Milli mücadele döneminde Edirne (1918-1922)

Abstract

Edirne 14. yüzyıldan beri Osmanlı Devleti sınırları içinde yer alan ilk dönemlerdeAvrupa fetihleri için önemli bir üs ve baskentlik görevini yerine getirdi. 5 yüzyıllıksükûnetin ardından Rus ve Bulgar saldırıları Edirne'yi savas ve yıkımla yüzyüze getirdi.Bu durum I. Dünya Savası ve Millî Mücâdele yıllarında da devam etti.Bu çalısmanın giris bölümünde Edirne'nin Ilk ve Orta Çaglar'daki degisimine vetarih sahnesinde oynadıgı role yer verilmistir. Edirne adının geldigi köken, sehrincografi konumu ve burada yasayan ilk medeniyetlerden bahsedilmektedir.Birinci bölümde Yakınçag siyasi olaylarına Edirne'nin nasıl müdâhil oldugu ileBalkan Savasları'nda sehri savunmak için verilen amansız mücadele anlatılmaktadır.Ikinci bölüm, I. Dünya Savası'nın Osmanlı Devleti'ni de içine alarak baslamasıve gelisimi çerçevesinde Edirne'nin Itilâf Devletleri arasında pazarlık konusu olması ilemillî bilince varmıs Edirnelilerin isgale karsı direnmek için kurdukları teskilatın ilkadımlarını açıklamaktadır.Üçüncü bölüm Mondros Mütârekesi'nden Büyük Taarruz'un zaferlesonuçlanmasına kadarki süreçte Dogu Trakya ve Edirne'nin millî teskilâtlanma TBMMile aksatmadan yürütülen çalısmalar Atatürk'ün telgrafları esas alınarak anlatılmayaçalısılmıstır. Yunanlılar'ın Edirne ve civarında uyguladıkları mezâlim resmi kayıtlaradayandırılarak ortaya konmustur.Son bölümde Mudanya Mütarekesi ve Lozan Antlasması'nda Edirne'ninTürkiye'ye devir teslim süreci ve bu süreçte yasanan bunalımlar ile Karaagaç'ın savastazminatı olarak bırakılması ile birlikte Trakya sınırının belirlenme asamalarıaçıklanmıstır.

Edirne had been both an important military base for the conquests in Europeand the capital city of the Ottoman Empire since the beginning of 14th century. After aperiod of silence, which lasted 5 centuries, Edirne was faced with the war anddestruction due to Russian and Bulgarian assaults. This situation continued during the I.World War and the National Struggle.In the introduction of this study, the changes in Edirne during the First andMiddle Ages, and its role in the history were displayed. The origin of the name and thegeographical location of the city of Edirne, and the first civilizations, which had beenestablished in this city were mentioned.In the first chapter, how Edirne was included in the political events in themodern times, and the hard struggle for defending the city against enemies during theBalkan Wars were mentioned.The second chapter displays the start of the I. World War including the OttomanEmpire into this war, and how the residents of Edirne, who had obtained the nationalconscience, resisted against the occupation and established the first organization duringcourse of the war when Edirne was tried to share by the Entente Powers.In the third chapter, it was tried to explain the efforts for establishing nationalorganizations under the auspices of Turkish Grand National Assembly (TBMM) on thebasis of Atatürk?s telegraphs in Eastern Trakya and Edirne between the period, whichbegan with the Armistice of Mondros and ended upon the victory in the Battle ofCommander in Chief. The tyranny of Greeks, which they applied in and around Edirnecity, was displayed upon legal records.In the last chapter, the delivery process of Edirne to Turkey in accordance withthe Armistice of Mudros and the Lausanne Peace Treaty, the political crisis within this process, and the phases of the determination of the borders of Tracy after Karaagaç wasleft to Turkey as an indemnity of war were displayed.