KOAH hastalarında konik ışınlı bilgisayarlı tomografi kullanılarak maksiller sinüslerin morfometrik ve volümetrik incelenmesi

Abstract

Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) zararlı gaz ve partiküllere karşı oluşan, akciğerlerde hava yollarını, interstisyum ve damar yatağını etkileyen anormal enflamatuar cevapla karakterize sistemik bir hastalıktır. KOAH'lı bireylerde meydana gelen sinonazal değişikliklerin maksiller sinüs morfolojisi ve hacmini etkileyebileceği düşünülmektedir. Bu çalışmada KOAH'lı hastalarda konik ışınlı bilgisayarlı tomografi (KIBT) kullanılarak 3D Synapse yazılım programı ile maksiller sinüslerin morfometrik ve volümetrik olarak değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Çalışmamızda; Gaziantep Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi tomografi arşivindeki, 6'sı kadın 34'ü erkek 40 KOAH'lı hasta ile, 40 sağlıklı birey olmak üzere toplam 80 hastanın KIBT görüntüsü retrospektif olarak incelenmiştir. KOAH ve kontrol grubunda maksiller sinüslerin alan ve hacimleri 3D Synapse (Fujifilm, Tokyo, Japonya) yazılım programında ölçülmüş ve bulgular yaşa, cinsiyete, maksiller sinüs anatomik varyasyonlarına ve patolojilerine, dişsizlik sınıflamasına göre istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre; KOAH grubunda maksiller sinüs alanı sağ, sol ve toplamda sırasıyla 582.9 mm2, 578 mm2 ve 1161.08 mm2, kontrol grubunda ise 640.5 mm2, 692 mm2 ve 1332.25 mm2 olarak bulunmuştur. Sağ maksiller sinüs alanı ile gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark gözlenmemiş, ancak KOAH grubunun sol maksiller sinüs ve toplam sinüs alanı, kontrol grubuna göre anlamlı derecede düşük saptanmıştır (p<0.05). Maksiller sinüslerin ortalama hacimleri ise KOAH grubunda sağ, sol ve toplamda sırasıyla 11.5 cm3, 12.03 cm3 ve 23.53 cm3 iken, kontrol grubunda 15.52 cm3, 15.92 cm3 ve 31.44 cm3 olarak bulunmuştur. Sağ, sol ve toplam maksiller sinüs hacmi ile gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark tespit edilmiştir (p<0.05). KOAH'lı bireylerde maksiller sinüs hacmi kontrol grubuna göre anlamlı derecede daha düşük bulunmuştur. Sonuç olarak; KIBT, maksiller sinüslerin değerlendirilmesinde pratik ve etkili bir görüntüleme yöntemidir. KOAH gibi sinonazal değişikliklere neden olan enflamatuar hastalıkların maksiller sinüs boyutlarını etkileyebileceği düşünülmektedir

Chronic obstructive pulmonary disease (COPD) is a systemic disease that occurs against harmful gases and particulates and is characterized by abnormal inflammatory response affecting the airways, interstitium and vascular bed in the lungs. It is thought that sinonasal changes in individuals with COPD may affect maxillary sinus morphology and volume. The aim of this study is to evaluate the maxillary sinuses morphometrically and volumetrically using cone-beam computed tomography (CBCT) with 3D Synapse software in the patients with COPD. In our study; CBCT images of 80 individuals that exist from 40 patients with COPD and 40 healthy individuals (6 females, 34 males) in the tomography archive of Gaziantep University Faculty of Dentistry were retrospectively analyzed. The area and volume of maxillary sinuses in COPD and control group were measured by 3D Synapse software (Fujifilm, Tokyo, Japan) and obtained findings were statistically evaluated according to age, gender, maxillary sinus anatomic variations and pathologies and toothless classification. According to our results; in the COPD group, maxillary sinus area was found as 582.9 mm2, 578 mm2 and 1161.08 mm2 in right, left and total respectively. In the control group it was detected as 640.5 mm2, 692 mm2 and 1332.25 mm2, respectively. It was observed that there was no statistically significant difference between the right maxillary sinus area and the groups, but left maxillary sinus and total sinus area of COPD group were found to be significantly lower than the control group (p<0.05). In the COPD group, the mean volume of the maxillary sinus was found as 11.5 cm3, 12.03 cm3 and 23.53 cm3 in the right, left and total, respectively. In the control group, it was determined as 15.52 cm3, 15.92 cm3 and 31.44 cm3, respectively. A statistically significant difference was found between right, left and total maxillary sinus volume in both groups (p<0.05). Maxillary sinus volume was found significantly lower in the patients with COPD than in the healthy controls. As a result; CBCT is a practical and effective imaging method for the evaluation of maxillary sinuses. It is thought that inflammatory diseases that cause sinonasal changes such as COPD may affect maxillary sinus sizes.