s similar to Nedim's style. KEYWORDS: Matla : Thefırst coupletofapoem. Karşılaştırma : Comparison of the two copies Nüsha: Copies of `Hafıd Divanı` Beyit : Couplet Gazeliyyat ; The section of the Divan in which `Gazel`s take place.