Edirneli Ahmet Bâdî`nin ?Riyâz-ı Belde-i Edirne? adlı eserinin tezkire kısmı

Abstract

?Riyâz-ı Belde-i Edirne?, Ahmet Bâdî Efendi'nin 16 yıllık çalışmasının ürünü olan bir Edirne Tarihi'dir. 3 ciltten oluşan bu büyük eserin 1. cildi, Edirne'nin camileri, mescitleri, medreseleri, tekkeleri, zaviyeleri, hamamları, köprüleri, çarşıları ve bu tür yerleri ihtiva eder. 2. ciltte ise valiler, kadılar, vezirler, emirler, âlimler, şeyhler, hattatlar ve şâirlerin hayat hikayelerine yer verilir. Zor şartlar altında tamamlanan 3. cildinde de Edirne'ye bağlı yerleşim yerleri ve bu yerleşim yerlerindeki alimler, şeyhler ve şâirler özet olarak verilir.Oldukça hacimli olan bu eserde şâirlerin anlatıldığı kısım, 2 ciltte ?Ravzatü'ş-Şu'ara? diye isimlendirilmiş ve 422. sayfa ile 581. sayfalar arasında bulunmaktadır. Bu kısım, başta 19 padişah ve 2 şehzadeden bahsedip şiirlerinden örnekler verildikten sonra Arap alfabesi sırasına göre 269 (toplam 290) şâirin biyografisini ve şiirlerinden örnekleri içermektedir. Bahsedilen şâirler ya Edirne'de doğmuş ya da dışarıdan gelerek Edirne'ye yerleşmişlerdir. Bu şâirler ve şiir örnekleri titiz bir çalışmayla transkribe edilerek günümüz alfabesine aktarılmıştır.Ahmet Bâdî şâirleri anlatırken diğer tezkirelerden faydalanmıştır. Ancak, kendisi de ?dîvan? sahibi bir şâir olan yazar, döneminde yaşayan şâirleri bir tarihçi gözüyle değil de bir edebiyatçı olarak değerlendirmiş ve bizlere sunmuştur. Eser bu yönüyle ayrı bir önem arz etmektedir.91 yıl boyunca Osmanlı'ya başkentlik yapan Edirne şehri diğer kültür eserleri yanında yetiştirdiği bu şâirlerle tarihten günümüze ışık tutmaktadır. Yapılan bu tezle geçmişle gelecek arasında engel teşkil eden problemler (özellikle dil problemi) giderilmeye çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Ahmet Bâdî, Edirne, Şâir Tezkiresi, Tarih, Şiir.

Riyâz-ı Belde-i Edirne which is the product of Ahmet Badi?s study that takes 16 years is the history of Edirne. The first cover of this great work which consists of three covers consists of the mosques of Edirne, masjids, medressehs, dervish lodges, small dervish lodges, turkish baths, bridges, bazaars and this kind of places. İn the second cover the life staries of governars, qadis, viziers, emirs, scholars, sheikhs, calligrapher and poets are told.İn the third cover which is completed in difficult situations towns and the scholars, sheikhs and poets at towns are given as summary. İn this Pretty voluminous work, the part in which poets are told is named ?Ravzatü?ş-Şuara? in the second cover and took place between page 422 and 575. This part firstly consists of 19 sultans and shahzadahs and the examples of their poems then according to the Arap alphabet each in turn it consists of the biographies and the examples from poems of 269 (total 290) poets. Poets who are talked about were either born in Edirne or settled in Edirne by coming out. These poets and examples of poems are translated to todays alphabet by a very careful study.Ahmet Badi benefited from other tezkires while telling the poets. But being a writer who is a poet that has got ?divan? he evaluated and presented the poets living in his age not as a historian but as a litterateur. The work gives the appearance of a different importance with this view.Edirne that was the capital of Ottoman during 91 years lights the way for today from past with its cultural works and poets whom it grows. With this thesis it is tried to solve the problems (especially language problem) between the past and the future.Key Words: Ahmet Bâdî, Edirne, A Biographical Memoir, History, Poem.