Soğuk savaş sonrası dönemde büyük güçlerin Kafkasya` da nüfuz kazanma mücadeleleri- Kırgızistan Lale Devrimi

Abstract

?Soğuk Savaş sonrası dönemde büyük güçlerin Orta Asya'da nüfuz kazanma mücadeleri- Kırgızistan Lale Devrimi? konulu tez, transnasyonel örgütler yaklaşımı ile Sarı Devrim ya da Lale Devrimi açıklanmaya çalışılmıştır. Kırgız renkli devriminin hazırlayıcı etkenlerini oluşturan iç ve dış dinamikler kapsamında devrimin Orta Asya devletleri içinde neden Kırgızistan'da meydana geldiği irdelenmiştir. Demokrasi kültürü ve demokratik yönetim geleneği olmayan ve 70 yıllık komünist rejim sonrasında demokrasi yolunda emeklemeye çalışan bir Doğu toplumunun yaşadığı siyasi ve toplumsal gerilimler incelenmiştir. Bağımsızlık sonrasında Askar Akayev'in iktidarında demokrasi ve otoriter bir yönetim arasında gelgitlerle dolu istikrarsız bir dönem geçiren Kırgız halkı, benzer bir süreci Sarı Devrim sonrasında Kurmanbek Bakiyev yönetiminde de halen yaşamaktadır. Ülkede tesis edilecek yönetim sistemi ve her kurumun yetki ve sorumluluklarının ve bunların sınırlarının ne olacağı noktasında toplumun tüm kesimlerinin ve siyasi önderlerin mutabık kaldıkları bir ortak payda bulunamadığı için Kırgızistan'da iç siyasi istikrar sağlanabilmiş değildir. İç sorunlarını yönetilebilir bir düzeye getirememesi nedeniyle Kırgızistan küresel güçlerin nüfuz edebileceği bir ülke konumundadır. Küresel ve bölgesel aktörlerin rekabet ettiği bir arenaya dönüşen Kırgızistan ABD, Rusya ve Çin arasında denge politikası takip ederek hem bağımsızlığını korumaya hem de jeopolitik ve jeostratejik konumunu artı değere dönüştürmeye çalışmaktadır.

In this thesis titled ?The struggle for gaining ascendance of great powers in Central Asia at post-cold war era----The Tulip Revolution in Kyrgyzstan?, as a case of study Yellow Revolution or Tulip Revolution was sought to be explained through transnational organizations paradigm. Why the colored revolution took place in Kyrgyzstan among the Central Asian states was researched within the context of internal and external dynamics comprising the preliminary factors of Kyrgyz revolution. Political and social tensions experienced by an Eastern community with no democratic culture and democratic governance traditions but seeking to crawl on the way of democracy following a 70 years of communist regime were examined. Having experienced an unstable period during the Akayev rule following the independence full of zigzags between democracy and authoritarianism, Kyrgyz people have undergone a similar process under Kurmanbek Bakiyev administration since Yellow Revolution. As a common ground for a government system and the authorities and responsibilities of each governmental body and their limits could not be identified by the political elite and all segments of the community, the internal stability could not be gained yet in Kyrgyzstan. Since Kyrgyzstan could not bring her internal problems to an administrable and controllable level, she is at a position which is vulnerable to the influence of global powers. Becoming an arena for the rivalry of global and regional actors, Kyrgyzstan pursues a balance policy among USA, Russia and China, thus both seeks to keeping her independence and rendering the geopolitical and geostrategic position an added value.