Farklı pamuk çeşitlerinde ın vitro sürgün rejenerasyonu

Abstract

Pamuk çok çeşitli kullanım alanlarından dolayı dünya tarımı ve ticaretinde oldukça önemli bir endüstri bitkisidir. Bu çalışmada Türkiye?de yaygın olarak kullanılan GSN-12 ve STN-468 çeşitlerinde in vitro koşullarda sürgün rejenerasyonu amaçlanmıştır. In vitro koşullarda çimlenmiş 7-10 günlük bitkiciklerden izole edilen kotiledon boğum eksplantları, farklı konsantrasyonlarda TDZ, TDZ-IBA ve Kinetin içeren, %0,3 fitajel ile katılaştırılmış MS ortamlarda kültüre alınmıştır. Çalışma kapsamında kotiledon boğum eksplantları yüksek konsantrasyonlarda (2,5, 5, 10 ve 20 mg/l) kinetin ön muamelesi sonrasında farklı MS (MSO, ½MS ve ¼MS) ortamlarına aktarılmıştır. Bütün denemeler farklı LED (beyaz, kırmızı ve mavi) ışık kombinasyonları kullanılarak oluşturulmuştur. GSN-12 çeşidi için en yüksek eksplant başına sürgün sayısı (7,75 adet) 5 mg/l Kinetin ön muamelesi sonrası ¼MS besin ortamına aktarılan eksplantlarda gözlenmiştir. STN-468 çeşidinde ise en yüksek eksplant başına sürgün sayısı (6,00 adet) 10 mg/l kinetin ön muamelesi sonrası 0,05 mg/l Kinetin içeren MS ortamına aktarılan eksplantlarda elde edilmiştir. Işık denemelerinde ise GSN-12 çeşidi için 4 kırmızı:1 mavi; STN-468 çeşidi için 3 kırmızı:1 mavi ışık kombinasyonu uygun bulunmuştur. Rejenere olan sürgünler NAA ve aktif karbon içeren MS ortamlarında köklendirilmiştir. Köklendirilmiş bitkilerin iklim odasında ve oda sıcaklığında adaptasyonu başarıyla sağlanarak çiçeklenme ve meyve oluşumu sağlanmıştır.

Cotton is an important industrial crop world?s agriculture and trade because of its usage in various area. This study was designed to obtain in vitro shoot regeneration from commercial GSN-12 and STN-468 cotton cultivars in Turkey. The cotyledon nodes explants were isolated from 7-10 days old in vitro grown plantlets followed by cultured on MS medium supplemented with different concentrations TDZ, TDZ-IBA and Kinetin solidified with 0.30 % phytagel. Cotyledonary node explants were also pretreated with high concentrations (2,5, 5, 10 and 20 mg/l) of kinetin followed by transfer to different MS (MSO, ½MS and ¼MS) media. All experiments were run under different LED (White, Red and Blue) light combinations. Maximum numbers of 7,75 shoots per explants from GSN-12 were observed at 5 mg/l Kinetin pre-treatment followed by cultured on ¼MS media. Whereas, maximum number of 6,00 shoots per explants from STN-468 were obtained at 10 mg/l Kinetin pre-treatment followed by cultured on the MS media supplemented with 0.05 mg/l Kinetin. Combination of 4:1 (red:blue) LED lights was found suitable for GSN-12 and 3:1 (red:blue) LED combination for STN-468. Regenerated shoots were rooted on MS medium supplemented with NAA and active charcoal. Rooted plants were successfully acclimatised in growth room at room temprature where they gave flowering and fruit.