Türkiye`de çevre politikalarının gelişimi ve çevre vergilerinin uygulanabilirliği

Abstract

Sanayileşme devrimi ile birlikte önceleri gelişmiş ülkelerde daha sonra da gelişmekte olan ülkelerde çevre sorunları görülmüştür. Kamusal mallar gibi birçok faktör çevresel kaynaklar söz konusu olduğu zaman piyasa başarısızlığına neden olan temel kaynaklardır. Çevrenin korunabilmesinin sağlanabilmesine, çevre kirliliğini önlemeye ya da çevre zararlarını en aza indirmeye yönelik olarak geliştirilen çevre politikalarının uygulanabilmesi için birtakım uygulama araçlarının varlığı gereklidir. Çevre kirliliğinin dışsal maliyetleri oldukça yüksektir. Bu nedenden dolayı da tüketime konu olan mal ve hizmetler üzerine vergi konulması ya da sosyal maliyeti olan üretim sürecinin çeşitli aşamalarındaki ürünlerin vergilendirilmesi ile dışsallıklar içselleştirilebilmektedir.Türkiye'de çevre politikalarının gelişim sürecine baktığımızda, çevresel sorunlara ilişkin politikalar yeterli düzeyde uygulanamamaktadır. Ülkemizde, çevre vergileri sınıflandırmasında yer alabilecek niteliğe sahip olan vergiler; Çevre Temizlik Vergisi (ÇTV), petrol ve türevleri üzerinden alınmakta olan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ile motorlu taşıtlar üzerinden alınmakta olan ÖTV, Katma Değer Vergisi (KDV), Harçlar ve servet vergileri niteliğinde olan Motorlu Taşıtlar Vergisi'dir (MTV).Anahtar Kelimeler: Çevre, Çevre Sorunları, Çevre Politikaları, Çevre Vergileri

Environmental problems have come out firstly in the developed countries and then in the developing countries follozxıing the industrial revolution. The externalities suchas publi properties cause marhet failure when environmental sources are taken into account. When environmental sources are in questioned, a lot of factors such as exteriors, goods which cannot be priced, create main sources cause market failure. Existing of some performing instruments is needed to perform environment policies that are developed for the aim of hindering environment pollution or decreasing environment damages, being provided to protect the environment. Exterior costs of environment pollution are quite high so levying tax on goods and products of consumption or levying tax on products that are at different levels of production period has social cost and exteriors can be internalized.When we look at development period of environment policies in our country, policies that are related to environmental problems have not been performed sufficiently. İn Turkey the taxes which couldbe classified as the environment taxes are Environmental Cleaning Tax (ECT), Special Consumption Tax (SCT), Value Added Tax (VAT), Fees and Motor Vehicles Tax (MVT).Key Words: Environment, Environment Problems, Envionment Policy, Environment Taxes.