Alternatif yatırım tercihlerinin modellenmesi

Abstract

Yatırım tercihleri söz konusu olduğunda bireyler, sahip oldukları finansal varlıkların toplam getirilerini arttırmak , risk faktörünü göz önüne alarak, faydalarını maksimize etme çabasındadırlar. Bireyin faydasını maksimize edeceğini düşündüğü alternatifi, seçeceğini varsayan teori tesadüfî fayda teorisidir. Nitel tercih modelleri tesadüfi fayda teorisine dayanmaktadır. Tesadüfi fayda teorilerinde modeller karar vericinin mükemmel bir ayrım yeteneğine sahip olduğunu kabul etmektedir. Yatırım aracı tercihleri göz önüne bulundurulduğunda bireylerin var olan tüm alternatifleri incelediği ve gelirlerine bağlı olarak tercihten sağladığı fayda seviyesinin maksimum olduğu bir alternatifi seçerek birbirlerinden farklı davranışlarda bulunduğu bilinmektedir.Çalışmanın ilk bölümünde fayda ve fayda teorileri üzerinde durulmuş, ikinci bölümünde finansal yatırım araçları getiri ve riskleri irdelenmiş ,üçüncü bölümde logit model kavramı iki kısımda incelenmiş ilk kısımda ikili tercih durumunda logit modeller ikinci kısımda ise çoklu tercih durumunda logit modeller anlatılmış,son olarak da dördüncü bölümde tahmin yöntemi olarak tam bilgiye dayalı en çok benzerlik yöntemi kullanılarak gerekli veri seti, uygulanan anket ile elde edilmiştir. Bu anket Edirne'de yaşayan yatırımcıların hangi alternatif yatırım tercihlerine yöneldiğini etkileyen faktörleri ortaya koymak amacıyla hazırlanmıştır. Bu amaçla; demografik ve sosyo- ekonomik özelliklerinden oluşan açıklayıcı değişkenlerin, yatırım yapıp yapmamaları logit model ile yatırım tercihleri üzerindeki etkileri ise çoklu tercih modellerinden Multinominal Logit Model denemesi yapılmıştır.Anahtar Kelimeler: Yatırım Araçları, Logit Model, Multinominal Logit Model

As far as investment preferences are concerned; individuals are in an effort to maximize their utilities, total yield of the financial assests which they own by taking risk factor into account. The theory which assumes individual will choose the alternative that will maximize his/ her utility, is the random utility theory. Qualitative choice models depend on the random utility theory. Models in the random utility theories admit the absolute skill of decision maker. As investment instrument choices are taken into consideration; it is widely known that individuals investigate all the existing alternatives and behave different than each other by choosing an alternative in which the utility level is maximum due to their income.In the first part of this study notion of utility and utility theories are stressed, in the second part yield and risk of financial investment instruments are explicated, in the third part notion of logit model is investigated in two sections; in the first section logit models of double choice conditions and in the second section logit models of multiple choice conditions are expressed, finally in the fourth part of this study on which most analogy method that depends on exact knowledge is used as a prediction method; required data set is gained by the questionnaire implemented. This questionnaire is prepared in order to display the factors that affect which alternative investment choices are used by the investors who live in Edirne. For this purpose; explanatory variables which consist of demographic and socio-economic characteristics are examined by logit model whether they invest or not, the effects on investment choices are examined by multinominal logit model of multiple choice models.Key Words: Investment Instruments, Logit Model, Multinominal Logit Model.